ΤΑΣΟΣ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ

Στις 26 Μαρτίου το ανέφεραν και οι «Times» του Λονδίνου, αλλά στο Διαδίκτυο είχε ήδη γίνει «βούκινο» από τον περασμένο Σεπτέμβριο: ένα ηχητικό σήμα (ring-tone) που μπορούσαν να «κατεβάσουν» στο κινητό τους τηλέφωνο οι Γιαπωνέζες μεγάλωνε το στήθος τους! Για μήνες το θέμα σχολιαζόταν μεταξύ σοβαρού και αστείου, αλλά πολλές από τις κοπελίτσες που άκουγαν το σήμα ολημερίς και για πάνω από μία εβδομάδα προσυπέγραφαν ότι το στήθος τους μεγάλωσε κατά δύο πόντους. Πώς μπορούσε να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Το ζήτημα γινόταν ακόμη πιο σοβαρό για όποιον γνώριζε το ποιόν του ανθρώπου που βρισκόταν πίσω από τη δημιουργία του μουσικού κομματιού «Kisekino Chakuuta» («Rockmelon» στα αγγλικά ή... «Κουνόστηθο» στα ελληνικά). Ενας φημισμένος ερευνητής τεχνητής νοημοσύνης, γλωσσολόγος και ψυχοθεραπευτής, ο Χιντέτο Τομαμπέκι. Γεννημένος το 1959 στο Τόκιο, είχε λαμπρές σπουδές στα πανεπιστήμια Σοφία του Τόκιο, Γέιλ και Κάρνεγκι Μέλον των ΗΠΑ. Εγινε όμως γνωστός στα ιαπωνικά MME το 1995, όταν ανέλαβε την κοινωνική επανένταξη μέσω «απόπλυσης εγκεφάλου» μελών της αίρεσης AUM Shinrikyo, που έριξε στο μετρό του Τόκιο τον Μάρτιο του '95 τοξικά αέρια. Ιδιαίτερα ασχολήθηκε με την επανένταξη τεσσάρων αδελφών που είχαν προσηλυτισθεί στην αίρεση. Τις δύο από αυτές κατόρθωσε να τις θεραπεύσει και από τον εθισμό στα ναρκωτικά, ενώ τη μεγαλύτερη τη νυμφεύθηκε.

(390 KB)

Παιδιά μπορούν να κατευθύνουν ήδη υπολογιστές με τα εγκεφαλικά τους κύματα. Το ερώτημα είναι τι θα συμβε ίαν αρχίσουν οι μηχανές να κατευθύνουν τη σκέψη των παιδιών μας

Το διάστημα 1995-1999 ο Τομαμπέκι ανέλαβε τη συνδιοίκηση ενός αμερικανο-ιαπωνικού προγράμματος στο Χάρβαρντ για τη χαρτογράφηση των λειτουργιών του εγκεφάλου. Από το 1998 απέκτησε τη δική του εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης, την Cognitive Research Lads Intl., που εξειδικεύεται σε λογισμικό διαδικτυακής επιχειρηματικότητας. Το 2003 εχρίσθη καθηγητής έδρας στο Πανεπιστήμιο Νανκάι της Κίνας.

Οταν κλήθηκε να εξηγήσει τι συμβαίνει με τη μελωδία αύξησης του στήθους, ο Τομαμπέκι είπε ότι «οι περισσότεροι θα νομίζουν ότι είναι μία ακόμη απάτη, αλλά οι τεχνικές που χρησιμοποιήσαμε και εξασφαλίζουν τη λειτουργία της είναι ευρέως γνωστές εδώ και αρκετά χρόνια και είναι το αποτέλεσμα ερευνών που είχα πραγματοποιήσει τις περασμένες δεκαετίες». Οι συγκεκριμένες τεχνικές, κατά τον Τομαμπέκι, προκαλούν υποσυνείδητα την κινητοποίηση τμημάτων του εγκεφάλου, τα οποία αντιδρούν σε συγκεκριμένα ηχητικά ερεθίσματα. H περίεργη μελωδία του λειτουργεί ως μια «θετική πλύση εγκεφάλου», με ήχους που μεταφέρουν υποσυνείδητα μηνύματα και κάνουν τον εγκέφαλο και το σώμα να κινούνται ασυναίσθητα. Ως επόμενα πεδία εφαρμογής αυτής της θεραπευτικής μεθόδου ο ερευνητής προανήγγειλε το κόψιμο του καπνίσματος, την καταπολέμηση της φαλάκρας και την προσέλκυση του αντίθετου φύλου. Οι περισσότεροι σχολιαστές της είδησης στα φόρουμ του Διαδικτύου πάντως του ζήτησαν να επιμείνει στη μεγέθυνση μελών του σώματος, ευεργετώντας αυτή τη φορά τους άνδρες!

Πέρα από τα προαιώνια σεξουαλικά άγχη που άγγιξε η καινοτομία του Τομαμπέκι, μια πολύ ευρύτερη τεχνολογική παρέμβαση στη ζωή του ανθρώπου δείχνει να βρίσκεται σε εξέλιξη. Με άρθρο του στο αμερικανικό δελτίο ερευνών αγοράς «Brand Republic» (14 Μαρτίου 2005) o διευθυντής ερευνών της εταιρείας «Neuroco» δρ Davis Lewis μάς ενημερώνει για την αξιοποίηση των μαγνητικών τομογράφων (functional Magnetic Resonance Imaging) και των ηλεκτροεγκεφαλογραφημάτων (Quantifiable Electroencephalography) στον εντοπισμό των προτιμήσεων των πελατών. Σημειώνει τις διαπιστώσεις των ψυχολόγων G. Lakoff και R. Nunez ότι «σήμερα οι περισσότερες σκέψεις αναγνώρισης γίνονται στο υπόβαθρο: έρχονται τόσο γρήγορα και συμβαίνουν σε τόσο χαμηλό εγκεφαλικό επίπεδο που δεν είναι προσβάσιμες». Διαπιστώνοντας ότι μια τέτοια πρόσβαση διασφαλίζεται μόνο με τις προαναφερθείσες τεχνολογίες, ο Lewis καταλήγει στο ότι η περαιτέρω ανάπτυξη των σχετικών μεθόδων - το λεγόμενο «neuromarketing» - θα είναι αναπόφευκτη, καθώς «το δυναμικό είναι τεράστιο και οι δυνατότητες απεριόριστες».

Σας ακούγεται απίστευτο έως και αδιανόητο να περνάτε από «τεστ αληθείας» για να ενημερώνετε το σουπερμάρκετ σας ως προς τις διατροφικές σας προτιμήσεις; Ισως, αν ανήκετε στους μετρημένους στα δάχτυλα που δεν υπέκυψαν ποτέ σε «δωρεάν προσφορές». Αλλά θα μπορέσετε να αντισταθείτε στην ευρεσιτεχνία που κατέθεσε μόλις πρόσφατα η Sony - σύμφωνα με το περιοδικό «New Scientist», 7 Απριλίου - για μια συσκευή η οποία εκπέμπει υπερήχους; Βασιζόμενη στην τεχνική που ονομάζεται διακρανιακή μαγνητική διέγερση, η συσκευή αυτή θα μπορεί να στοχεύει στα εγκεφαλικά μας κύτταρα και να μας προξενεί πρωτόγνωρες αισθησιακές εμπειρίες, κατά την παρακολούθηση π.χ. μιας ταινίας της Sony Entertainment.

Την εν λόγω τεχνική χρησιμοποιούν εδώ και χρόνια σε πειράματά τους διάφορα πανεπιστήμια και έχουν κατορθώσει να κάνουν παιδιά να κατευθύνουν υπολογιστές με τη σκέψη. Για παράδειγμα, τέτοιες συσκευές εκμετάλλευσης των εγκεφαλικών κυμάτων έχει αναπτύξει ο νευροψυχολόγος Niels Birbaumer, στο γερμανικό Πανεπιστήμιο του Tubingen, και οι Kauhanen και Lehtonen στη φινλανδική LSE, ενώ τη σχετική θεωρία ανέπτυξε ο Richard Mihran, του Πανεπιστημίου του Colorado. Οταν ο Mihran ενημερώθηκε για την ευρεσιτεχνία της Sony δήλωσε ότι έχει ενδοιασμούς για τις προοπτικές ασφαλούς λειτουργίας μιας τέτοιας συσκευής.

Από την πλευρά του ο Χιντέτο Τομαμπέκι δεν έχει πολλούς ενδοιασμούς. Γεννημένος σε μια χώρα όπου από παλιά πιστεύουν ότι όλα τα πράγματα έχουν ψυχή, δεν τρομάζει στην προοπτική άμεσης επικοινωνίας των μηχανών με το υποσυνείδητό μας. Αντίθετα, είναι ο θεμελιωτής της θεωρίας του «Υπερεαυτού» (Hyperself), σύμφωνα με την οποία οι μηχανές θα γίνουν οι πολύτιμοι βοηθοί μας για την απόκτηση ακόμη υψηλότερης νοημοσύνης. «Το 90%-95% της νοημοσύνης» λέει «είναι ζωώδης νοημοσύνη. Μόνο το 2%-5% είναι χαρακτηριστικά ανθρώπινη νοημοσύνη. Αυτή δεν μπορεί να αναπαραχθεί από μηχανές. Το υπόλοιπο 95%, ναι, μπορεί να γίνει από προγράμματα. Ο συνδυασμός των δύο - ανθρώπου και μηχανών - είναι αυτό που ονομάζω αρχιτεκτονική του Υπερεαυτού. Μέσω αυτής μπορούμε και πρέπει να επεκτείνουμε τη λειτουργία του σώματός μας στον κυβερνοχώρο, αλλά η νοημοσύνη μας θα παραμείνει στο σώμα μας. Οταν φθάσουμε στο σημείο να επιτελούμε επεξεργασία πληροφοριών ασύνειδα, τότε θα έχουμε αποκτήσει Υπερεαυτό. Για παράδειγμα, τότε θα έχουμε ρομπότ που θα προλαβαίνουν τις επιθυμίες μας. Θα σκεφτόμαστε ότι το δωμάτιο χρειάζεται καθάρισμα - ακόμη και στο ασυνείδητό μας - και το ρομπότ μας θα αρχίζει αμέσως το σκούπισμα».

Μην ξαφνιάζεστε. Ο Τομαμπέκι δεν είναι μόνος του σε αυτή την ενόραση του αυριανού ανθρώπου. Στο πρόσφατο συνέδριο της μεγαλύτερης κατασκευάστριας επεξεργαστών, της Intel, στο Σαν Φρανσίσκο, σχεδόν με τα ίδια λόγια μας περιέγραψαν τον κόσμο της επόμενης δεκαετίας: μια πληροφορική που θα λειτουργεί προβλεπτικά, ικανοποιώντας τη «φωνή του αφέντη της».

ESOTERICA.gr Forums !

© 2010-11 ESOTERICA.gr