Η ιρλανδική εταιρία Steorn εμφανίστηκε στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς τύπου όταν εξέδωσε μία ολοσέλιδη ανακοίνωση στο περιοδικό The Economist, ισχυριζόμενη ότι ανέπτυξε μία συσκευή που μπορεί να παράγει ενέργεια από το... τίποτα! Στις αρχές του Ιουλίου η εταιρία σκόπευε να παρουσιάσει τη συσκευή στο κοινό για πρώτη φορά. Ο καθηγητής Sir Eric Ash, ηλεκτρολόγος-μηχανολόγος και πρώην πρύτανης του Βασιλικού Κολεγίου του Λονδίνου (Imperial College London), επισκέφτηκε την επίδειξη εκ μέρους της ιστοσελίδας BBC News.

Απίθανα πράγματα μπορούν να συμβούν σ' αυτόν τον κόσμο. Ως μηχανικός, ο Sir Eric Ash, όταν βλέπει μία νέα εφεύρεση δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν μπορεί να υπάρξει τέτοιο πράγμα, είναι πάρα πολύ δύσκολο να δουλέψει. Ωστόσο, προσθέτει πως γνωρίζουμε ότι αυτή η έλλειψη πίστης στο απίθανο και στο θαυμαστό είναι τοποθετημένη σε λάθος βάση. Έτσι, το γεγονός ότι μια συσκευή ή μια εφεύρεση φαίνεται πολύ καταπληκτική για να είναι αληθινή, δεν αποτελεί και απόδειξη του ότι δεν είναι.

Πιστεύει πως αυτό ακριβώς είναι που δίνει κουράγιο στους εφευρέτες. Και έχουν υπάρξει πολλοί από τον 12ο αιώνα και μετά, ειδικότερα εκείνοι που προσπάθησαν να κατασκευάσουν αυτό, που μπορεί να θεωρηθεί ως θαύμα: το αεικίνητο.

(Το αεικίνητο: Αεικίνητο είναι μια μηχανή που μπορεί να δουλεύει χωρίς να καταναλώνει ενέργεια. Δηλαδή μια μηχανή που μπορεί να παράγει έργο από το τίποτε ή που να μετατρέπει τη δική της ενέργεια σε έργο, χωρίς να χρειάζεται να τροφοδοτείται από εξωτερική ενέργεια. Και να συνεχίζει να εργάζεται, χωρίς ποτέ να σταματήσει επειδή της τέλειωσαν τα καύσιμα, διότι το ίδιο το έργο της μηχανής είναι αυτό που την τροφοδοτεί για να συνεχίσει να εργάζεται. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει σύμφωνα με την αρχή διατήρησης της ενέργειας και τον δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο. Σύμφωνα με τον δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο, είναι αδύνατον να υπάρξει μηχανή, η οποία να μετατρέπει τη θερμική της ενέργεια εξ' ολοκλήρου σε μηχανικό έργο).

Η πιο πρόσφατη προσπάθεια για την κατασκευή ενός αεικίνητου είναι αυτή του Sean McCarthy, ο οποίος είναι διευθυντικό στέλεχος της ιρλανδικής εταιρίας Steorn. Η εφεύρεσή του, γνωστή ως 'Orbo', είναι μία μηχανή που χρησιμοποιεί δυνατούς μαγνήτες στην περιφέρεια ενός στροφέα και κάποιους άλλους μαγνήτες στο εξωτερικό της κέλυφος. Είναι πεπεισμένος ότι δουλεύει. Παρουσίασε τα επιχειρήματά του σε μία ολοσέλιδη διαφήμιση του Economist, προσπαθώντας να προσελκύσει εθελοντές επιστήμονες ώστε να ελέγξουν την αυθεντικότητα των ισχυρισμών του. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σ' αυτή τη διαδικασία.

Το σταθερό σύμπαν

Στο μεταξύ ο McCarthy ήλπιζε να επιδείξει δημόσια τη μηχανή του στο Μουσείο Κίνησης του Λονδίνου (London Kinetica Museum), στο οποίο παρουσιάζεται dynamic art και συγκεκριμένα κατασκευές που αφορούν την αλληλεπίδραση επιστήμης και τέχνης. Η επίδειξη θα γινόταν για 10 ημέρες με ημερομηνία έναρξης την 6η του Ιουλίου 2007. Δυστυχώς υπήρξε ένα τεχνικό πρόβλημα που αποδόθηκε σύμφωνα με τον McCarthy στην έντονη θερμότητα, η οποία προερχόταν από τα φώτα που χρησιμοποιήθηκαν για να φωτίσουν τη συσκευή στο χώρο της έκθεσης, ώστε να μπορέσει να φωτογραφηθεί την ώρα που λειτουργούσε. Ελπίζει ότι θα μπορέσει να την παρουσιάσει σε κάποια επόμενη ημερομηνία.

Ο McCarthy εκτιμά πως εάν η συσκευή πράγματι δουλέψει, αυτό θα αποτελέσει αντίφαση στην αρχή διατήρησης της ενέργειας, μία αρχή που τη θεωρεί ως δόγμα της επιστήμης.

Υπάρχει μία συνεπαγόμενη αναφορά στα θρησκευτικά δόγματα και σ' αυτήν ακριβώς την αναφορά μπορεί κανείς να ανιχνεύσει την πηγή της παρανόησης. Οι περισσότερες θρησκείες χαρακτηρίζονται από ένα πλήθος δογμάτων. Ένα άτομο που είναι οπαδός μίας θρησκείας δεν πιστεύει αναγκαστικά σε κάθε δόγμα της θρησκείας αυτής. Φυσικά, δεν μπορεί κανείς να έχει μία θρησκεία κατά παραγγελίαν, αλλά υπάρχει ένας βαθμός ελαστικότητας που μπορεί να φιλοξενήσει αρκετά σημαντικές διαφοροποιήσεις στα πιστεύω των θρησκευτικών οπαδών.

Η αρχή διατήρησης της ενέργειας όμως, δε λειτουργεί μ' αυτόν τον τρόπο. Αναφέρει ότι η συνολική ποσότητα της ενέργειας σε ένα απομονωμένο σύστημα παραμένει σταθερή, παρόλο που μπορεί να αλλάζει μορφές, σε θερμική ή κινητική ενέργεια για παράδειγμα. Εν συντομία, ο νόμος δηλώνει ότι η ενέργεια δεν μπορεί ούτε να δημιουργηθεί, ούτε και να καταστραφεί.

Η άρνηση της ισχύος του νόμου αυτού, δε θα κλόνιζε μόνο κάποια μικρά τμήματα της επιστήμης, θα έπαυε να ισχύει ολόκληρο το επιστημονικό οικοδόμημα. Όλη η τεχνολογία επάνω στην οποία χτίσαμε τον σύγχρονο κόσμο θα κατέρρεε. Δεν υπάρχει καμία ελαστικότητα στην αποδοχή του νόμου αυτού ως αλήθεια. Σε κάθε χρόνο και σε οποιεσδήποτε συνθήκες.

Ακριβώς αυτή η αποτυχία στην εκτίμηση της διαφοράς μεταξύ αυτού του επιστημονικού νόμου και του νόμου μίας θρησκείας, είναι ο λόγος που μας κάνει να ξέρουμε με σιγουριά, χωρίς να χρειαστεί καν να εξετάσουμε τις λεπτομέρειες της συγκεκριμένης συσκευής, ότι το Orbo δεν μπορεί να δουλέψει.

Συνάντηση με τον εφευρέτη

Έτσι, την περασμένη Παρασκευή ένας αριθμός από ανθρώπους επισκέφτηκε το Μουσείο για να τους ανακοινωθεί ότι η επίδειξη θα έπρεπε να αναβληθεί έπ' αόριστον. Ο Sir Eric Ash ωστόσο υπήρξε τυχερός, εφόσον ο McCarthy συμφώνησε ευγενικά να συναντηθεί μαζί του.

Είναι ένας πολύ φιλικός άνθρωπος, με ηλικία λίγο πάνω από 40, που έχει εκπαιδευτεί ως μηχανολόγος. Έχει επίσης εργαστεί στον σχεδιασμό λογισμικού και σε συστήματα ελέγχου για τη βιομηχανία πετρελαίου. Έφτασε στην ιδέα της εφεύρεσής του από τύχη, όταν ανέπτυσσε ένα ανεξάρτητο σύστημα παροχής ενέργειας για κάμερες CCTV. Η εταιρία που ιδρύθηκε το 2000 και που αποτελεί ιδιωτική επιχείρηση, έχει τώρα αφιερωθεί αποκλειστικά στην ανάπτυξη του Orbo.

Όταν ρωτήθηκε για την αρχή διατήρησης της ενέργειας ο McCarthy είπε με εμφανή ειλικρίνεια, πως δεν γνωρίζει από πού προέρχεται η ενέργεια που παρέχει συνεχή κίνηση στο αεικίνητό του. Αναρωτιέται, μήπως με κάποιον τρόπο έχει καταφέρει να έχει πρόσβαση στην λεγόμενη 'ενέργεια μηδενικού σημείου' ( ZPE - zero point energy), έναν τύπο ενέργειας που υπάρχει στο υπόβαθρο ενός συστήματος, η οποία αρχικά είχε προταθεί από τον Αϊνστάιν. Η ενέργεια μηδενικού σημείου είναι η χαμηλότερη δυνατή ενέργεια που μπορεί να έχει ένα σύστημα και για τον λόγο αυτό δεν μπορεί αφαιρεθεί από αυτό.

Τονίζει επίσης ότι οι κοσμολόγοι πιστεύουν στην ύπαρξη της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας. Θα μπορούσαν άραγε με κάποιον τρόπο να τον βοηθήσουν στο σκοπό του;

Ο καθηγητής Sir Eric Ash εκτιμά πως ο McCarthy είναι πλήρως πεπεισμένος για την ισχύ της εφεύρεσής του. Κατά την άποψή του, πρόκειται για περίπτωση επίμονης αυταπάτης. Τελείωσε τη συζήτηση με τον νέο εφευρέτη, παίρνοντας την πρωτοβουλία να του δώσει μια συμβουλή: να πετάξει το Orbo και να επιστρέψει στον σχεδιασμό λογισμικού. Θα ήταν δικαιολογημένο δηλώνει, ο McCarthy να τον είχε αρπάξει από το γιακά και να τον πέταγε έξω από το παράθυρο, αλλά δεν το έκανε. Παράμεινε απόλυτα ευγενικός.

Ψάχνοντας τον όρο ‘ραβδοσκοπία’ στο Διαδίκτυο, θα ανακαλύψουμε πολλών ειδών ιστοσελίδες που σχετίζονται με το υπερφυσικό. Για όσους όμως ασχολούνται με την συγκεκριμένη τέχνη, μεταξύ αυτών και για τον Alvin Fradey, η ραβδοσκοπία είναι απλά μια ανεξήγητη τεχνική και μπορεί να βοηθήσει να εντοπίσουμε τα πάντα. Από σκελετούς μέχρι ορυκτά. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε για την εύρεση υπόγειων πηγών νερού.

Ο Fradey είπε ότι η μέθοδος αυτή του κληροδοτήθηκε από την γιαγιά του, μια αυτόχθονα από την περιοχή των Απαλαχίων. Ο Δρ Tyler Blethen, ένας καθηγητής του Πανεπιστημίου της Δυτικής Καρολίνας ο οποίος ειδικεύεται στις μελέτες των Απαλαχίων, εξήγησε ότι η μέθοδος της ραβδοσκοπίας έχει τις ρίζες της στην Ευρωπαϊκή ιστορία και είναι πολύ πιθανόν να διαδόθηκε από εκείνους οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή.

Αν και συχνά η τακτική εφαρμοζόταν με την βοήθεια ενός διχαλωτού ραβδιού, ο Fradey χρησιμοποιεί δύο ξεχωριστά χάλκινα ραβδιά. Καθώς διασχίζει ένα νεκροταφείο πηγαίνοντας από την ανατολή προς την δύση, οι ράβδοι φαίνονται να διασταυρώνονται μεταξύ τους.

Όταν ο Fradey φεύγει από έναν τάφο, οι ράβδοι χωρίζονται.

Η τεχνική ποικίλλει από ραβδοσκόπο σε ραβδοσκόπο. Ο Mack Sutton, ένας ντόπιος κάτοικος που βοήθησε στην καταγραφή των νεκροταφείων στο Jackson στις Πολιτείες του Swain και του Macon, έμαθε την τεχνική από έναν άνδρα στο Maryville, τον Tenn, το 1996. Ο Sutton χρησιμοποιεί μπρούτζινα αντί για χάλκινα ραβδιά κι αναφέρει ότι μπορεί να προσδιορίσει το φύλο του σώματος μέσα στον τάφο, από τον τρόπο που θα κατευθυνθούν τα κλαδιά.

Κανένας από τους ραβδοσκόπους δε μπόρεσε να δώσει μια εξήγηση όσον αφορά τον τρόπο που η ραβδοσκοπία λειτουργεί στην εύρεση θαμμένων σωμάτων. Ο Fradey ανέφερε ότι μια επιστημονική θεωρία που είχε ακούσει, είναι ότι το σώμα όταν αποσυντίθεται μετατρέπεται σε οξειδωμένο άνθρακα, κάνοντάς το έτσι να μαγνητίζει και να έχει γενικότερα επίδραση σε αντικείμενα με μαγνητικές ιδιότητες, όπως ο χαλκός. Ο Fradey όμως δεν έχει εκπαιδευτεί ως επιστήμονας. Κατά βάθος έχει την πεποίθηση ότι 'πρέπει να είσαι κάτοικος αυτής της γης και να πιστεύεις πραγματικά σ' αυτό που κάνεις'.

Αυτό φαίνεται πως είναι το κοινό σημείο μεταξύ της ραβδοσκοπίας που εξασκείται από πολλούς ανθρώπους στην περιοχή των Απαλαχίων.

"Νομίζω ότι θεωρείται περισσότερο ως ένα δώρο που έχουν μερικοί άνθρωποι. Αμφιβάλλω κατά πόσο κάποιοι θα το θεωρούσαν ως κάτι το υπερφυσικό", είπε ο Blethen.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η ραβδοσκοπία δεν είναι αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα.

Ο Ken Taylor, κορυφαίος γεωλόγος του Ιδρύματος Γεωλογικών Μελετών της Βόρειας Καρολίνας, δήλωσε: "Είναι περισσότερο ένα είδος ψευδοεπιστήμης. Είναι το άτομο που το προκαλεί να συμβεί."

Ο Taylor πρόσθεσε ότι η ραβδοσκοπία δεν υποβλήθηκε σε επιστημονικά πειράματα κι ότι θα μπορούσε να ελέγχεται από το ραβδοσκόπο. Πρότεινε κάποιους τρόπους σύμφωνα με τους οποίους οι ραβδοσκόποι θα μπορούσαν όντως να εντοπίζουν ορισμένους τάφους: το χώμα δείχνει διαφορετικό όταν έχει σκαφτεί πριν από κάποιο χρονικό διάστημα κι ο ραβδοσκόπος που εντοπίζει έναν τάφο θα μπορούσε να εφεύρει ένα πρότυπο που θα τον βοηθάει να μαντεύει που βρίσκονται τα θαμμένα νεκρά σώματα.

Οι ραβδοσκόποι πάντως δεν φαίνονται ταραγμένοι από τους αμφισβητίες.

"Υπάρχει ακόμα ένας σημαντικός αριθμός ατόμων που πιστεύουν και μάλιστα ορκίζονται για αυτό", αναφέρει ο Blethen.

Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουμε τη λέξη ‘Δρυίδης’ από τον γνωστό μάγο-επιστήμονα ‘Πανοραμίξ’ στο κόμικ ‘Αστερίξ’, ίσως δε γνωρίζουμε ότι οι Δρυίδες αποτελούν ένα από τα βασικότερα στοιχεία του κέλτικου πολιτισμού. Οι Κέλτες ήταν ένας αρχαίος λαός που έζησε στην Κεντρική Ευρώπη και στη Βρετανία την 1η χιλιετηρίδα προ Χριστού, ο τόπος της γέννησής τους όμως δεν έχει εξακριβωθεί. Οι Κέλτες πίστευαν πολύ στις κρυμμένες δυνάμεις του φυσικού περιβάλλοντος και οι ιερείς της μυστηριώδους θρησκείας τους ονομάζονταν Δρυίδες.

Το δρυιδικό Ιερατείο αποτελούνταν από τρεις βαθμίδες, οι οποίες με τη σειρά ήταν οι ακόλουθες: Βάρδος, Οβάτης και Δρυίδης.

Οι Βάρδοι ήταν οι χαμηλότεροι στην ιεραρχία. Το χρώμα τους ήταν το μπλε. Μάθαιναν όλους τους Κέλτικους μύθους και ήξεραν να παίζουν τη λύρα. Μετά την εκμάθηση των μύθων και της μουσικής, οι Βάρδοι θα ταξίδευαν στην ύπαιθρο, ώστε να συγκεντρώσουν πληροφορίες και να τις φέρουν πίσω στους Δρυίδες, μεταφέροντάς τις μέσω μύθων που τους συνόδευαν με μουσική. Αν κάποιος Βασιλιάς δεν έδειχνε την πρέπουσα φιλοξενία, τότε ο Βάρδος θα παρουσίαζε κάποιο τραγούδι, το οποίο θα γελοιοποιούσε το βασιλιά. Αυτό μπορούσε να προκαλέσει δυσφήμηση για το βασιλιά ανάμεσα στους ανθρώπους του. Αυτό το είδους του τραγουδιού ονομάζονταν σάτιρα.

Επόμενοι στην ιεραρχία ήταν οι Οβάτες και ήταν μάντεις και θεραπευτές. Το χρώμα τους ήταν το πράσινο, επειδή κατείχαν τις γνώσεις της φύσης και των ενεργειών της. Γνώριζαν τα μυστικά του δάσους, τις δυνάμεις που έκρυβαν μέσα τους τα βότανα και μπορούσαν να ταξιδέψουν στον κόσμο των νεκρών για να πάρουν τα μυστικά της θεραπείας.

Οι Δρυίδες ήταν η υψηλότερη βαθμίδα στην ιεραρχία και το χρώμα τους ήταν το λευκό. Το όνομά τους προέρχεται από το δέντρο 'Δρυς' το οποίο φύτρωνε σε αφθονία στα αρχαία δάση των Κελτών. Ήταν σοφοί και πιστεύεται ότι κατείχαν υπερφυσικές δυνάμεις. Μπορούσαν να κινηθούν στον κόσμο των ζωντανών και των νεκρών και τα δέντρα στα δάση όπου συνήθως ήταν τα καταφύγιά τους, λέγεται ότι ήταν πύλες μεταξύ του επάνω και του κάτω κόσμου. Οι Δρυίδες στον κέλτικο πολιτισμό ήταν δικηγόροι, δικαστές, μορφωμένοι και κύριοι σύμβουλοι του βασιλιά σε όλα τα θέματα. Ήταν η δύναμη πίσω από το θρόνο, επειδή κανένας βασιλιάς δεν έκανε κάποια κίνηση, προτού συμβουλευτεί τον Δρυίδη σύμβουλό του. Οι Ρωμαίοι και ο Χριστιανισμός έβαλαν τέλος στους αρχαίους Δρυίδες.

Τον 17ο αιώνα, τα βρετανικά νησιά, κυρίως η Αγγλία και η Ουαλία, βίωσαν μια αναγέννηση του Δρυιδισμού. Η αναβίωση ξεκίνησε από τους John Aubrey, John Toland, William Stuckley και τον ποιητή William Blake. Ο John Aubrey ήταν ο πρώτος που συνέδεσε το μνημείο του Stonehenge με τους Δρυίδες. Σήμερα αυτή η πληροφορία είναι υπό συζήτηση από τους περισσότερους ειδικούς που μελετούν τους Δρυίδες. Κάποιοι πιστεύουν ότι ο Aubrey ήταν αρχηγός Δρυίδης, που είχε εκπαιδευτεί χωρίς διακοπή στο Δρυιδισμό. Ο John Toland όμως, διάβασε τις θεωρίες του Aubrey και έγραψε ένα βιβλίο χωρίς να δίνει κάποια αναγνώριση στον Aubrey. Ο John Toland ίδρυσε την Αρχαία Δρυιδική Αδελφότητα το 1717. Ο ποιητής William Blake φημολογείται ότι ήταν αρχηγός Δρυίδης στην Αρχαία Δρυιδική Αδελφότητα. Η Αδελφότητα αυτή χωρίστηκε το 1964 σε δύο διαφορετικές Δρυιδικές αδελφότητες.

Τι είναι η μνήμη; Που και πως αποθηκεύεται; Σε τι μας είναι χρήσιμες οι ευχάριστες και οι δυσάρεστες αναμνήσεις; Πόσο καλά ξέρουμε τον εαυτό μας μέσα από τις αναμνήσεις μας; Προτού καλά καλά εντρυφήσουμε στα μυστικά της αποθήκης της συνείδησής μας, φαίνεται πως η επιστήμη ανακάλυψε ένα φάρμακο που μπορεί να χειριστεί τις αναμνήσεις μας. Μπορούμε πλέον να αποφασίσουμε, για ποια γεγονότα του παρελθόντος θα στεναχωρηθούμε και ποια από αυτά θα τα ατενίζουμε με απάθεια, σα να είχαν συμβεί σε κάποιον άλλο.

Μπορούμε να σβήσουμε τις δυσάρεστες αναμνήσεις μας; Ίσως η προσπάθεια αυτή να απέτυχε να χαρίσει την πολυπόθητη γαλήνη που αναζητούσε ο Jim Carrey στην βραβευμένη ταινία 'Eternal Sunshine of the Spotless Mind' (Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού), όμως οι επιστήμονες τώρα έχουν αναπτύξει έναν τρόπο για να μπλοκάρουν ακόμη και να διαγράψουν ανεπιθύμητες μνήμες από τον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Κάποιοι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν ορισμένα φάρμακα για να εξαλείψουν μεμονωμένες και συγκεκριμένες αναμνήσεις, αφήνοντας τις υπόλοιπες ανέπαφες. Με το να χορηγούν σε ενέσιμη μορφή ένα φάρμακο που προκαλεί αμνησία την σωστή στιγμή - όταν ένα άτομο ανακαλεί μια συγκεκριμένη σκέψη - οι νεύροεπιστήμονες ανακάλυψαν ότι μπορούσαν να διαταράξουν τον τρόπο με τον οποίον μια ανάμνηση αποθηκεύεται και τελικά να την εξαλείψουν.

Η έρευνα παρόλα αυτά, έχει πυροδοτήσει αρκετές ανησυχίες σε πολιτικούς συμβούλους, οι οποίοι επιμένουν ότι θα πρέπει τώρα να υπάρξουν καινούριες ρυθμίσεις για να ελέγξουν την χρήση των φαρμάκων ώστε να αποτρέψουν στους υγιείς ανθρώπους να τα χρησιμοποιούν ως την 'εύκολη λύση'.

Οι επιστήμονες όμως των Ηνωμένων Πολιτειών που διεξάγουν την έρευνα επιμένουν ότι τα φάρμακα αμνησίας θα μπορούσαν να ήταν αναποτελεσματικά στην θεραπεία ασθενών με ψυχιατρικές διαταραχές όπως το μετα-τραυματικό στρες.

Σε μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Psychiatric Research, ψυχίατροι του Πανεπιστημίου McGill του Μόντρεαλ και του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ στην Βοστόνη χρησιμοποίησαν ένα φάρμακο αμνησίας για να αμβλύνουν τις αναμνήσεις θυμάτων τραυματισμού.

Ο καθηγητής Karim Nader του Πανεπιστημίου McGill είπε: "Όταν ανακαλείς παλιές αναμνήσεις αυτές μπορούν να 'ξεαποθηκευθούν' και να αποθηκευθούν ξανά".

"Καθώς η ανάμνηση αποθηκευόταν και πάλι, δώσαμε στους ασθενείς ένα φάρμακο το οποίο περιορίζει το συναισθηματικό μέρος μιας ανάμνησης. Άφησε το συνειδητό μέρος της ανάμνησης ανέπαφο έτσι ώστε να μπορούν να θυμηθούν ακόμη όλες τις λεπτομέρειες αλλά χωρίς να αναστατώνονται από την ανάμνηση".

Η έρευνα υποδεικνύει ότι μπορούμε να διαχειριστούμε τις αναμνήσεις, επειδή ενεργούν σα να έχουν φτιαχτεί από γυαλί που βρίσκονται σε μια 'ρευστή' κατάσταση όταν δημιουργούνται και μέχρι να γίνουν συγκεκριμένες. Παρόλα αυτά, όταν η ανάμνηση ανακαλείται, γίνεται και πάλι ρευστή και μπορεί να αλλάξει και πάλι προτού επανατοποθετηθεί.

Το φάρμακο που χρησιμοποιείται από τους επιστήμονες θεωρητικά μπορεί να διαταράξει την βιοχημική διεργασία που επιτρέπει στην ανάμνηση να 'παγιωθεί' όταν ανακληθεί.

Για τη συγκεκριμένη έρευνα χρησιμοποιήθηκε η προπρανολόλη, μια ουσία που υπό κανονικές συνθήκες χρησιμοποιείται για να αντιμετωπιστεί η υπερένταση σε καρδιοπαθείς, στις περιπτώσεις που δημιουργεί προβλήματα μνήμης και μόνο. Στο πείραμα συμμετείχαν 19 άνθρωποι που ήταν είτε θύματα ατυχημάτων είτε βιασμού. Τους χορηγήθηκε για 10 ημέρες το φάρμακο αυτό ή placebo χάπια, ενώ τους ζητούσαν να τους περιγράψουν τις αναμνήσεις τους από κάποιο τραυματικό γεγονός που συνέβη 10 χρόνια νωρίτερα.

Μια εβδομάδα αργότερα διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς στους οποίους δόθηκε το φάρμακο έδειχναν λιγότερα σημάδια άγχους, όπως αυξημένους χτύπους καρδιάς, όταν ανακαλούσαν την τραυματική εμπειρία τους.

Η συγκεκριμένη μέθοδος θυμίζει κάποιες σκηνές από την ταινία "Eternal Sunshine of the Spotless Mind" όπου οι χαρακτήρες που έπαιζαν, ο Jim Carrey κι η Kate Winslet, υποβάλλονταν σε κάποια θεραπεία για να διαγράψει ο ένας τις αναμνήσεις που είχε από την προηγούμενη σχέση του με τον άλλον.

Στην ταινία, οι επιστήμονες ζητούν από τους πρωταγωνιστές να θυμηθούν τις ανεπιθύμητες αναμνήσεις τους για να τους κάνουν μικρά ηλεκτρικά σοκ. Το εγχείρημα όμως αποτυγχάνει πλήρως, γιατί οι ήρωες ανακαλύπτουν ότι στην πραγματικότητα ήθελαν να διατηρήσουν αυτές τις αναμνήσεις.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης δημοσίευσαν μια άλλη νέα μελέτη στην οποία ισχυρίζονται ότι κατόρθωσαν να διαγράψουν μια μεμονωμένη ανάμνηση από τον εγκέφαλο των αρουραίων, αφήνοντας τις υπόλοιπες αναμνήσεις των ζώων ανέπαφες.

Οι αρουραίοι είχαν εκπαιδευθεί να συνδυάζουν δύο μουσικούς τόνους με ένα ήπιο ηλεκτροσόκ έτσι ώστε όταν άκουγαν κάποιον από τους δύο ήχους να προσπαθούν να προφυλαχθούν για να αποφύγουν το ηλεκτροσόκ.

Έπειτα οι ερευνητές χορηγούσαν στους μισούς αρουραίους ένα φάρμακο το οποίο ονομάζεται U0126 κι ήταν γνωστό ότι προκαλεί περιορισμένη αμνησία κάθε φορά που έπαιζε κάποιος από τους δύο ήχους.

Όταν ολοκληρώθηκε η αγωγή, οι αρουραίοι στους οποίους είχε χορηγηθεί το φάρμακο δεν συνέδεαν πλέον τον συγκεκριμένο ήχο με το επικείμενο σοκ, προφυλάσσονταν όμως όταν άκουγαν τον δεύτερο ήχο, κάτι που αποδείκνυε ότι είχε διαγραφεί μόνο μια ανάμνηση.

Ο καθηγητής Joseph LeDoux, ο οποίος ήταν επικεφαλής της ομάδας από τη Νέα Υόρκη, δήλωσε: "Τέτοιου είδους θεραπείες μπορεί να έχουν αρκετά συγκεκριμένες και πιθανότατα μόνιμες επιδράσεις".

Από την άλλη η έρευνα εμπνέει ανησυχίες σε κάποιους ειδικούς, οι οποίοι φοβούνται ότι τα φάρμακα που μετατρέπουν τις αναμνήσεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από υγιείς ανθρώπους για να διαγράψουν ανεπιθύμητες αναμνήσεις με επιπόλαιο τρόπο.

Μια νέα αναφορά που δημοσιεύθηκε από το Κοινοβουλευτικό Γραφείο των Επιστημών και της Τεχνολογίας κι η οποία δίνει συμβουλές στους MPs για τα επιστημονικά επιτεύγματα, προειδοποίησε ότι πρέπει να τεθούν κανονισμοί ώστε να περιοριστεί η χρήση των ουσιών που 'μπλοκάρουν' τις αναμνήσεις, με το να επιβληθούν αυστηρά όρια στην χορήγηση συνταγών τους.

Ο δρ Peter Border, ο οποίος συνέταξε την αναφορά δήλωσε: "Υπάρχει μια εκκωφαντική σιγή από τις ρυθμιστικές διατάξεις για το αν πρόκειται να δίνεται η άδεια για φαρμακευτική χρήση σε ανθρώπους οι οποίοι δεν θα έχουν ιατρικά οφέλη. Είναι αναγκαίο να σκεφθεί κάποιος πως θα ρυθμιστούν αυτά τα ζητήματα".

Περίπου δυο φορές το χρόνο ένας αστεροειδής συγκρούεται με την ατμόσφαιρα της Γης με τη δύναμη μιας έκρηξης μεγέθους ατομικής βόμβας της Χιροσίμα. Και αυτές είναι μικρές εκρήξεις, λένε οι επιστήμονες. Οι διαστημικοί βράχοι εξατμίζονται προτού μπορέσουν να προκαλέσουν κάποια ζημιά.

Όταν χτυπήσει κάποιος μεγάλος βράχος, δε θα είμαστε τόσο τυχεροί. Ερευνητές σε μια πρόσφατη συγκέντρωση της Αμερικάνικης εταιρίας για την προαγωγή της επιστήμης προειδοποίησαν ότι είναι αναπόφευκτο, ένας αστεροειδής που να είναι αρκετά μεγάλος ώστε να διαρρήξει τη Γήινη ατμόσφαιρα, να χτυπήσει κάποια στιγμή τον πλανήτη.

Όταν συμβεί αυτό, υπάρχει το ενδεχόμενο να είναι ο αστεροειδής τόσο καταστροφικός όσο ο βράχος με διάμετρο 6 μιλίων, που εξαφάνισε σχεδόν όλη τη ζωή από τον πλανήτη 65 εκατομμύρια χρόνια πριν.

"Υπάρχει ο κίνδυνος να εξολοθρευτεί η Γη από έναν αστεροειδή", είπε ο David Morrison, ένας αστροβιολόγος του κέντρου Ames της NASA στην Καλιφόρνια.

Όσον αφορά την προειδοποίηση, θα μπορούσαμε ίσως να έχουμε ένα περιθώριο μερικών βδομάδων, ή και καθόλου. Ένας 'ατίθασος' αστεροειδής θα μπορούσε εύκολα να μας ξεφύγει, ερχόμενος γύρω από τον Ήλιο και προσεγγίζοντας τη Γη με τον Ήλιο πίσω του, εμποδίζοντας την παρατήρησή του.

"Δε θα γνωρίζαμε για την ύπαρξή του, μέχρι που να φώτιζε ο ουρανός και η σύγκρουση να ανατάραζε τη Γη", είπε ο Morrison.

Αν και οι πιθανότητες να χτυπήσει ένας μεμονωμένος αστεροειδής την υδρόγειο είναι αρκετά λίγες, υπάρχουν χιλιάδες πιθανοί 'δολοφόνοι πλανητών' κρυμμένοι στη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ Άρη και Δία.

Στη διάρκεια των τελευταίων 4.6 δισεκατομμυρίων χρόνων, η διάβρωση και οι γεωλογικές πιέσεις εξομάλυναν ή εξαφάνισαν τα περισσότερα από τα σημάδια σύγκρουσης πάνω στη Γη, αλλά κάποιος μπορεί απλά να παρατηρήσει τη Σελήνη, για να καταλάβει το πόσο βίαιο μπορεί να γίνει το διάστημα.

Η διάστικτη επιφάνεια της Σελήνης προσφέρει μια καθαρή εικόνα του πώς οι αστεροειδείς αναδιαμόρφωσαν το ανάγλυφο του εδάφους της, από τότε που σχηματίστηκε το Ηλιακό σύστημα. Την ίδια εικόνα δίνει και ο κρατήρας του Μετεωρίτη Barringer, μια τοποθεσία όπου είχε υπάρξει στο παρελθόν σύγκρουση.

Η ανατίναξη του αστεροειδή στον αέρα όπως στην ταινία 'Αρμαγεδδών' δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει. Αυτό θα δημιουργούσε ακόμη περισσότερους εκτός ελέγχου βράχους, είπε ο Lu.

Πολύ καλύτερα, σκέφτεται, είναι να σταλεί ένα μεγάλο μηχάνημα για να συναντήσει τον αστεροειδή. Παρκάροντας δίπλα του, το διαστημόπλοιο θα μπορούσε να ασκήσει αρκετή βαρύτητα, ώστε οι μηχανές του να χρησιμοποιηθούν για να 'ρυμουλκήσουν' τον αστεροειδή.

"Μπορείς να ρυμουλκήσεις ένα μεγάλο αντικείμενο χρησιμοποιώντας ελάχιστη ισχύ εάν τραβήξεις για μεγάλο χρονικό διάστημα", είπε ο Lu.

Για τον αστεροειδή Apophis, περίπου 2.200 λίβρες ισχύος σταθερά εφαρμοσμένες, θα μπορούσαν να αλλάξουν την τροχιά του κατά το μισό της διαμέτρου της Γης σε περίπου 12 μέρες. Η αλλαγή της τροχιάς του αστεροειδή ωστόσο, σημαίνει ότι κάποια έθνη θα γίνουν πιο τρωτά μέχρι να τελειώσει η ρυμούλκηση.

"Όταν ξεκινήσει η απομάκρυνση ενός αστεροειδή κάποια έθνη θα έχουν να αντιμετωπίσουν αυξημένο ρίσκο, έτσι ώστε να πέσει η πιθανότητα σύγκρουσης για όλους στο μηδέν", είπε ο Schweickart.

Επίσης υπάρχει ένα όριο στο πως μπορούν να κατορθωθούν συγκεκριμένοι χειρισμοί στο διάστημα, είπε ο Melosh.

"Αν ο αστεροειδής ήταν δέκα φορές μεγαλύτερος (από τον Apophis), η μάχη με το διάστημα δε θα έφερνε κανένα αποτέλεσμα", είπε. "Το καλύτερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι να κοιτάζαμε και να προβλέπαμε πότε θα μπορούσε να συγκρουστεί.

"Αν ήταν πολύ μεγαλύτερο, τότε θα μιλούσαμε για εκκένωση".

Πιθανοί στόχοι μπορούν να χαρτογραφηθούν κατά μήκος μιας σειράς γραμμών προσέγγισης. Από νωρίς ακόμη, θα μπορούσαν να σχεδιαστούν μέχρι και εκατό σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη.

"Κάθε έθνος θα έχει μια γραμμή, που να το διασχίζει", είπε ο Schweickart.

Καθώς ο αστεροειδής θα πλησιάζει, θα μπορούν να γίνουν πιο ακριβείς υπολογισμοί, μέχρι που θα υπάρχει μόνο μια γραμμή προσέγγισης και ένας στόχος.

Ο Schweickart είπε ότι οι πολιτικοί θα πρέπει να σκεφτούν σοβαρά σχετικά με τον Apophis και άλλους αστεροειδείς.

"Η σύγκρουση με έναν αστεροειδή θα σήμαινε εξάλειψη", είπε. "Δε μπορούμε να εμποδίσουμε έναν τυφώνα. Δε μπορούμε να εμποδίσουμε έναν ανεμοστρόβιλο. Αλλά μπορούμε να εμποδίσουμε τη σύγκρουση με έναν αστεροειδή, και μπορούμε να το κάνουμε αυτό αναδιοργανώνοντας το Ηλιακό σύστημα. Και αν δεν το κάνουμε, τότε πραγματικά δεν είμαστε και τόσο μακριά από την εποχή των δεινοσαύρων".

Η ανίχνευση ενός αστεροειδή ήταν κατά το πλείστον ο ρόλος ερασιτεχνών αστρονόμων μέχρι πριν από λίγα χρόνια, όταν οι κυβερνήσεις ξεκίνησαν να ασχολούνται με το θέμα.

Η NASA, για παράδειγμα, βρίσκεται περίπου στο 70% της προσπάθειας να προσδιορίσει όλους τους αστεροειδείς, που βρίσκονται κοντά στη Γη και έχουν διάμετρο μεγαλύτερη από περίπου το ένα τρίτο ενός μιλίου.

Μέχρι στιγμής, 840 πιθανοί επικίνδυνοι αστεροειδείς έχουν ονομαστεί και χαρτογραφηθεί. Οι κομήτες είναι επίσης ένα θέμα ενδιαφέροντος, αλλά υπάρχουν τόσοι περισσότεροι αστεροειδείς, που συγκεντρώνουν τη μεγαλύτερη προσοχή.

Η εγγύτητα μιας 'κοντινής συνάντησης' είναι σχετική. Έχουν υπάρξει κοντινές συναντήσεις, αλλά μιλάμε για αποστάσεις πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων από τη Γη. Κάποιοι μήνες είναι πιο δραστήριοι. Τον Απρίλιο του 2004, πέντε αστεροειδείς, ο καθένας μεγαλύτερος από 328 πόδια σε διάμετρο, πέρασαν σχετικά κοντά από τη Γη.

Πιθανότατα λοιπόν να μπορούμε να τους ανιχνεύσουμε. Τι θα γίνει όμως αν κάποιος από αυτούς έρθει κατευθείαν πάνω μας;

Οι επιστήμονες σήμερα λένε ότι έχουμε την τεχνολογία ώστε να αλλάξουμε ελαφρώς την τροχιά ενός δολοφόνου - αστεροειδή.

Η ανακάλυψη του Apophis το 2004, ενός αστεροειδή με διάμετρο 1200 πόδια ο οποίος φαίνεται ότι έχει τέτοια κατεύθυνση ώστε να συγκρουστεί με τη Γη το 2036, έκαναν τον Morrison και άλλους επιστήμονες να ζητήσουν την ανίχνευση μικρότερων αντικειμένων και ξεκίνησαν ένα πλάνο για την μετατόπιση ξεστρατισμένων αστεροειδών σε ασφαλείς τροχιές.

"Αυτό δεν αφορά την επιστήμη. Αυτό αφορά τη δημόσια ασφάλεια", είπε ο πρώην αστροναύτης Russell Schweickart, που θέλει τα Ηνωμένα Έθνη να λάβουν σοβαρά υπόψη τους την απειλή του αστεροειδή.

Πριν τρία χρόνια, οι επιστήμονες είπαν ότι υπάρχει μια πιθανότητα 2,7% να συγκρουστεί ο Apophis με τη Γη. Αυτή την ώρα, εκτιμούνε το ρίσκο της σύγκρουσης στα 1 προς 45.000. Το 2029, ο Apophis θα περάσει μέσα από μια 'αστρονομική κλειδαρότρυπα', ένα ακριβές σημείο στο διάστημα, όπου οι βαρυτικές δυνάμεις μπορούν να τον τοποθετήσουν σε τροχιά σύγκρουσης.

"Αυτό που μπορεί να κάνει ο Apophis είναι να καταστρέψει μια περιοχή στο μεγέθους της Αγγλίας ή της βόρειας Καλιφόρνιας", είπε ο Morrison.

Ο Jay Melosh, ένας γεωφυσικός στο Σεληνιακό και Πλανητικό Εργαστήριο του Πανεπιστημίου της Αριζόνα είπε ότι αν ο Apophis συγκρουστεί με τη Γη, θα μπορούσε να προκαλέσει μια έκρηξη 40 μεγατόνων, που είναι μια ισχύς περίπου οκτώ φορές μεγαλύτερη από την πιο δυνατή πυρηνική βόμβα που εξερράγη ποτέ.

Η έκρηξη θα δημιουργούσε έναν κρατήρα με πλάτος μεγαλύτερο από δύο μίλια και θα εξάλειφε κτίρια και γέφυρες σε μια ακτίνα 4 μιλίων.

Ο Melosh είπε ότι οτιδήποτε στην περιφέρεια την έκρηξης θα θαβόταν κάτω από 20 ίντσες συντριμμιών.

Το 1908 ένας αστεροειδής εξερράγη στον αέρα πάνω από την απομακρυσμένη Σιβηρία. Η έκρηξη των 10 μεγατόνων εξάλειψε κοπάδια ταράνδων, ισοπέδωσε δέντρα σε μια περιοχή 400 τετραγωνικών μιλίων και σύμφωνα με μια αναφορά, εκσφενδόνισε έναν άνθρωπο 60 μίλια μακριά.

Ανεξάρτητα από το πού θα χτυπήσει, αν χτυπήσει, ο Apophis είναι αρκετά μεγάλος ώστε να εξαπολύσει αρκετή σκόνη στον αέρα που θα ψυχράνει τον πλανήτη, προκαλώντας κλιματικές αλλαγές αρκετά σοβαρές, τόσο που να καταστραφούν αγροτικές καλλιέργειες και να κινδυνέψουν πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο, είπε ο Melosh.

Και αν χτυπήσει τον ωκεανό, θα ενεργοποιήσει ένα τσουνάμι και θα στείλει αρκετό χλώριο και βρομίνη από ατμοποιημένο θαλάσσιο νερό, ώστε να καταστρέψει το στρώμα του όζοντος, είπε.

Για το λόγο αυτό οι ερευνητές της NASA και άλλοι εργάζονται με σκοπό να προσδιορίσουν πιθανούς δολοφόνους - αστεροειδείς εγκαίρως, είπε ο Edward Lu του Διαστημικού Κέντρου Johnson.

"Είναι δυνατό να σωθεί η Γη από μια απειλή σαν τον Apophis", δήλωσε.

Ο Robert P. Crease, μέλος του τμήματος φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης στο Stony Brook και ιστορικός στο Εθνικό Εργαστήριο του Brookhaven, είχε ζητήσει σε έναν αριθμό φυσικών επιστημόνων να κατονομάσουν τα πιο υπέροχα πειράματα όλων των εποχών. Με βάση το κείμενο του George Johnson που δημοσιεύτηκε στο New York Times θα δούμε στη συνέχεια τα 10 πειράματα που ήρθαν πρώτα σύμφωνα με την παραπάνω έρευνα.

Το πείραμα της διπλής σχισμής

Ο γάλλος φυσικός Louis de Broglie πρότεινε το 1924 ότι τα ηλεκτρόνια και άλλα τμήματα ύλης, τα οποία μέχρι τότε είχαν αντιμετωπιστεί μόνο ως υλικά σωματίδια, έχουν επίσης ιδιότητες κυμάτων όπως πλάτος και συχνότητα. Αργότερα (το 1927) η κυματική φύση των ηλεκτρονίων επαληθεύτηκε πειραματικά από τους C.J. Davisson και L.H. Germer στη Νέα Υόρκη και από τον G.P. Thomson στο Aberdeen της Σκοτίας.

Για να εξηγήσουν την υπόθεση αυτή οι φυσικοί συχνά χρησιμοποιούσαν ένα νοητικό πείραμα, στο οποίο το πείραμα του Young με τη διπλή σχισμή πραγματοποιείται με τη χρήση μίας δέσμης ηλεκτρονίων αντί για φωτόνια. Μία δέσμη ηλεκτρονίων προσκρούει σε ένα πέτασμα με δύο σχισμές από τις οποίες περνούνε τα ηλεκτρόνια και αποτυπώνονται σε μία επιφάνεια πίσω από το πέτασμα. Ακολουθώντας τους νόμους της κβαντομηχανικής η δέσμη των σωματιδίων θα χωριζόταν στα δύο και η σύνθεση των επιμέρους δεσμίδων θα αλληλεπιδρούσε με τέτοιο τρόπο, ώστε να σχηματιστεί το ίδιο σχήμα των φωτεινών και σκοτεινών λωρίδων, όπως γίνεται και με την περίπτωση που το πείραμα εκτελείται με μία φωτεινή δέσμη. Σύμφωνα με ένα άρθρο του Physics World, το 1961 ο Claus Jonsson του Tubingen πραγματοποίησε το πείραμα αυτό σε εργαστήριο.

Το πείραμα του Γαλιλαίου με την πτώση αντικειμένων

Στα τέλη του 1500 υπήρχε η κοινή πεποίθηση ότι τα βαρύτερα αντικείμενα πέφτουν πιο γρήγορα από τα ελαφρύτερα. Το είχε πει και ο Αριστοτέλης άλλωστε. Είναι εντυπωσιακό το πόσα χρόνια πέρασαν μέχρι να βρεθεί κάποιος που να αμφισβητήσει το παλιό αυτό δόγμα που προήλθε από την αρχαία Ελλάδα.

Ο Galileo Galilei που ήταν μαθηματικός στο πανεπιστήμιο της Πίζας, τόλμησε να αμφισβητήσει αυτήν την τόσο κοινή πεποίθηση. Η ιστορία έχει παραμείνει στην παράδοση της επιστήμης ως εξής: λέγεται ότι έριξε δύο διαφορετικού βάρους αντικείμενα από την κορφή του πύργου της Πίζας, δείχνοντας ότι έφτασαν στο έδαφος την ίδια χρονική στιγμή. Η αμφισβήτησή του στον Αριστοτέλη μπορεί να του στοίχισε τη δουλειά του, αλλά έδωσε το μήνυμα ότι αυτό που ορίζει ο κοινός νους μπορεί σε μία επανεξέτασή του να καταρρεύσει.

Το πείραμα του Milikan με τις σταγόνες του λαδιού

Το πείραμα των σταγόνων του λαδιού ήταν η πρώτη άμεση και πειστική μέτρηση του ηλεκτρικού φορτίου ενός ηλεκτρονίου. Έγινε το 1909 από τον αμερικανό φυσικό Robert A. Milikan. Χρησιμοποιώντας έναν ψεκαστήρα αρώματος ψέκασε σταγόνες λαδιού μέσα σε έναν διαφανή θάλαμο. Στην κορυφή και στη βάση του θαλάμου υπήρχαν μεταλλικές πλάκες συνδεδεμένες με μπαταρία δημιουργώντας έναν θετικό και έναν αρνητικό πόλο. Εφόσον κάθε σταγονίδιο λάμβανε ένα ελάχιστο φορτίο στατικού ηλεκτρισμού καθώς ταξίδευε στον αέρα, η ταχύτητα της κίνησής του μπορούσε να ελεγχθεί με αλλαγές της τάσης στις δύο πλάκες. Όταν ο χώρος μεταξύ των δύο πλακών ιονίζεται με ακτινοβολία, τα ηλεκτρόνια του αέρα κολλάνε στα σταγονίδια του λαδιού προσδίδοντάς τους αρνητικό φορτίου. Ο Milikan παρατήρησε πολλά σταγονίδια μεταβάλλοντας την τάση και ελέγχοντας το αποτέλεσμα. Μετά από πολλές επαναλήψεις συμπέρανε ότι το φορτίο μπορεί να λάβει μόνο κάποιες συγκεκριμένες τιμές. Οι μικρότερες από τις τιμές αυτές αντιστοιχούν στο φορτίο του ηλεκτρονίου.

Η ανάλυση του φωτός μέσω ενός πρίσματος από τον Νεύτωνα

Ο Isaac Newton γεννήθηκε τη χρονιά που πέθανε ο Γαλιλαίος. Αποφοίτησε από το κολέγιο Trinity του Cambridge το 1665 και στη συνέχεια παρέμεινε κλεισμένος στο σπίτι του για δύο χρόνια μέχρι να περάσει η επιδημία της πανώλης. Όλον αυτόν τον καιρό είχε πολλές ιδέες που τον απασχολούσαν.

Σύμφωνα με την κοινή γνώμη της τότε εποχής το λευκό φως ήταν η καθαρότερη μορφή φωτός, ενώ τα διάφορά χρώματά του αποτελούσαν κάποιο είδος αλλαγών που θεωρούσαν ότι είχε υποστεί το φως. Για να ελέγξει την υπόθεση αυτή ο Νεύτωνας κατηύθυνε μία ακτίνα ηλιακού φωτός σε ένα πρίσμα και ανακάλυψε ότι αναλύεται σε ένα φάσμα χρωμάτων στον τοίχο. Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής γνώριζαν το φαινόμενο του ουράνιου τόξου αλλά το θεωρούσαν ως ενός είδους όμορφη ανωμαλία. Τελικά ο Νεύτωνας κατέληξε ότι τα θεμελιώδη χρώματα του φωτός είναι το κόκκινο, το πορτοκαλί, το κίτρινο, το πράσινο, το μπλε, το λουλακί και το βιολετί, καθώς και οι μεταξύ τους διαβαθμίσεις. Εκείνο που φαινόταν επιφανειακά τόσο απλό όπως μία ακτίνα φωτός, εάν το κοιτούσε κανείς σε μεγαλύτερο βάθος έκρυβε μία θαυμάσια πολυπλοκότητα.

Το πείραμα της συμβολής του φωτός από τον Young

Ο Νεύτωνας δεν είχε στα πάντα δίκιο. Μέσα από μία ποικιλία επιχειρημάτων κατάφερε να εγκαθιδρύσει στο επιστημονικό κατεστημένο την άποψη, ότι η φύση του φωτός είναι σωματιδιακή και όχι κυματική. Το 1803 ο Thomas Young, άγγλος γιατρός και φυσικός, πρότεινε ένα πείραμα. Έκανε μία τρύπα σε ένα παραθυρόφυλλο και το κάλυψε με ένα κομμάτι χαρτόνι στο οποίο είχε σχηματίσει μία μικρή τρύπα και ακολούθως χρησιμοποίησε έναν καθρέφτη για να εκτρέψει την ακτίνα φωτός που έμπαινε από την τρύπα αυτή. Στη συνέχεια πήρε μία λεπτή κάρτα και την τοποθέτησε με την κόψη της στη διαδρομή της ακτίνας, χωρίζοντάς την στα δύο. Το αποτέλεσμα ήταν μία σκιά που παρουσίαζε φωτεινές και σκοτεινές ζώνες, ένα φαινόμενο που θα μπορούσε να εξηγηθεί με την υπόθεση ότι οι δύο φωτεινές δέσμες αλληλεπιδρούσαν σαν κύματα. Οι φωτεινές περιοχές σχηματιζόντουσαν εκεί που οι δύο κορυφές των κυμάτων συνέπιπταν, ενδυναμώνοντας η μία την άλλη, ενώ οι σκοτεινές περιοχές σχηματιζόντουσαν εκεί που η κορφή του ενός κύματος συναντούσε τη βάση του άλλου με αποτέλεσμα να αλληλοεξουδετερωθούν.

Με το πέρασμα των χρόνων το πείραμα αυτό επαναλήφθηκε με μία κάρτα η οποία είχε δύο τρύπες ώστε να χωρίζει στα δύο τη φωτεινή δέσμη. Αυτά τα επονομαζόμενα 'πειράματα διπλής σχισμής' αποτέλεσαν το πρότυπο για τον καθορισμό της κυματικής κίνησης. Ένα θέμα που έμελλε να αποκτήσει εξέχουσα σημασία τον επόμενο αιώνα, όταν έκανε την εμφάνισή της η κβαντική θεωρία.

Το πείραμα του Cavendish για τη μέτρηση της σταθεράς της βαρύτητας

Το πείραμα αυτό έγινε τη χρονιά 1797-98 από τον άγγλο επιστήμονα Henry Cavendish. Χρησιμοποίησε μια συγκεκριμένη μέθοδο και χρησιμοποίησε τον εξοπλισμό που κατασκεύασε ο συμπατριώτης του γεωλόγος John Michell, ο οποίος πέθανε το 1793. Η πειραματική διάταξη αποτελούνταν από μία ράβδο που ήταν κρεμασμένη ισορροπώντας στο κέντρο της, στις άκρες υπήρχαν δύο μικρά μεταλλικά σφαιρικά βάρη, ενώ σε μικρή απόσταση από αυτά υπήρχαν δύο βαριές σφαίρες από μολύβι. Η έλξη που εφάρμοζαν τα ζεύγη των βαρών μεταξύ τους προκαλούσε μία ελαφριά περιστροφή της ράβδου, μέσω της οποίας μπόρεσε να γίνει ο πρώτος υπολογισμός της τιμής για τη βαρυτική σταθερά G. Το πείραμα αυτό είναι ευρέως γνωστό ως 'το ζύγισμα της Γης', γιατί ο καθορισμός του G επέτρεψε να υπολογιστεί η μάζα της γης.

Ο Ερατοσθένης και η μέτρηση της περιφέρειας της Γης

Στο Ασουάν, περίπου 800 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου, οι ηλιακές ακτίνες έπεφταν κάθετα το απόγευμα του θερινού ηλιοστασίου. Ο Ερατοσθένης (γεννήθηκε περίπου το 276 π.Χ.) πρόσεξε ότι την ίδια μέρα και ώρα στην Αλεξάνδρεια, το φως του ηλίου έπεφτε σε γωνία 7 μοιρών από την κατακόρυφο. Υπέθεσε πολύ σωστά ότι η απόσταση του ήλιου ήταν πολύ μεγάλη, ώστε οι ακτίνες του που φτάνουν στη γη καταλήγουν να είναι πρακτικά παράλληλες μεταξύ τους. Υπολογίζοντας την απόσταση μεταξύ του Ασουάν και της Αλεξάνδρειας μπόρεσε να μετρήσει την περιφέρεια της γης. Το ακριβές αποτέλεσμα των μετρήσεών του (που ήταν σε στάδια) είναι αμφίβολο και έτσι δεν είναι σίγουρη η ακρίβειά τους. Θεωρείται ότι ποικίλλει από 0,5 έως 17% σε σχέση με τις μετρήσεις που είναι αποδεκτές από τους σύγχρονους αστρονόμους.

Το πείραμα του Γαλιλαίου με τις σφαίρες που κυλάνε σε κεκλιμένα επίπεδα

Ο Γαλιλαίος συνέχισε να βελτιώνει τις ιδέες του σχετικά με την κίνηση των αντικειμένων. Πήρε μία επιφάνεια με μήκος περίπου 6 μέτρα και πλάτος 25 εκατοστά και σκάλισε στο κέντρο της ένα αυλάκι, όσο το δυνατόν πιο ίσιο και λείο. Το έγειρε ώστε να γίνει κεκλιμένο και άφησε να κυλήσουν μπρούτζινες σφαίρες διανύοντας διάφορες αποστάσεις, μετρώντας την κάθοδό τους με μία κλεψύδρα νερού. Σε κάθε κάθοδο μετρούσε το νερό που είχε τρέξει στην κλεψύδρα, το οποίο αντιστοιχούσε στο χρόνο που χρειάστηκε κάθε σφαίρα για να κυλήσει στην κεκλιμένη επιφάνεια, και σύγκρινε το αποτέλεσμα με την απόσταση που ταξίδεψε η σφαίρα.

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη η ταχύτητα κάθε κυλιόμενης σφαίρας θα έπρεπε να είναι σταθερή και ο διπλασιασμός του χρόνου κύλισης θα σήμαινε και διπλασιασμό του διαστήματος που διάνυσε. Ο Γαλιλαίος με το παραπάνω πείραμα έδειξε ότι το διάστημα είναι ανάλογο του τετραγώνου του χρόνου. Εάν διπλασιαστεί ο χρόνος, η σφαίρα θα διανύσει τετραπλάσια απόσταση. Ο λόγος είναι ότι η σφαίρα επιταχύνεται από τη βαρύτητα.

Η ανακάλυψη του πυρήνα από τον Rutherford

Όταν ο Ernest Rutherford έκανε πειράματα για τη ραδιενέργεια στο πανεπιστήμιο του Manchester του 1911, υπήρχε η πεποίθηση ότι τα άτομα αποτελούνταν από συμπαγείς μάζες με θετικό ηλεκτρικό φορτίο, ενώ στο εσωτερικό τους κυκλοφορούσαν ηλεκτρόνια (το μοντέλο του 'σταφιδόψωμου'). Αλλά όταν αυτός και οι συνεργάτες του εκτόξευσαν μικρά θετικά φορτισμένα σωματίδια (σωματίδια Α) προς ένα λεπτό φύλο χρυσού, με έκπληξη παρατήρησαν ότι ένα μικρό ποσοστό από αυτά αναπήδησε προς τα πίσω. Σαν σφαίρες που αναπηδούν όταν τις εκτοξεύει κανείς προς ένα ζελέ. Ο Rutherford διαπίστωσε ότι στην πραγματικότητα τα άτομα δεν ήταν τόσο συμπαγή όπως πιστευόταν μέχρι τότε. Το μεγαλύτερο μέρος της μάζας θα έπρεπε να είναι συγκεντρωμένο σε έναν μικροσκοπικό πυρήνα, ενώ τα ηλεκτρόνια θα έπρεπε να κυκλοφορούν γύρω από αυτόν. Αν και έχουν υπάρξει τροποποιήσεις του μοντέλου αυτού από την κβαντική θεωρία, η εικόνα αυτή του ατόμου έχει διατηρηθεί μέχρι και σήμερα.

Το εκκρεμές του Φουκώ

Πριν από μερικά χρόνια μία ομάδα επιστημόνων άφησαν να αιωρηθεί ένα εκκρεμές επάνω από το Νότιο Πόλο και παρατήρησαν την κίνησή του, επαναλαμβάνοντας ένα διάσημο πείραμα που είχε γίνει στο Παρίσι το 1851. Χρησιμοποιώντας ένα ατσάλινο νήμα με μήκος 67 μέτρα, ο γάλλος επιστήμονας Jean Bernard Leon Foucault άφησε μία σιδερένια σφαίρα βάρους 28 κιλών να αιωρηθεί από τον θόλο του Πάνθεου, κινούμενη μπροστά και πίσω. Για να καταγράψει την κίνησή της, στερέωσε μια μικρή ράβδο στη σφαίρα, η οποία αποτύπωνε την τροχιά του εκκρεμούς σε μία επιφάνεια στρωμένη με άμμο, στο έδαφος κάτω από τη σφαίρα.

Το κοινό παρατηρούσε με έκπληξη το εκκρεμές να κάνει μία κυκλική κίνηση, πράγμα που μπορούσε να διαπιστωθεί από τις ελαφρώς διαφορετικές γραμμές που αποτύπωνε στην άμμο η σφαίρα σε κάθε κίνησή της. Στην πραγματικότητα, η κυκλική κίνηση συνέβαινε στο πάτωμα του Πάνθεου και με αυτόν τον τρόπο ο Φουκώ κατάφερε να δείξει ότι η γη γυρίζει γύρω από τον άξονά της. Στο γεωγραφικό πλάτος που αντιστοιχεί στο Παρίσι, το εκκρεμές συμπλήρωνε έναν πλήρη κύκλο κάθε 30 ώρες, ενώ στο νότιο ημισφαίριο η κίνησή του θα ήταν αντίστροφη από την φορά των δεικτών του ρολογιού. Στον ισημερινό δε θα έκανε καμία κυκλική κίνηση. Στο Νότιο Πόλο η περίοδος μιας πλήρους περιστροφής της τροχιάς του εκκρεμούς διαπιστώθηκε ότι ήταν 24 ώρες.

Σύμφωνα με μία έρευνα, είναι πλέον σχεδόν σίγουρο ότι η ζωή έχει ξεκινήσει στο διάστημα και συγκεκριμένα στα βάθη των κομητών κι όχι στη γη. Ο Chandra Wickramasinghe, αστροβιολόγος στο πανεπιστήμιο του Cardiff στη Μεγάλη Βρετανία, και η ομάδα του υποστηρίζουν ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους, είναι ένα τρισεκατομμύριο τρισεκατομμυρίων φορές πιο πιθανό να έχει ξεκινήσει η ζωή από το κέντρο ενός κομήτη, παρά από τη γη.

"Οι κομήτες και η θερμή υγρή λάσπη που βρίσκεται σ' αυτούς αποτελούν συνθήκες κάτω από τις οποίες τα οργανικά μόρια μπορούν να μετατραπούν σε ζωντανές δομές", δηλώνει ο Wickramasinghe. "Αυτού του είδους οι μετατροπές είναι πολύ πιο πιθανό να γίνουν σε κάποιον κομήτη που βρίσκεται κάπου στο διάστημα, παρά σε μια μικρή λιμνούλα κάπου στη γη". Τα ευρήματα του Wickramasinghe και της ομάδας του θα δημοσιευθούν σε επόμενο τεύχος του International Journal of Astrobiology.

Αλλά ενώ οι περισσότεροι επιστήμονες είναι διατεθειμένοι να δεχτούνε ότι κομήτες που έχουν πέσει στη γη, έχουν μεταφέρει σ' αυτή κάποια στοιχεία που ήταν απαραίτητα για τη δημιουργία της ζωής, οι επικριτές της θεωρίας αυτής επιμένουν πως η πρόταση του Wickramasinghe σχετικά με την γέννηση της ζωής σε κάποιους κομήτες οι οποίοι προσέκρουσαν στο παρελθόν στη γη, μια θεωρία που λέγεται 'Πανσπερμία', είναι εντελώς θεωρητική καθώς στερείται αποδείξεων.

"Μου φαίνεται σαν τα συμπεράσματά τους να βασίζονται σε μία σειρά θεωρητικών υποθέσεων, καμία από τις οποίες δεν είναι βασισμένη σε επαρκείς αποδείξεις. Είναι μια θεωρία που χτίστηκε στον αέρα και που δεν είναι στερεωμένη σε επιστημονικές πραγματικότητες", δηλώνει ο David Morrison, κορυφαίος επιστήμονας στο ερευνητικό κέντρο της ΝΑΣΑ στο Moffett Field.

Θεωρητικολογία

Η ιδέα του Wickramasinghe και των συνεργατών του βασίζεται στην υπόθεση ότι οι κομήτες είναι γεμάτοι με πορώδη λάσπη, μέσα στην οποία μπορεί να κρατηθεί νερό σε υγρή μορφή για πολλούς αιώνες. Σύμφωνα με τον Morrison, αποστολές σε κομήτες όπως η Deep Impact (η Deep Impact ήταν η πρώτη ερευνητική αποστολή της NASA το Νοέμβριο του 1999 και είχε σκοπό να εξετάσει το εσωτερικό ενός κομήτη) έχουν βρει αποδείξεις για μία ποικιλία εστέρων που βρίσκονται στο εσωτερικό κομητών, αλλά όχι για λάσπη καθεαυτή. "Η υπόθεση ότι η γη έχει πολύ λίγη λάσπη, ενώ οι κομήτες είναι γεμάτοι από αυτή, αποτελεί το κλειδί του επιχειρήματός τους και αποτελεί μία θεωρητικολογία" λέει ο Morrison.

Αποτελεί επίσης ένα ανοιχτό ερώτημα, το εάν οι κομήτες περιέχουν πράγματι νερό σε υγρή μορφή στο εσωτερικό τους και εάν υπάρχουν κομήτες και σε άλλα συστήματα, ή τουλάχιστον κομήτες με λάσπη ή κομήτες που κουβαλούν μαζί τους ζωή.

"Δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί κομήτες που να περιφέρονται γύρω από άλλα άστρα" συμπλήρωσε ο Morrison.

Ο Paul Falkowski, βιοχημικός στο Πανεπιστήμιο Rutgers του New Jersey διαφωνεί επίσης με το σκεπτικό ότι η προέλευση της ζωής μπορεί να διαπιστωθεί μέσω κάποιων απλών υπολογισμών. "Αυτού του είδους τα πράγματα βασίζονται στις αρχικές παραδοχές που γίνονται στο σκεπτικό μιας υπόθεσης. Υπάρχουν πολλά παράξενα πράγματα που δε γνωρίζουμε, στην ουσία μπορούμε να μιλήσουμε μόνο για το δικό μας πλανήτη, έτσι καθετί άλλο μοιάζει σαν ένα παιχνίδι".

Η απειλή της κοσμικής ακτινοβολίας

Πρόσφατες έρευνες του Falkowski και της ομάδας του προτείνουν ότι η επιβίωση θα ήταν πολύ δύσκολη σε μη προστατευόμενα περιβάλλοντα όπως μέσα στο βαθύ διάστημα, όπου κυκλοφορούν οι κομήτες. Σε έρευνα που έχει δημοσιευθεί λεπτομερειακώς πρόσφατα σε τεύχος περιοδικού που εκδίδει η National Academy of Sciences, η ομάδα του Falkowski ανέκτησε υπερβολικά αλλοιωμένο μικροβιακό DNA από πάγο της Ανταρκτικής με ηλικία 1,1 εκατομμυρίων χρόνων. Με άλλα λόγια, κάθε 1,1 εκατομμύρια χρόνια το μισό του DNA εξαφανίζεται.

Οι ερευνητές λένε ότι για την αλλοίωση αυτή ενοχοποιείται η κοσμική ακτινοβολία και σκέφτονται ότι το DNA ή οποιοδήποτε άλλο περίπλοκο οργανικό μόριο θα δυσκολευόταν πάρα πολύ για να επιβιώσει επί μακρόν στο διάστημα, όπου τα επίπεδα της ακτινοβολίας είναι πολύ πιο υψηλά από αυτά της γης.

"Η ροή της ακτινοβολίας στην επιφάνεια αυτού του πλανήτη είναι ένα δέκατο ως ένα εκατοστό από αυτή που υπάρχει στο διάστημα", είπε ο Falkowski στο SPACE.com

"Έτσι όταν πρόκειται για περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει επαρκές μαγνητικό πεδίο για να το προστατέψει από την κοσμική ακτινοβολία, ο βαθμός καταστροφής του DNA θα είναι υπερβολικά υψηλός".

Η ομάδα του Falkowski εκτιμά ότι το DNA θα μπορούσε να επιβιώσει μόνο μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια στο διάστημα, αποκλείοντας ουσιαστικά την διαστρική γονιμοποίηση με ζωή από κομήτες, όπως επίσης αποκλείοντας και τη δυνατότητα για επιβίωση στο διάστημα, για πολύ μεγάλη διάρκεια χρόνου.

Ο κόσμος των καρτούν έχει τους δικούς του φυσικούς νόμους. Όσα θεωρούμε δεδομένα για τον χώρο, τη βαρύτητα, την ταχύτητα, δεν ισχύουν εδώ. Είναι ένας κόσμος που σταθερές όπως αυτή της βαρύτητας ή του Πλανκ παίζουν περίεργα παιχνίδια και όπου οι διαθέσεις των χαρακτήρων μπορούν να μεταμορφώσουν τον κόσμο κατά τη βούλησή τους.

Κάθε σώμα που αιωρείται στο κενό θα παραμείνει αιωρούμενο μέχρι τη στιγμή που θα συνειδητοποιήσει την κατάστασή του

Ο Daffy Duck συνεχίζει να τρέχει απομακρυνόμενος από την άκρη ενός γκρεμού, περιμένοντας ότι κάτω από τα πόδια του βρίσκεται στέρεο έδαφος. Για μια στιγμή κοντοστέκεται, χαζεύει ανέμελος τριγύρω, μέχρι που αποφασίζει να κοιτάξει κάτω: αυτήν ακριβώς τη στιγμή είναι, που η γνωστή παγκόσμια αρχή των 9,7 μέτρων ανά τετραγωνικό δευτερόλεπτο αναλαμβάνει την τύχη του...

Κάθε σώμα που βρίσκεται σε κίνηση τείνει να διατηρήσει την κινητική του κατάσταση, μέχρι την αιφνίδια μεσολάβηση στερεής ύλης

Είτε έχουν εκτοξευθεί από ένα κανόνι, είτε τρέχουν βγάζοντας φωτιές στα πόδια τους, τα καρτούν είναι τόσο απόλυτα στην κίνησή τους, που μόνο ένας τηλεφωνικός στύλος ή ένας τεράστιος ογκόλιθος μπορεί να σταματήσει την τρελή τους πορεία.

Κάθε σώμα που διαπερνά στερεή ύλη θα αφήσει πίσω του άνοιγμα που θα αντιστοιχεί στο ακριβές περίγραμμά του

Καλείται επίσης 'το περιγραμματικό πέρασμα'. Εξαιρετικά ειδικευμένοι στο παραπάνω φαινόμενο είναι τα θύματα εκρήξεων εξ επαφής, καθώς και οι γνωστοί 'ριψοκινδυνόδειλοι' που σπεύδουν να δραπετεύσουν από τον κίνδυνο με τέτοια σφοδρότητα, ώστε διαπερνούν τον παρεμβαλλόμενο τοίχο του σπιτιού ή ακόμα και του κάστρου όπου βρίσκονται, αφήνοντας πίσω τους μία τρύπα με σχήμα που αντιστοιχεί στο ακριβές περίγραμμα του σώματός τους. Η παρουσία τεράτων ή συζύγων συχνά αποτελεί καταλύτη για την εν λόγω αντίδραση.

Ο χρόνος που απαιτείται για την πτώση ενός αντικειμένου από τον 20ο όροφο είναι ίσος ή μεγαλύτερος από τον χρόνο που απαιτείται από τον υπαίτιο της ρήψης, για να κατέβει από τις σκάλες 20 ορόφους ώστε να περισώσει το αντικείμενο χωρίς να σπάσει

Κατά κανόνα η αξία τέτοιων αντικειμένων είναι αναπόφευκτα ανεκτίμητη, όπως επίσης αναπόφευκτα αποτυχής είναι και η προσπάθεια διάσωσής τους.

Όλοι οι νόμοι της βαρύτητας ακυρώνονται εάν μεσολαβήσει ο φόβος

Δυνάμεις που ενυπάρχουν στα περισσότερα σώματα μπορούν να ενεργοποιηθούν αιφνιδίως ώστε να απομακρυνθούν άμεσα και ταχύτατα από την επιφάνεια της γης. Ένας τρομακτικός θόρυβος ή η υποψία εχθρικού ήχου θα προκαλέσει ανοδικού τύπου κίνηση, συνήθως με κατεύθυνση τον κοντινότερο πολυέλαιο, το υψηλότερο σημείο ενός δέντρου, ή την κορφή ενός κονταριού. Παρομοίως, τα πέλματα εκείνου που τρέχει, ή οι ρόδες ενός οχήματος που κινείται με μεγάλη ταχύτητα δεν είναι απαραίτητο να έρχονται σε επαφή με το έδαφος, ιδιαιτέρως όταν συγχρόνως πετάνε.

Όσο αυξάνεται η ταχύτητα ή η ένταση, τα αντικείμενα μπορούν να βρίσκονται συγχρόνως σε περισσότερα από ένα σημεία του χώρου

Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται συχνά σε καυγάδες όπου οι εμπλεκόμενοι χρησιμοποιούν νύχια και δόντια, στους οποίους το κεφάλι οποιουδήποτε από τους εμπλεκόμενους μπορεί να ξεπροβάλει από το σύννεφο του καυγά και να περιεργαστεί το χώρο. Συνήθως το κεφάλι αυτό ξεπροβάλλει ταυτόχρονα από διάφορα σημεία του αναφερόμενου σύννεφου. Η συγκεκριμένη 'κβαντικού τύπου' ενέργεια είναι επίσης συχνή σε σώματα τα οποία επιταχύνονται απότομα ή διακόπτεται απότομα η κίνησή τους. Εάν πρόκειται για κάποιον εξαιρετικά εκκεντρικό χαρακτήρα, υπάρχει η δυνατότητα του αυτο-πολλαπλασιασμού του μόνο εάν βρεθεί σε υπερβολικά υψηλές ταχύτητες, που για να τις επιτύχει εκσφενδονίζεται και αναπηδά από τον ένα τοίχο στον άλλο, ώστε να επιτευχθεί η απαιτούμενη επιτάχυνση.

Κάποια σώματα έχουν τη δυνατότητα να περάσουν μέσα από συμπαγείς τοίχους στους οποίους είναι ζωγραφισμένα περάσματα σε τούνελ, ενώ άλλα σώματα δεν την έχουν

Αυτή η μυστηριώδης επιλεκτική χωροστρέβλωση παρουσιάζει συγκεκριμένα μοτίβα: εάν κάποιος ζωγραφίσει στον τοίχο ένα πέρασμα με σκοπό να ξεγελάσει τον αντίπαλό του, ο αντίπαλος προς μεγάλη έκπληξη του ζωγράφου, κατορθώνει να περάσει μέσα από το πέρασμα.
Ο ζωγράφος όμως συντρίβεται στον τοίχο εάν αποφασίσει να ακολουθήσει τον αντίπαλό του στο πέρασμα. Στην πραγματικότητα, το παραπάνω είναι ένα ζήτημα που αφορά την τέχνη κι όχι την επιστήμη!

Οποιαδήποτε βίαια μεταβολή του σχήματος μιας γάτας είναι προσωρινή

Οι γάτες στα καρτούν έχουν πολύ περισσότερες ζωές από τις παραδοσιακά κοινώς γνωστές εννέα, που έχουν οι κανονικές γάτες. Μπορούν να διαμελιστούν, να συμπιεστούν, να στρεβλωθούν, να διπλωθούν σε μορφή ακορντεόν, να επιμηκυνθούν, να αποσυναρμολογηθούν, αλλά ποτέ δεν μπορούν να εξοντωθούν. Μετά από μερικές στιγμές που βλεφαρίζουν γεμάτες αυτολύπηση, ξαναφουσκώνουν, επανακτούν το φυσιολογικό τους μήκος και σχήμα, ανασταίνονται ή γίνονται και πάλι συμπαγείς.

Συνέπεια: μία γάτα μπορεί να πάρει εύκολα το σχήμα οποιουδήποτε δοχείου που χρησιμεύει για τη μεταφορά της.

Οποιοδήποτε αντικείμενο ή ζωντανό ον πέφτει γρηγορότερα από ένα αμόνι

Για κάθε εκδίκηση υπάρχει μία ίσου μέτρου και αντίθετης φοράς αντεκδίκηση

Αυτός είναι ο μοναδικός νόμος των καρτούν που ισχύει και στον κανονικό κόσμο. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, χρειαζόμαστε την παρηγοριά που προσφέρεται όταν το βλέπουμε να συμβαίνει και σε μία πάπια καρτούν.

Ένα αιχμηρό αντικείμενο θα προκαλέσει σε κάθε σώμα ευθύγραμμη και κατακόρυφη κίνηση προς τα πάνω

Όταν κάποιος χαρακτήρας καρτούν τρυπηθεί (συνήθως στα οπίσθια) με ένα αιχμηρό αντικείμενο (συνήθως καρφίτσα), το σώμα του θα αψηφήσει τη βαρύτητα και θα εκτιναχθεί με υπερβολικά μεγάλη ταχύτητα προς τα πάνω.

Οι νόμοι που ισχύουν για τη μονιμότητα των αντικειμένων αναιρούνται από 'cool' χαρακτήρες

Χαρακτήρες που είναι από τη φύση τους άνετοι, μπορούν να προκαλέσουν με τη θέλησή τους την εμφάνιση αντικειμένων από το πουθενά. Για παράδειγμα, το 'μπιπ-μπιπ' μπορεί να υλοποιήσει σήματα κυκλοφορίας που εκφράζουν τις σκέψεις του χωρίς να χρειαστεί να μιλήσει.

Πυροβόλα όπλα δεν μπορούν να προκαλέσουν θανατηφόρους τραυματισμούς

Μετατρέπουν μόνο προσωρινά τα θύματα σε μια μαύρη μάζα καπνών.

Η επίδραση της βαρύτητας μεταδίδεται κατά μήκος ενός σώματος μέσω αργών κυμάτων

Η επίδραση των κυμάτων αυτών μπορεί να διαπιστωθεί εάν παρατηρήσει κανείς τη συμπεριφορά ενός σκύλου καθώς πέφτει από ψηλά: στην αρχή θα πέσουν τα πέλματά του, προκαλώντας την επιμήκυνση των ποδιών του. Καθώς το βαρυτικό κύμα ανεβαίνει προς τα πάνω, αρχίζει η πτώση του σώματος ενώ ο αυχένας επιμηκύνεται. Στο τέλος αφού ακολουθήσει την πτώση και το κεφάλι, η τάση θα αρχίσει να μειώνεται ωσότου ο σκύλος επανακτήσει τις φυσιολογικές του αναλογίες. Αυτήν ακριβώς τη στιγμή θα έχει φτάσει και στο έδαφος.

Αυτόματη δημιουργία δυναμίτιδας σε ειδικές περιστάσεις

Τα κβάντα της δυναμίτιδας που δημιουργούνται είναι αρκετά μεγάλα (έχουν το μέγεθος ράβδου) και είναι εξαιρετικά ασταθή (μπορούν να εκραγούν οποιαδήποτε στιγμή). Τέτοια κβάντα δυναμίτιδας μπορούν να υλοποιηθούν μέσω ψυχικών δυνάμεων και μπορούν επίσης να αντικαταστήσουν κβάντα προτάσεων, υποδηλώνοντας εξέχουσα δυσαρέσκεια.

Τα ιστορικά ίχνη της αστρολογίας εντοπίζονται στην αρχαία Βαβυλωνία και αρχικά ήταν ενιαία με την αστρονομία. Για να μπορούν οι Βαβυλώνιοι αστρολόγοι να εξασκήσουν την τέχνη τους, κατασκευάστηκαν χάρτες και πίνακες, που έδειχναν την ανατολή και τη δύση των αστέρων. Βασισμένοι στις παρατηρήσεις τους, αντιλήφθηκαν ότι κάποιοι αστέρες δεν κινούνταν με τον ίδιο τρόπο όπως οι άλλοι. Αργότερα, οι αρχαίοι Έλληνες θα μας έδιναν τη λέξη, την οποία χρησιμοποιούμε για αυτά τα αντικείμενα σήμερα, «πλανήτες» που σημαίνει περιπλανώμενα αστέρια.

Η αστρολογία στηριζόταν στη λήψη προσεκτικών μετρήσεων των θέσεων των αστέρων και των πλανητών και στην προσπάθεια να συνδυαστούν οι θέσεις τους με μεγάλης κλίμακας συμβάντα στη γη, όπως θρησκευτικά κινήματα, πόλεμοι και σεισμοί. Η πρόγνωση του μέλλοντος ενός ατόμου ήταν άγνωστη, εκτός αν αυτό το άτομο ήταν τόσο ισχυρό, ώστε η παρουσία του να έχει τεράστια επίδραση στον κόσμο γύρω του. Πλούσια άτομα παρείχαν μεγάλα ποσά χρημάτων στην αστρολογία, βοηθώντας να κατασκευαστούν μεγαλύτερα τηλεσκόπια για την παρατήρηση των άστρων, ελπίζοντας έτσι να αποκτήσουν μια πιο ξεκάθαρη πρόβλεψη για το μέλλον τους. Έτσι αρχικά η αστρολογία επιδότησε την αστρονομία και αποτέλεσε μια χρήσιμη πηγή εργασίας για πολλούς από τους μεγάλους αστρονόμους, όπως ο Κέπλερ και ο Γαλιλαίος.

Οι δύο τύποι της αστρολογίας

Υπάρχουν δύο μεγάλες κατευθύνσεις αστρολογίας, όπως την γνωρίζουμε Δυτική και Ινδική. Και οι δύο τύποι διαιρούν το ελλειπτικό επίπεδο, (την πορεία, που ο ήλιος, η σελήνη και οι πλανήτες περίπου ακολουθούν δια μέσου του ουρανού) σε δώδεκα τμήματα, κάθε ένα από τα οποία αντιστοιχεί στον αστερισμό που φαινόταν στο νυχτερινό ουρανό, όταν ο ζωδιακός χωρίστηκε αρχικά. Η αστρολογία επικεντρώνεται γύρω από τις θέσεις του ήλιου, της σελήνης και των πλανητών στο ζωδιακό, για ένα συγκεκριμένο γεγονός, θεωρώντας ότι η θέση κάθε πλανήτη επηρεάζει τη ζωή μας στη γη. Ένα κοινό χαρακτηριστικό και στους δύο τύπους αστρολογίας είναι η σημαντικότητα του ζωδίου που ανατέλλει εξαιτίας της περιστροφής της γης στον ανατολικό ορίζοντα, τη στιγμή της γέννησης του ατόμου. Η μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο τύπων είναι ότι η Ινδική αστρολογία χρησιμοποιεί αστρικό ζωδιακό, ο οποίος αντιστοιχεί στους όποιους αστερισμούς βρίσκονται στον ουρανό, ενώ η Δυτική αστρολογία χρησιμοποιεί τον τροπικό ζωδιακό, ο οποίος βασίζεται σε ημερομηνίες, και κατέληξε προοδευτικά σε 12 ζωδιακούς μήνες που αντιστοιχούν σε ισάριθμους αστερισμούς και που συγχρονίζονται με την απειροελάχιστη μεταβολή των ισημεριών, καθώς η γη ταλαντεύεται στον άξονά της όπως ένα περιστρεφόμενο γυροσκόπιο. Αν και η κίνηση αυτή είναι πολύ αργή με ρυθμό μιας μοίρας κάθε 70 χρόνια, αυτή η μεταβολή σημαίνει ότι ο αστερισμός των Ιχθύων σήμερα λάμπει στον ουρανό κατά τη διάρκεια του δυτικού ζωδίου του Κριού.

Οι αστερισμοί

Αν και με γυμνό μάτι κάθε σημείο φωτός μοιάζει περίπου όμοιο με το διπλανό του, μπορούμε σήμερα να δούμε βαθύτερα στο διάστημα και να ανακαλύψουμε ότι κάποια από αυτά τα σημεία φωτός δεν είναι καθόλου αστέρες, αλλά ολόκληροι γαλαξίες τόσο απομακρυσμένοι, που μοιάζουν να έχουν το ίδιο μέγεθος με τα κοσμικά ξαδέλφια τους, που όλα μαζί σχηματίζουν τους αστερισμούς τους οποίους χρησιμοποιεί σήμερα η αστρολογία. Ακόμη συνειδητοποιούμε ότι οι ίδιοι οι αστερισμοί αλλάζουν και διαστρέφονται. Τα άστρα που φάνταζαν ακίνητα στους αρχαίους αστρονόμους, γνωρίζουμε σήμερα ότι κινούνται μεταξύ τους. Αν και τα πάντα στο σύμπαν κινούνται, κάποιες φορές με τεράστιες ταχύτητες, το ίδιο το σύμπαν είναι τεράστιο και η φαινομενική κίνηση των αστέρων για την ανθρώπινη κλίμακα είναι πολύ μικρή. Για να παρατηρηθεί η κίνηση των περισσότερων αστέρων, θα έπρεπε να ληφθούν φωτογραφίες τους, που να απέχουν εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες χρόνια μεταξύ τους. Ο μοναδικός άλλος τρόπος να παρατηρηθεί η κίνηση και να αποκαλυφθεί η πραγματική τους θέση στο ανθρώπινο μάτι θα ήταν εφικτός, αν οι άνθρωποι μπορούσαν να αφήσουν τη γη και να ταξιδέψουν στο διάστημα σε μακρινούς αστέρες. Αυτοί οι διαστρικοί ταξιδιώτες θα παρατηρούσαν ότι οι αστέρες των ζωδιακών αστερισμών, οι οποίοι από τη γη μοιάζουν επίπεδοι και στερεωμένοι στον ουρανό, βρίσκονται στην πραγματικότητα σε πολλές, διαφορετικές μεταξύ τους, αποστάσεις από τη γη, κάποιες κοντινότερες και κάποιες πολύ μακρύτερες.

Οι πλανήτες

Η σύγχρονη αστρολογία εστιάζεται στα ουράνια σώματα μέσα στο ηλιακό μας σύστημα, θεωρώντας ότι κάθε πλανήτης επηρεάζει τη ζωή στη γη με διαφορετικό τρόπο. Παλαιότερα, οι αστρολόγοι ήξεραν και χρησιμοποιούσαν μόνο τους πέντε πλανήτες, οι οποίοι μπορούν να γίνουν αντιληπτοί με γυμνό μάτι: Ερμή, Αφροδίτη, Άρη, Δία και Κρόνο. Αργότερα προσέθεσαν τη Σελήνη και τον Ήλιο σε ετούτη τη λίστα των περιπλανώμενων σωμάτων. Πολύ αργότερα, μετά την εφεύρεση του τηλεσκοπίου, ανακαλύφθηκε ο Ουρανός το 1781, ο Ποσειδώνας το 1846 και ο μικρός, μακρινός Πλούτων το 1930. Ο Γαλιλαίος, στον οποίο οφείλεται η ανακάλυψη των τεσσάρων φεγγαριών του Δία και η εισαγωγή των πρώιμων μεθόδων για τα σύγχρονα επιστημονικά πειράματα, πίστευε επίσης στις αστρολογικές ιδιότητες των πλανητών.

Στο βιβλίο του Γαλιλαίου «Ο αστρικός αγγελιοφόρος», το οποίο ήταν κατά ένα μέρος υπεύθυνο για τα προβλήματά του με την Καθολική εκκλησία, ο Γαλιλαίος γράφει σχετικά με τις παραδοσιακές ποιότητες, που συνδέονται με τον πλανήτη Δία:

«Λοιπόν, ποιος δε γνωρίζει ότι η επιείκεια, η καλοσύνη της καρδιάς, η ευγένεια των τρόπων, η λαμπρότητα του βασιλικού αίματος, η μεγαλοπρέπεια στις κοινωνικές λειτουργίες, η ευρεία έκταση της επιρροής και της δύναμης πάνω σε άλλους, όλα αυτά τα οποία παγιοποίησαν τη διαμονή και θέση τους στην υψηλότητά σας ποιος, λέγω, δε γνωρίζει ότι αυτές οι ποιότητες, σύμφωνα με τη Θεία πρόνοια, από την οποία προέρχονται όλα τα καλά, πηγάζουν από τον πλέον ευγενικό αστέρα, τον Δία;»

Μπορεί να αναρωτιέται κανείς αν ο Πλούτων ακόμη υπολογίζεται ως ένας αστρολογικός «πλανήτης», τώρα που αποταξινομήθηκε ως τέτοιος από τους αστρονόμους, αλλά οι αστρολόγοι ακόμη τον χρησιμοποιούν για να κάνουν τις προβλέψεις τους. Κάποιοι αστρολόγοι περιλαμβάνουν έναν αριθμό και άλλων παγωμένων βράχων πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα.

Πως θα μπορούσαν να μας επηρεάζουν οι πλανήτες;

Μέσα στις δεσμεύσεις της ισχύουσας επιστημονικής γνώσης μας, η επιρροή μπορεί να αναζητηθεί στις δύο θεμελιώδεις δυνάμεις, οι οποίες επιδρούν μέσω αρκετά μεγάλης απόστασης: της βαρύτητας και του ηλεκτρομαγνητισμού. Η βαρύτητα θα φαινόταν ενδεχομένως ως ένας καλός υποψήφιος, αφού εντέλει δρα μέσω άπειρης απόστασης. Ωστόσο η δράση της ελαττώνεται ταχύτατα, καθώς η απόσταση αυξάνεται από την πηγή της μάζας. Ο Ισαάκ Νεύτων περιέγραψε τη βαρύτητα το 1687 στο έργο του «Principia Mathematica», περιλαμβάνοντας τις εξισώσεις, που ελέγχουν τη συμπεριφορά της, τον «συμπαντικό τετραγωνικό νόμο». Αν και μπορεί να φαίνεται περίπλοκο σε κάποιον άπειρο στα μαθηματικά, αυτή η αρχή είναι σχετικά απλή: έστω ότι ένα αντικείμενο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από έναν πλανήτη και επιχειρεί να απομακρυνθεί από αυτόν, όταν βρίσκεται σε διπλάσια απόσταση από τον πλανήτη, από το σημείο που ξεκίνησε, η βαρύτητα θα είναι τέσσερις φορές πιο ασθενής, αν βρίσκεται σε τριπλάσια απόσταση, η βαρύτητα θα είναι εννέα φορές ασθενέστερη και ούτω καθ' εξής. Ως εκ τούτου προκύπτει ότι αν και κάποιοι από τους πλανήτες είναι γιγάντιοι, η απόστασή τους από τη γη καθιστά την βαρυτική τους επιρροή αμελητέα, σε σχέση με τη μικροσκοπική, αλλά γειτονική μας Σελήνη.

Ο ηλεκτρομαγνητισμός είναι η άλλη δύναμη, που μπορεί να δράσει σε μεγάλη απόσταση. Και πάλι, αυτή η δύναμη ελαττώνεται ταχύτατα με την απόσταση και εξαρτάται από το θετικό ή αρνητικό φορτίο του ίδιου του αντικειμένου. Κανένας από τους πλανήτες δε μπορεί να έχει θετικό ή αρνητικό φορτίο, λόγω του ότι σε μεγάλα αντικείμενα τα δύο μπορούν να βρεθούν μόνο μαζί, το ένα ακυρώνοντας το άλλο, ώστε να επιτευχθεί στο σύνολο η ουδετερότητα. Η οποιαδήποτε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που θα εξέπεμπε κάποιος πλανήτης θα επισκιαζόταν από την Ηλιακή ακτινοβολία. Ο Ήλιος ακόμη θα υπερκάλυπτε κάθε αμελητέα μαγνητική επιρροή από τους λίγους πλανήτες που έχουν μαγνητικό πεδίο. Κατά κάποιον τρόπο, ο Ήλιος και η Σελήνη είναι τα μόνα ουράνια σώματα, που επηρεάζουν εμφανώς τη ζωή στη γη, για παράδειγμα, προκαλώντας καιρικά φαινόμενα και κύκλους παλίρροιας. Εκρήξεις μαγνητικής ενέργειας, που απελευθερώνεται από την κορώνα του Ήλιου σε μια ηλιακή αναλαμπή προκαλούν ακτινοβολία σε όλα τα μήκη κύματος κατά μήκος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Οι ακτίνες Χ και η υπεριώδης ακτινοβολία, που εκπέμπονται από μεγάλες ηλιακές φωτοβολίδες μπορούν να διαλύσουν τις επικοινωνίες εδώ στη γη, επηρεάζοντάς μας άμεσα.

Αν και έχουμε πλουτίσει πολύ τις γνώσεις μας σχετικά με τη γη, το ηλιακό σύστημα και το σύμπαν, υπάρχουν ακόμα πράγματα που δεν έχουμε ερευνήσει και δεν έχουμε καταφέρει να πάρουμε τα μυστικά τους. Ο ηλεκτρομαγνητισμός αποτελεί ένα πεδίο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα, το ίδιο και η βαρύτητα, ενώ σε μικροσκοπικό επίπεδο φαίνεται πως όλα λειτουργούν εντελώς διαφορετικά από ότι μπορούν να δουν τα μάτια μας και να χωρέσει η αντίληψή μας. Βρίσκεται σε κάποιο από αυτά τα ερευνητικά πεδία η λύση του αινίγματος για την αστρολογία; Μπορούμε με τις υπάρχουσες γνώσεις μας να δεχτούμε την ισχύ της αστρολογίας ή να την απορρίψουμε εντελώς; Ακόμα κι αν δεν έχουμε βρει απαντήσεις για τον τρόπο που λειτουργεί, δεν μπορούμε απλά να την παραμερίσουμε. Άλλωστε, αποτελεί μία αρχαία επιστήμη, μία κληρονομιά της ανθρωπότητας που παραπέμπει σε μία εντελώς διαφορετική αντίληψη του σύμπαντος, από αυτή που σήμερα έχουμε συνηθίσει.

Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα της ζωής είναι η αίσθηση της ελευθερίας και μαζί μ’ αυτήν, η αίσθηση της σκλαβιάς. Τελικά, ο σκοπός μας είναι να βιώσουμε την ελευθερία αλλά για να την κατανοήσουμε θα πρέπει προηγουμένως να έχουμε καταλάβει τι είναι η σκλαβιά. Τι σημαίνει να είναι κάποιος ελεύθερος και τι να είναι υποδουλωμένος; Το να είσαι υποδουλωμένος σημαίνει να είσαι περιορισμένος στην Χ ή στην Ψ επιλογή, έχοντας χάσει την δυνατότητα να διαλέξεις από ένα άπειρο σύνολο επιλογών.

Ποιο είναι το πεδίο της υποδούλωσης;

Η υποδούλωση εντοπίζεται μέσα στα δικά μας όρια, στις δικές μας απόψεις και στις κατά συνθήκη αντιδράσεις μας. Τα όρια κι οι πεποιθήσεις δεν είναι τίποτα άλλο παρά ιδέες κι αντιλήψεις στις οποίες έχουμε παραδοθεί και τις οποίες έχουμε αποδεχθεί ως αληθινές. Κι όταν αυτές είναι άκαμπτες και κρυσταλλωμένες σαν το τσιμέντο, δε μπορούμε να δούμε πέρα από αυτές. Γίνονται οι τοίχοι της φυλακής που αναμφίβολα δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι γύρω μας.

Ελευθερία είναι η δύναμη του να σκεφτόμαστε ή να δρούμε χωρίς περιορισμούς, η ικανότητα της εφαρμογής μιας επιλογής.

Παγιδευόμαστε σε σκέψεις όπως παγιδεύονται οι μύγες στον ιστό της αράχνης. Είμαστε ταυτόχρονα κι η αράχνη κι η μύγα, περιπλέκοντας τον εαυτό μας στον δικό μας ιστό. Όλη μας η ζωή αλλά κι οι ζωές των άλλων στοιβάζονται μέσα μας σαν αποτυπώματα ή τμήματα ενέργειας, τα οποία πυροδοτούνται από κάποιες λέξεις ή καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε, καθώς κι από κοινωνικές σχέσεις. Έχουμε εθιστεί να ερμηνεύουμε τις εμπειρίες μας με δεδομένο τρόπο κι αυτό καθορίζει το πως αντιδρούμε σ' αυτές. Οπότε κάθε είδους υποδούλωση που βιώνουμε είναι στην πραγματικότητα η φυλακή που δημιουργείται από τον δικό μας εθισμό.

Οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν όλη τους την ζωή υποδουλωμένοι. Είναι ένα 'πακέτο' που αποτελείται από νεύρα και καθ' έξην αντιδράσεις, το οποίο συνεχώς πυροδοτείται από άλλους ανθρώπους κι από συνθήκες που οδηγούν σε εντελώς αναμενόμενα αποτελέσματα. Για να απελευθερωθούμε από τα δεσμά μας, θα πρέπει να αφήσουμε κατά μέρος τις καθ' έξην αντιδράσεις μας. Να υπερβούμε τα όρια μας και να βιώσουμε αυτό που δεν έχει όρια.

Τι είναι η ελευθερία; Η ελευθερία προέρχεται από την εμπειρική γνώση της αληθινής φύσης, η οποία είναι ελεύθερη. Μπορεί να προέλθει επίσης με το να ανακαλύψουμε ότι η αληθινή ουσία είναι το ευχάριστο πεδίο της απεριόριστης συνειδητότητας που διέπει καθετί που έχει δημιουργηθεί. Για να βιώσουμε την αληθινή μας ουσία θα πρέπει απλά να 'είμαστε'. Τότε είμαστε ελεύθεροι. Σε αυτό το στάδιο ελευθερίας κατανοούμε ότι η ζωή είναι η ουσιώδης συνύπαρξη όλων των αντιθετικών ζευγών. Μπορούμε να βιώσουμε χαρά ή μπορεί να βιώσουμε πόνο και να υποφέρουμε, χωρίς όμως να προσκολληθούμε στην χαρά ή να κουλουριαστούμε από τον φόβο μας μήπως πονέσουμε. Όταν ελευθερωνόμαστε χάνουμε τον φόβο μας για τον θάνατο επειδή η πεποίθηση μας για τη θνητότητα είναι απλά ένα ξόρκι που έχουμε κάνει στον εαυτό μας.

Πίσω από τη μάσκα της θνητότητας βρίσκεται το πεδίο της αθανασίας. Ο αληθινός μας εαυτός είναι αθάνατος κι είναι πέρα από τη γέννηση και τον θάνατο. Ο αληθινός μας εαυτός δεν είναι το εγώ μας, που είναι περιορισμένο στο χρόνο, αλλά το πνεύμα μας που είναι άχρονο. Όταν το αντιληφθούμε αυτό, μπορούμε να αναγνωρίσουμε το πνεύμα μας και να ελευθερωθούμε από κάθε περιορισμό, συμπεριλαμβανομένου και του περιορισμού που νιώθουμε ότι είμαστε προσωπικότητες, παγιδευμένες σε ένα σώμα για το υπόλοιπο διάστημα της ζωής μας. Θα είμαστε η πηγή του σώματος και της νόησης ταυτόχρονα και δεν θα μας αγγίζει αυτός ο κόσμος των μεταβολών επειδή θα γνωρίζουμε ότι είμαστε η αμετάβλητη ουσία της αγνής συνειδητότητας.

Αυτό που είναι περιορισμένο χρονικά έρχεται και φεύγει, ενώ αυτό που είναι άχρονο υπάρχει για πάντα.

Το χρονικά περιορισμένο είναι το γνωστό, ενώ το άχρονο είναι το πρωτόγνωρα άγνωστο. Στον εθισμό μας με το πρώτο έχουμε προβάλλει μια πραγματικότητα στην οποία επικρατεί η χωριστικότητα κι ο πόνος. Ζούμε μέσα σε μια επιλεγμένη ψευδαίσθηση όπου είμαστε υποδουλωμένοι και δέσμιοι των ίδιων μας των προβολών. Το παρελθόν και το μέλλον υπάρχουν μόνο στην φαντασία μας, ενώ η πραγματικότητα βρίσκεται στο τώρα. Τα μαρτύρια είναι στην φαντασία μας, ενώ η ελευθερία υπάρχει στην πραγματικότητα. Πίσω από όλα αυτά τα εμπόδια για την ελευθερία υπάρχει ένας κόσμος απαλλαγμένος από όλες τις προβολές που είναι ο κόσμος της απεριόριστης συνειδητότητας. Κι αυτός ο κόσμος υφίσταται στον αιώνιο χρόνο.

Δεν υπήρξε ποτέ κάποια στιγμή που η ζωή μας δεν ήταν αυτός ο χρόνος και δεν θα υπάρξει ποτέ κάποια στιγμή που η ζωή μας δεν θα ανήκει σε αυτόν τον χρόνο. Είναι αδύνατο να ασχοληθούμε με κάτι το οποίο δεν υπάρχει σε αυτόν τον αιώνιο χρόνο. Εάν αναμένουμε αυτή την αιώνια στιγμή, τότε θα αναμένουμε αυτό που είναι αιώνιο, άχρονο, ανεπηρέαστο από το πέρασμα των χρόνων και αυθεντικό.

Όταν ζούμε στο εδώ και τώρα, αντιλαμβανόμαστε ότι ο αληθινός μας εαυτός περιδιαβαίνει το άχρονο, την αιώνια στιγμή. Δεν επιθυμούμε πλέον να ζούμε στην ανάμνηση του παρελθόντος ή στις φαντασιώσεις για το μέλλον. Θέλουμε να ζήσουμε στο παρόν και να εξασκηθούμε στην δύναμη και στην ελευθερία των επιλογών μας. Ο σκοπός του να ζούμε στην ελευθερία είναι να απολαμβάνουμε τις επιλογές που κάνουμε σε κάθε στιγμή στο παρόν που φέρνει επιτυχία.

Κάποιοι άνθρωποι με ρώτησαν: "Ο κόσμος αυτός είναι κόσμος ελεύθερης βούλησης ή ντετερμινιστικός;" Ο κόσμος είναι ταυτόχρονα και ντετερμινιστικός και ελεύθερης βούλησης. Εάν το έχουμε αυτό υπόψη μας κι έχουμε απαλλαχθεί από διάφορους περιορισμούς, τότε έχουμε ελεύθερη βούληση και ζούμε ελεύθερα. Όταν το αγνοούμε αυτό και ζούμε με συνθήκες, τότε δεν έχουμε ελεύθερη βούληση κι ο κόσμος μας είναι ντετερμινιστικός.

Το παρόν είναι η στιγμή της επιλογής και της ερμηνείας. Οι τωρινές μας επιλογές δημιουργούν τις εξωτερικές καταστάσεις που βιώνουμε αυτήν τη στιγμή. Οι τωρινές μας ερμηνείες δημιουργούν τις εσωτερικές καταστάσεις που βιώνουμε στο παρόν. Και λόγω του ότι ο 'εξωτερικός' μας κόσμος είναι μια αντανάκλαση του 'εσωτερικού' μας κόσμου, οι επιλογές μας κι οι ερμηνείες αλληλεπιδρούν και διαιωνίζουν οι μεν τις δε. Δεν είμαστε ούτε το ένα ούτε το άλλο, είμαστε η πηγή και των δύο. Εάν κατανοήσουμε τις επιλογές μας και τις ερμηνείες που τους κάνουμε, τότε θα αρχίσουμε να βιώνουμε την ελευθερία των επιλογών.

Για αυτόν τον λόγο, το κλειδί της ελευθερίας είναι να γίνουμε η προσωποποίηση της ίδιας της σιωπηλής παρατήρησης που είναι πανταχού παρούσα και παρατηρεί τα πάντα. Η σιωπηλή παρατήρηση είναι η ίδια η συνειδητότητα. Η συνειδητότητα, έχοντας συνείδηση της φύσης της, είναι παρουσία, βαθιά σοφία κι ειρήνη. Όταν είμαστε ελεύθεροι είμαστε σε επικοινωνία με τον εσώτερο εαυτό μας κι όχι με την προβολή του εαυτού μας. Και μέσα σ' αυτή την ελευθερία βρίσκεται η ικανότητα να δίνουμε αυθόρμητα την προσοχή μας στις επιλογές εκείνες που θα φέρουν χαρά σ' εμάς αλλά και στους άλλους επίσης.

Το 1961 ο Semyon Davidovitch Kirlian και η Valentina Kirliana δημοσίευσαν μία έρευνα στο ρωσικής έκδοσης περιοδικό για την επιστημονική και εφαρμοσμένη φωτογραφία (Russian Journal of Scientific and Applied Photography), στην οποία περιέγραψαν για πρώτη φορά τη διαδικασία που σήμερα είναι γνωστή ως φωτογράφηση Kirlian.

Περιγραφή

Η μέθοδος συνίσταται στην τοποθέτηση ενός αντικειμένου ή ενός τμήματος του σώματος απευθείας επάνω σε ένα φωτογραφικό χαρτί, ενώ στη συνέχεια διέρχεται υψηλή τάση διαμέσου του αντικειμένου (γεγονός που καθιστά τη σύνθεση της μηχανής αρκετά περίπλοκη, ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείται κάποιο ανθρώπινο μέλος, γιατί πρέπει να χρησιμοποιηθεί υψηλή τάση, αλλά χαμηλής εντάσεως ρεύμα). Αυτό που ανακάλυψαν οι Kirlian είναι ότι γύρω από το αντικείμενο που έχει εκτεθεί στην υψηλή τάση, εμφανίζεται μία φωτεινή αύρα.

Περαιτέρω πειράματα με τη φωτογράφηση Kirlian έχουν δημιουργήσει έγχρωμες και αρκετά εντυπωσιακές εικόνες. Οι εικόνες αυτές συχνά έχουν συνδεθεί με την 'αύρα' των αντικειμένων, που θεωρείται ότι είναι αποτέλεσμα της 'βιοενέργειας' ή του 'βιοπλάσματος' που το διαρρέει. Σύμφωνα με πολλούς ερευνητές που χρησιμοποιούν τη φωτογράφηση Kirlian, διαφορετικοί βαθμοί ψυχικών ικανοτήτων, καθώς και ιδιαίτερες παραψυχολογικές δυνάμεις μπορούν να ανιχνευθούν μέσω αυτών των φωτογραφιών.

Ένα φαινόμενο που έχει απασχολήσει τους ερευνητές είναι το λεγόμενο 'φύλλο-φάντασμα' σύμφωνα με το οποίο, φύλλα που τους έχει κοπεί ένα τμήμα, στις φωτογραφίσεις Kirlian εμφανίζουν την αύρα ολόκληρου του φύλλου. Σημαντική έρευνα έχει γίνει από την Δρ. Thelma Moss του νευροψυχιατρικού Ινστιτούτου του UCLA, καθώς και από τον πρώην φοιτητή της, Kendal Johnson. Τα συμπεράσματά τους υποδεικνύουν πως η φωτογράφηση Kirlian αποτελεί ένα παράθυρο στον κόσμο της 'βιοενέργειας' και οι δύο ερευνητές (όπως και πολλοί άλλοι εξάλλου) έχουν συνδέσει την φωτογράφηση Kirlian με την τηλεπάθεια, την οργόνη, τον βελονισμό, και πολλά παραφυσικά φαινόμενα. Τόνισαν επίσης την πιθανότητα, μέσω της συγκεκριμένης φωτογράφησης να μπορεί να γίνει πρώιμη ιατρική διάγνωση για μια μεγάλη ποικιλία ασθενειών που πιθανόν να εμφανίσει ο φωτογραφιζόμενος. Οι Moss και Johnson πιστεύουν πως η φωτογράφηση Kirlian απεικονίζει το μέχρι προσφάτως αόρατο 'αστρικό σώμα', ενώ άλλοι πιστεύουν ότι πρόκειται κυρίως για ένα ηλεκτρικό εφφέ, που είναι κατά κάποιον τρόπο ευαίσθητο σε συγκεκριμένες ψυχικές καταστάσεις.

Λίγη Ιστορία

Η βίο-ηλεκτρογραφία ή φωτογράφηση Kirlian, έχει τις ρίζες της σε παρατηρήσεις που είχαν γίνει σε ακτινόμορφα σχέδια, που είχαν σχηματιστεί από την επίδραση ηλεκτρικών εκκενώσεων σε σκόνη ρητίνης, από τον γερμανό φυσικό και φιλόσοφο Georg Christoph Lichtenberg (1742-1799) το 1977. Ο Lichtenberg ήταν επίσης ο πρώτος που παρατήρησε μία εκκένωση με μορφή κορώνας σε ανθρώπινο χέρι. Μετά από την εμφάνιση της φωτογραφικής τέχνης, ο τσέχος φυσικός Batholomew Navratil (1848-1927) και ο ρώσο-πολωνός ηλεκτροθεραπευτής, μηχανικός και γιατρός Yakov Narkiewicz- Yodko (1848-1904) ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν το νέο μέσο για να καταγράψουν ηλεκτρικές εκκενώσεις από ακίνητα και κινούμενα αντικείμενα και ερεύνησαν συστηματικά τα αποτελέσματα. Ο όρος 'ηλεκτρογραφία' επινοήθηκε το 1888 από τον Navratil. Άλλες παρατηρήσεις σχετικά με το σχηματισμό περιγράμματος έγιναν επίσης από τον Νίκολα Τέσλα.

Το 1939 ο αρμένιος ηλεκτρολόγος Davidovich Kirlian (1900-1980) στην βόρεια καυκάσια πόλη του Krasnodar, ανακάλυψε ξανά από τύχη το συγκεκριμένο φαινόμενο που φέρει σήμερα το όνομά του. Μαζί με τη γυναίκα του τη Valentina βελτίωσε τη βασική συσκευή και ανέπτυξε μία νέα μέθοδο για έναν αριθμό εφαρμογών, κυρίως για την έρευνα σε φυτά. Ο φυσικός Viktor G. Adamenko, που ως φοιτητής είχε συμμετάσχει σε πολλά πειράματα μαζί με τους Kirlian, υπερασπίστηκε την πρώτη διδακτορική θέση στο αντικείμενο, στο πολυτεχνείο Minsk (Belorussia), αναφερόμενος στον φυσικό μηχανισμό του σχηματισμού εικόνας από την εκφόρτωση τύπου κορώνας. Αν και θεώρησε ότι ο βασικός μηχανισμός που σχετίζεται με το φαινόμενο είναι η ψυχρή εκπομπή ηλεκτρονίων από το δείγμα, που προέρχεται από τον υψηλής τάσεως παλμό, ένας άλλος διακεκριμένος ρώσος ερευνητής, που ανέλαβε έρευνα στο ίδιο αντικείμενο, ο Victor M. Inyushin καθηγητής βιοφυσικής στο πανεπιστήμιο του Καζακστάν, μαζί με τον πολωνό φυσικό Wlodzimierz Sedlak, ανέπτυξαν την 'υπόθεση του βιοπλάσματος' με σκοπό να εξηγήσουν το φαινόμενο Kirlian στην βίο-ηλεκτρογραφία.

Με τη δημοσίευση του βιβλίου των Ostrander και Schroeder 'Ψυχικές ανακαλύψεις πίσω από το σιδηρούν παραπέτασμα'(1970) και του βιβλίου των Krippner και Rubin 'η αύρα Kirlian' (1974), η ηλεκτρογραφία εισήλθε στη Δύση και προκάλεσε μία σωρεία δραστηριοτήτων. Μετά από μία επίσκεψη του Adamenko στη Μόσχα και του Inyushin στην Alma-Ata το 1970, η ψυχολόγος Thelma Moss του νευροψυχιατρικού Ινστιτούτου του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, ήταν η πρώτη δυτική επιστήμονας που επέλεξε να ερευνήσει το συγκεκριμένο πεδίο. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η συμβολή του Gary K.Poock, καθηγητή και σημαντικού ερευνητή στα συστήματα ανθρώπου-μηχανής. Το 1975 ανέπτυξε εκτός της Σοβιετικής Ένωσης, την πρώτη μέθοδο βιοηλεκτρογραφικής απεικόνισης σε κίνηση. Περιλάμβανε τη χρήση ενός ενισχυτή φωτός ώστε να βελτιωθεί η φωτεινότητα και μπορούσε να αναπαραστήσει τα δυναμικά της διαδικασίας εκκένωσης, που είναι αόρατα όταν ένα αντικείμενο είναι εκτεθειμένο για αρκετή ώρα σε ακίνητη φωτογράφηση. Το 1976 ο Poock έκανε το πρώτο βήμα για την ποσοτικοποίηση της ηλεκτρογραφικής φωτογραφίας, εισάγοντας μία τεχνική ανάλυσης εικόνας.

Μία παραδειγματική έρευνα για την ηλεκτρογραφία δημοσιεύτηκε το 1976 και το 1978 και εν μέρει χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Αμύνης των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η έρευνα είχε διάρκεια 6 χρόνια και έγινε από μία πολυτμηματική ομάδα με επικεφαλή τον William Eidson, καθηγητή φυσικής στο πανεπιστήμιο Drexel της Φιλαδέλφειας (Pehek et al., 1976 Eidson et al., 1978). Ενέτεινε σε αξιοσημείωτο βαθμό την ποιότητα της συζήτησης για το όλο θέμα, που μέχρι τότε μόλις που ήταν ζωηρή. Μεταξύ άλλων, η έρευνα εστιάζει στην τυπική αστάθεια του εξοπλισμού που έχει χρησιμοποιηθεί στην πλειοψηφία των ερευνών και στο ευρύ φάσμα των παραμέτρων που πρέπει να ελεγχθούν για την επιτυχή διεξαγωγή της μεθόδου. Παρέχει επίσης προτάσεις για ευνοϊκότερη τεχνολογία εκκενώσεων και συστημάτων καταγραφής, όπως διαφανή ηλεκτρόδια και φιλμ που ενισχύει την εικόνα, ή συστήματα καταγραφής βίντεο που επιτρέπουν την εξ΄αποστάσεως καταγραφή εικόνας χωρίς την παρεμβολή που γίνεται μεταξύ του κυκλώματος που αποτελείται από το δείγμα και τα ηλεκτρόδια και τέλος τη χρήση ανάλυσης εικόνας και ανάλυσης του φάσματος της διαδικασίας εκκένωσης. Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ηλεκτρογραφία μπορεί να απεικονίσει ηλεκτρικές παραμέτρους ενός δείγματος σε πραγματικό χρόνο, καθιστώντας την ως ένα πιθανό εργαλείο για την χαρτογράφηση των ενεργειακών πεδίων που περιβάλλουν ζώντες οργανισμούς. Ο σημαντικός στόχος της προσεκτικής ανάλυσης όλων των παραμέτρων που μπορούν να επηρεάζουν την βιοηλεκτρογραφική απεικόνιση που είχε αρχίσει η ομάδα του Drexel, και στην οποία έχουν αναφερθεί πολλοί άλλοι στη συνέχεια, συνεχίστηκε από τον Mark de Payrebrune, που εκείνη την εποχή ήταν απόφοιτος ηλεκτρολόγος μηχανικός στο πανεπιστήμιο McGill του Montreal στον Καναδά, και ήταν το αντικείμενο της μεταπτυχιακής του εργασίας (de Payrebrune, 1984). Περαιτέρω έρευνα σχετικά με την βιοηλεκτρογραφία έγινε στη Ρωσία και σε άλλες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, αλλά δεν είναι εύκολα προσβάσιμες για λόγους όπως η δυσκολία της μετάφρασης.

Μία περισσότερο διαισθητική αλλά πολύ επιτυχημένη και σήμερα ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος για την ερμηνεία μίας βιοηλεκτρογραφικής εικόνας με σκοπό την ιατρική διάγνωση, βασίζεται στην κορώνα των ακροδακτύλων σε συσχετισμό τους με τα τελικά σημεία των μεσημβρινών της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής. Αναπτύχθηκε από τον γερμανό φυσίατρο Peter Mandel (Mandel, 1986).

Παρολαυτά, λόγω του άγνωστου πεδίου που αγγίζει το θέμα της φωτογράφησης Kirlian, καθώς και των συσχετισμών που έχουν γίνει με ζητήματα που αφορούν την παραψυχολογία, έχει καταστεί δύσκολο να γίνει μια εξονυχιστική εξέταση του φαινομένου από τους σύγχρονους επιστήμονες. Ενώ η φωτογράφηση Kirlian επιδεικνύεται από διάφορους που ασχολούνται με παραψυχολογικά θέματα ως κάποιου είδους τεκμήριο, η επιστημονική έρευνα στο πεδίο αυτό, μετά από μία σχετικά έντονη δραστηριότητα στη δεκαετία του 1970, έχει σχεδόν λιμνάσει.

Από τη σκοπιά των σκεπτικιστών

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το γεγονός ότι οι φωτογραφίες Kirlian δεν είναι ψεύτικες. Φωτογραφίζουν πράγματι κάτι, το ερώτημα όμως βρίσκεται στο τι ακριβώς φωτογραφίζουν. Η πιο πιθανή εξήγηση, που υιοθετείται ακόμα κι από πολλούς που ασχολούνται με την παραψυχολογία, είναι ότι το φαινόμενο αποτελεί κάποιου είδους 'κορώνα εκκένωσης'. Η κορώνα αυτή είναι υπεύθυνη μεταξύ άλλων για τον συνήθη φωτισμό, ή για τις σπίθες που βγάζουν τα δάκτυλα όταν κάποιος περπατάει επάνω σε ένα μάλλινο χαλί, ή ακόμα για τις φωτιές του St. Elmo. Ο Νίκολα Τέσλα συνήθιζε να παρουσιάζει τις νέες του ανακαλύψεις σε παρουσιάσεις, στις οποίες το σώμα του έλαμπε και έβγαζε σπίθες από τα δάκτυλά του, χρησιμοποιώντας μία παρόμοια τεχνική.

Μία ομάδα από φυσικούς και ψυχολόγους στο πανεπιστήμιο του Drexel αφιέρωσαν κάποια χρόνια για να μελετήσουν το φαινόμενο Kirlian και συμπέραναν πως ο σημαντικότερος καθοριστικός παράγοντας στην εικόνα που προκύπτει σε μια τέτοια φωτογράφηση, είναι η ποσότητα υγρασίας που βρίσκεται στο αντικείμενο ή στο δέρμα του μέλους που φωτογραφίζεται. Είναι εύλογο, ότι διαφόρων ειδών ψυχικές καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν διαφορετικές ποσότητες υγρασίας, για παράδειγμα στα ακροδάκτυλα. Αυτή είναι και η βάση για τη λειτουργία του ανιχνευτή ψεύδους. Από την άλλη μεριά, οι περιπτώσεις που εμφανίζεται το φαινόμενο του 'φύλλου φάντασμα' είναι πολύ σπάνιες η ομάδα του Drexel δεν κατάφερε ποτέ να αναπαράγει το φαινόμενο αυτό, αλλά πρότειναν διάφορες πιθανότητες για την εξήγησή του, που περιλαμβάνουν υπολείμματα που μπορεί να έχουν μείνει στην φωτογραφική πλάκα, την παρουσία συμπτώσεων, ακόμα και την πιθανότητα όλη η ιστορία να είναι μία απάτη σε κάποιες περιπτώσεις.

Εξάλλου, παρόλο που η φωτογράφηση Kirlian δεν είναι πλήρως κατανοητή, δεν υπάρχει απόδειξη ότι οι παραλλαγές στις εικόνες που προκύπτουν από μία τέτοια φωτογράφηση, οφείλονται σε παραψυχικά φαινόμενα. Η ομάδα του Drexel έφτιαξε μια λίστα με 25 παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν μία φωτογράφηση Kirlian, συμπεριλαμβάνοντας τα διαφορετικά χαρακτηριστικά δέρματος, την πρόσφατη φυσική δραστηριότητα, ακόμα και τη νοητική ένταση. Όλα αυτά επιδρούν στην ποσότητα της υγρασίας επάνω στο δέρμα. Όσον αφορά τις ιατρικές εφαρμογές της φωτογράφησης Kirlian, συχνά είναι υπερτιμημένες. Οι διαφορές στις φωτογραφίες έχουν πολλές αιτίες, αλλά είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστούν οι αιτίες αυτές από την απλή μελέτη μιας φωτογραφίας - πολλές παθολογικές αιτίες δημιουργούν ακριβώς τις ίδιες διακυμάνσεις στις εικόνες Kirlian.

Ακριβώς πριν από 60 χρόνια, ένα ελαφρύ αεροσκάφος πετούσε πάνω από τα όρη Cascade στην Ουάσινγκτον, σε ύψος περίπου 3.000 μέτρων. Ξαφνικά, μία εκτυφλωτική λάμψη φώτισε όλο το αεροσκάφος. Η ορατότητα ήταν καλή και καθώς ο πιλότος Kenneth Arnold εξέτασε τον ουρανό για να βρει την πηγή του φωτός, είδε μία ομάδα από εννέα λαμπερά μεταλλικά αντικείμενα που πετούσαν με ταχύτητα, η οποία σύμφωνα με τους υπολογισμούς του θα πρέπει να ήταν περίπου 2.600 χιλιόμετρα την ώρα (ταχύτητα που είναι περίπου 3 φορές μεγαλύτερη από την μέγιστη ταχύτητα που είχε επιτευχθεί από οποιοδήποτε ταχύ αεροσκάφος εκείνη την εποχή).

Σύντομα, παρόμοιες αναφορές άρχισαν να ξεπηδούν από περιοχές ολόκληρης της Αμερικής. Αυτή δεν ήταν μόνο η πρώτη στον κόσμο μαζική θέαση UFO, αλλά η γέννηση ενός φαινομένου που μέχρι σήμερα προκαλεί μία ασυνήθιστη γοητεία.

Οι στρατιωτικές αρχές εξέδωσαν μία ανακοίνωση στον τύπο η οποία άρχιζε ως εξής: "οι πολλαπλές φήμες που αφορούν ιπτάμενους δίσκους συνάντησαν χθες την πραγματικότητα, όταν ο αξιωματικός της 509ης βομβιστικής ομάδας της 8ης αεροπορικής δύναμης του πολεμικού αεροπορικού πεδίου στο Roswell, στάθηκε αρκετά τυχερός ώστε να θέσει στην κατοχή του έναν δίσκο".

Οι επικεφαλίδες στα πρωτοσέλιδα έγραφαν: "Σύλληψη ιπτάμενου δίσκου από την πολεμική αεροπορία".

Ωστόσο, μόλις 24 ώρες αργότερα, ο στρατός άλλαξε την ιστορία και ισχυρίστηκε ότι το αντικείμενο που στην αρχή νόμισαν ότι αποτελούσε 'ιπτάμενο δίσκο', ήταν στην πραγματικότητα ένα μετεωρολογικό μπαλόνι που συντρίφθηκε σε ένα αγρόκτημα της περιοχής.

Ο μάρτυρας κλειδί ήταν ο σμηναγός Jesse Marcel, ο οποίος είχε μεταβεί στο αγρόκτημα για να ανακτήσει τα συντρίμμια. Περιέγραψε το μεταλλικό αντικείμενο ως έναν πολύ λεπτό δίσκο, που ήταν υπερβολικά σκληρός. Ήταν ελαφρύ σαν ξύλο τύπου 'μπάλσα', αλλά δεν μπορούσε να κοπεί ή να καεί.

Εκπληκτικό νέο

Στα μέσα του περασμένου καλοκαιριού (2007) βγήκε στην επιφάνεια ένα εκπληκτικό νέο, ικανό να ανατρέψει και να ξαναζωντανέψει το μυστήριο του Roswell.

Ο πλωτάρχης Walter Haut ήταν το 1947 αξιωματικός δημοσίων σχέσεων στην βάση του Roswell και επίσης ήταν ο άνθρωπος που έδωσε στη δημοσιότητα τις πρωτότυπες διαδοχικές δηλώσεις τύπου που ακολούθησαν την πτώση του αντικειμένου, κάτω από τις οδηγίες του διοικητή της βάσης, συνταγματάρχη William Blanchard.

Ο Haut πέθανε τον περασμένο χρόνο, αλλά άφησε μία ένορκη κατάθεση με την εντολή να ανοιχθεί μόνο μετά το θάνατό του. Στα μέσα του καλοκαιριού το κείμενο ανακοινώθηκε και αποκαλύπτει ότι ο ισχυρισμός για το μετεωρολογικό μπαλόνι αποτελούσε μία ιστορία κάλυψης και πως το πραγματικό αντικείμενο ανακτήθηκε από τον στρατό και αποθηκεύτηκε σε ένα υπόστεγο.

Ο Haut περιέγραψε πως δεν είδε μόνο το σκάφος, αλλά και εξωγήινα σώματα. Και δεν αποτελεί τον μοναδικό μάρτυρα του Roswell που αναφέρεται σε σώματα εξωγήινων.

Ένας ντόπιος εργολάβος κηδειών, ισχυριζόταν επί μακρόν ότι έλαβε πρόσκληση από τις αρχές του Roswell λίγο μετά την συντριβή και του ζητήθηκε να τους προμηθεύσει με έναν αριθμό νεκρικών κασών σε παιδικό μέγεθος. Όταν έφτασε στη βάση πληροφορήθηκε από μία νοσοκόμα (που αργότερα εξαφανίσθηκε) ότι είχε πέσει ένας ιπτάμενος δίσκος και πως είχαν βρεθεί μικρόσωμοι ανθρωποειδείς εξωγήινοι.

Ο Haut ωστόσο, είναι ο μοναδικός από τους αυθεντικά εμπλεκόμενους στην υπόθεση, που ισχυρίζεται ότι είδε με τα μάτια του τα εξωγήινα σώματα.

Συντρίμμια από UFO προς εξέταση

Η κατάθεση του Haut αναφέρεται σε μία υψηλόβαθμη συνάντηση στην οποία είχε λάβει μέρος μαζί με τον διοικητή της βάσης William Blanchard και τον διοικητή της 8ης πολεμικής αεροπορικής δύναμης, τον πτέραρχο Roger Ramey. Καταθέτει ότι σ΄ αυτήν τη συνάντηση υπήρχαν κομμάτια από τα συντρίμμια που μπορούσαν να τα αγγίξουν και να τα εξετάσουν οι παρευρισκόμενοι, αλλά κανένας από αυτούς δεν κατόρθωσε να αναγνωρίσει από τι υλικό ήταν κατασκευασμένα.

Αναφέρει ότι οι ανακοινώσεις στον τύπο έγιναν επειδή οι ντόπιοι γνώριζαν ήδη την περιοχή της συντριβής, αλλά στην πραγματικότητα υπήρχε μία δεύτερη περιοχή, όπου είχαν πέσει πολλά περισσότερα θραύσματα.

Το σχέδιο είχε ως στόχο, να αποπροσανατολίσει το ενδιαφέρον του κοινού και να το απομακρύνει από την ουσιαστική περιοχή των συντριμμιών, κατευθύνοντάς τους στην ήδη γνωστή περιοχή που είχε ανακαλυφθεί από έναν αγρότη.

Η επιχείρηση καθαρισμού

Ο Haut αναφέρθηκε επίσης σε μία επιχείρηση καθαρισμού, όπου για μήνες μετά την συντριβή, στρατιωτικό προσωπικό είχε σπεύσει στις δύο περιοχές όπου υπήρχαν τα συντρίμμια και έψαχναν για οποιοδήποτε υπόλειμμα για να το συλλέξουν και να το απομακρύνουν, σβήνοντας έτσι κάθε ίχνος σχετικά με το ότι κάτι ασυνήθιστο είχε συμβεί εκεί. Αυτό δένει με ισχυρισμούς που έγιναν από ντόπιους, ότι διάφορα κομμάτια που είχαν πάρει ως σουβενίρ αρπάχθηκαν από τον στρατό.

Ο Haut λέει στη συνέχεια πως ο συνταγματάρχης Blanchard τον πήγε στο 'κτίριο 84' ένα από τα υπόστεγα του Roswell και του έδειξε το ίδιο το αεροσκάφος. Περιγράφει ένα αυγοειδές μεταλλικό αντικείμενο, με μήκος 3,6 ως 4,5 μέτρα και φάρδος περίπου 1,8 μέτρα. Αναφέρει ότι δεν είδε παράθυρα, φτερά, ουρά, τροχούς προσγείωσης ή οποιαδήποτε άλλη προεξοχή.

Ο Haut είδε τα σώματα των εξωγήινων

Αναφέρει ότι είδε δύο σώματα στο πάτωμα, που ήταν καλυμμένα με λινάτσα. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του είχαν ύψος περίπου 1,2 μέτρα με δυσανάλογα μεγάλα κεφάλια.

Στο τέλος της κατάθεσης ο Haut καταλήγει: "Είμαι πεπεισμένος ότι αυτό που προσωπικά παρατήρησα αποτελούσε ενός είδους σκάφος και το πλήρωμά του, που προήλθαν από το διάστημα".

Αυτό που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον σχετικά με τον Walter Haut είναι πως στις πολυάριθμες συνεντεύξεις που έδωσε πριν από το θάνατό του, υποτιμούσε το ρόλο του στην υπόθεση και δεν είχε προβεί σε τέτοιους ισχυρισμούς. Εάν αποζητούσε τη δημοσιότητα, θα είχε αναφερθεί στο σκάφος και στα σώματα.

Φοβόταν μήπως ρεζιλευτεί, ή αποτελεί η κατάθεσή του μία επιθανάτια εξομολόγηση από κάποιον που συμμετείχε στην συγκάλυψη μιας υπόθεσης, αλλά που στο τέλος αποφάσισε να πει την αλήθεια;

Η ιστορία συγκάλυψης με το μετεωρολογικό μπαλόνι

Η αμερικανική κυβέρνηση ήρθε αντιμέτωπη με μεγάλη πίεση σχετικά με το Roswell τη δεκαετία του 90. Τον Ιούλιο του 1994 το γραφείο γραμματείας της αεροπορίας δημοσίευσε μία αναφορά, 'Η αναφορά Roswell: Γεγονότα εναντίον φαντασίας στην έρημο του Νέου Μεξικού'.

Η αναφορά κατέληξε στο ότι το συμβάν του Roswell συνδέεται με ένα σχέδιο με το όνομα 'Project Mogul', ένα έργο μεγάλης μυστικότητας που χρησιμοποιεί μπαλόνια σε μεγάλο ύψος, τα οποία φέρουν αισθητήρες ανίχνευσης στις ψηλότερες ατμοσφαιρικές ζώνες, παρακολουθώντας τα αποτελέσματα από πυρηνικές δοκιμές των Ρώσων. Οι δηλώσεις που αφορούσαν την συντριβή μετεωρολογικού μπαλονιού αποτελούσαν μία ιστορία συγκάλυψης, όπως παραδέχτηκαν, αλλά όχι για να καλυφθεί κάποια υποτιθέμενη αλήθεια που αφορούσε εξωγήινους.

Μία δεύτερη αναφορά της αμερικανικής αεροπορίας συμπλήρωσε ότι οι ισχυρισμοί για θεάσεις σωμάτων που άνηκαν σε εξωγήινους, προήλθαν από ανθρώπους που είχαν δει ομοιώματα που χρησιμοποιήθηκαν για crash test και που είχαν πεταχτεί από τα εν λόγω μπαλόνια.

Υπάρχουν βέβαια πολλοί, που αμφισβητούν την αλήθεια της μαρτυρίας του Haut. Ούτως ή άλλως, όσο εντυπωσιακή κι αν φαίνεται, δεν αποτελεί παρά μία ιστορία. Όχι όμως και μία απόδειξη. Αλλά ακόμα και σ' αυτήν την περίπτωση, μετά από 60 χρόνια, το μυστήριο ακόμα κρατεί...

Πολλές φορές οι άνθρωποι ζητούμε βοήθεια για κάτι δυσάρεστο που μας έχει συμβεί. Αυτό που στην ουσία συμβαίνει είναι ότι νιώθουμε πως βιώνουμε τα αποτελέσματα μιας κάποιας αιτίας, την οποία δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Αναζητούμε μια μαγική λύση για να απαλλαγούμε από τα συμπτώματα της δυστυχίας μας, είτε αυτά είναι άγχος, κατάθλιψη, φόβος, έλλειψη επιβεβαίωσης, κακές σχέσεις με τους άλλους, κ.λπ. Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που θα έπρεπε πρώτα από όλα να εξετάσουμε είναι εάν σαν άνθρωποι θεωρούμε ότι προκαλούμε οι ίδιες τις αιτίες για όσα μας συμβαίνουν, ή ότι δεχόμαστε με παθητικό τρόπο τα αποτελέσματα τους.

Θεωρούμε τους εαυτούς μας ως οντότητες οι οποίες προκαλούμε τα όσα συμβαίνουν ή ως θύματα των περιστάσεων; Όταν βλέπουμε τον εαυτό μας να δέχεται τα αποτελέσματα κάποιων γεγονότων των οποίων έχουμε μικρό ή και καθόλου έλεγχο, νιώθουμε αβοήθητοι. Σε αυτήν την περίπτωση γινόμαστε πράγματι αβοήθητοι επειδή οτιδήποτε κι αν πιστεύουμε τείνει να επιβεβαιώνει την πραγματικότητα. Όταν νιώθουμε ότι δεχόμαστε το αποτέλεσμα ενός γεγονότος, αυτομάτως αποκλείουμε όλους αυτούς τους διαφορετικούς τρόπους που θα μπορούσαν να μας κάνουν να δημιουργήσουμε κάτι το διαφορετικό, καθώς και τους τρόπους εκείνους που θα μας έδιναν προσωπική δύναμη. Στην ουσία δεν τους βλέπουμε καν! Εξαλείφονται από την ίδια μας την συνείδηση σα να μην υπήρξαν ποτέ.

Οι άνθρωποι οι οποίοι θεωρούν τους εαυτούς τους ως αποδέκτες κάποιων εξωτερικών αιτιών, αναζητούν πέρα από τους ίδιους τους εαυτούς τους να βρουν μια αιτία που είναι υπεύθυνη για ό,τι συμβαίνει. Όταν συμβαίνει αυτό, μια τέτοια αιτία θα εμφανίζεται πάντα, ακόμη κι όταν δεν υπάρχει στην πραγματικότητα αιτία. Το αποτέλεσμα είναι ότι νιώθουμε αβοήθητοι και κυρίως ότι είμαστε πραγματικά αβοήθητοι.

Οι άνθρωποι οι οποίοι πιστεύουν ότι προκαλούν εκείνοι τις διάφορες αιτίες, φυσικά δεν αναζητούν βοήθεια σε πρώτο επίπεδο. Καταλαβαίνουν πως - ακόμη κι αν δε μπορούν να αντιληφθούν τη σύνδεση οτιδήποτε κι αν συμβαίνει στην ζωή τους, προέρχεται από αυτούς τους ίδιους και πως αν το ανακαλύψουν θα μπορέσουν να το αλλάξουν. Αυτό συνήθως έχει ως προϋπόθεση το που έχουν στρέψει την προσοχή τους.

Το πρώτο βήμα λοιπόν για να βοηθηθεί κάποιος άνθρωπος είναι να πειστεί ότι το καθετί που του συμβαίνει δεν προέρχεται από κάποιον εξωτερικό παράγοντα κι ότι μπορεί να έχει δημιουργικό έλεγχο της κατάστασης ακόμη κι όταν κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να είναι το ζητούμενο.

Αυτό δεν είναι εύκολη υπόθεση. Μερικές φορές είναι πιθανό κάποιος άνθρωπος να επιμένει ότι δε μπορεί να κάνει τίποτα, ότι έχει δοκιμάσει τα πάντα και παρόλα αυτά είναι αβοήθητος. Μπορεί και να θυμώσει αν του πει κανείς ότι μπορεί να είναι υπεύθυνος για την ζωή του.

Οι άνθρωποι οι οποίοι νιώθουν ότι δέχονται απλά τα αποτελέσματα των γεγονότων χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό τη φράση "δε μπορώ" ενώ μια άλλη συνηθισμένη τους λέξη είναι "προσπάθησα". Όταν λέμε "δε μπορώ" ο εγκέφαλος μας κοπιάζει να μας τροφοδοτήσει με λόγους για τους οποίους δε μπορούμε να κάνουμε κάτι και παράλληλα εμποδίζει το πιο δημιουργικό κομμάτι του μυαλού μας να μας δείξει τους τρόπους εκείνους ώστε να μπορέσουμε να το κάνουμε. Επομένως, το γεγονός ότι δε μπορούμε επαληθεύεται κι επιπλέον ενισχύεται η πεποίθηση μας ότι πραγματικά δε μπορούμε. Μια πρόταση για τους ανθρώπους οι οποίοι το συνηθίζουν αυτό, θα ήταν να αντικαταστήσουν την φράση "δε μπορώ" με την ερώτηση "πως μπορώ;" και να συνεχίζουν να αναρωτιούνται μέχρι ο νους τους να τους δώσει τις απαντήσεις που ζητούν.

Το "προσπάθησα" είναι μια άλλη συνήθης λέξη των ανθρώπων οι οποίοι νομίζουν ότι η ζωή τους είναι το αποτέλεσμα κάποιων γεγονότων.
Αυτό που κρύβεται πίσω από αυτή τη λέξη είναι η αποτυχία. Κανένας άνθρωπος που έχει επιτύχει δε λέει αυτή τη λέξη. Λέει "το έκανα". Η προσπάθεια ξεκινάει ταυτόχρονα με την πίστη στην αποτυχία. Για να προσπαθήσουμε θα πρέπει να έχουμε εικόνες αποτυχίας στο μυαλό μας. Μια πρόταση θα ήταν να δημιουργούσαμε στο μυαλό μας εικόνες επιτυχίας, ασχέτως του τι είναι αυτό που θέλουμε να επιτύχουμε. Όταν το κάνουμε αυτό δίνουμε στον εγκέφαλο μας ένα έναυσμα για να βρει τρόπους να το καταφέρει. Όταν "προσπαθούμε" δίνουμε στον εγκέφαλο μας ένα έναυσμα για να βρει τρόπους ώστε να αποτύχει.

Οπότε ακόμη κι αν νομίζουμε ότι έχουμε πολλές αποδείξεις ότι είμαστε αποδέκτες του τελικού αποτελέσματος μιας αιτίας ή έστω του ευρύτερου φάσματος των αποτελεσμάτων - στην ουσία είμαστε εμείς αυτοί που τα προκαλούμε. Ακόμη κι αν μας φαίνεται δύσκολο να το πιστέψουμε, μπορούμε να ξεκινήσουμε να συμπεριφερόμαστε σα να είμαστε εμείς οι αιτίες. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε τον έλεγχο κι ας αναρωτηθούμε "πως μπορούμε;" μέχρι να πάρουμε την απάντηση.

Οπότε έχουμε δύο μεγάλα κλειδιά της επιτυχίας. Το πρώτο είναι το να εστιάζουμε την σκέψη μας σ' αυτό που θέλουμε, όχι σ' αυτό που δεν θέλουμε ή σ' αυτό που φοβόμαστε. Το δεύτερο είναι να ξεκινήσουμε με την υπόθεση ότι εμείς είμαστε αυτοί που δημιουργούν αποτελέσματα, ότι μπορούμε να αποφασίσουμε τι θα σκεφτούμε, τι εικόνες να δημιουργήσουμε στο μυαλό μας και σε τι να συγκεντρωθούμε καθώς επίσης κι ότι όταν το κάνουμε αυτό, ο νους μας θα μας υποδείξει τον τρόπο για να γίνει αυτό στο οποίο συγκεντρωνόμαστε.

Γιατί θα πρέπει να εστιάζουμε σ' αυτό που δεν επιθυμούμε και να αντιμετωπίζουμε τους εαυτούς μας σα να δέχονται τα αποτελέσματα κάποιων γεγονότων στα οποία δεν έχουμε κανένα έλεγχο;

Ο φόβος! Φοβόμαστε! Και τι προκαλεί τον φόβο; Τα τραύματα, οι πληγές, η ανασφάλεια, η άγνοια. Αν έχουμε ζήσει κάποιου είδους τραυματική εμπειρία είναι πολύ πιθανόν να σκεφτόμαστε ότι ο κόσμος είναι γεμάτος κινδύνους και πως θα πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή (κάτι που κάνει το νου μας να εστιάζει σ' αυτό που δεν θέλουμε) και πως εμείς είμαστε τα πιθανά θύματα αυτών των κινδύνων με άλλα λόγια, δεχόμαστε το τελικό αποτέλεσμα και το φάσμα αποτελεσμάτων.

Ένας τρόπος για να αλλάξουμε τη ζωή μας είναι να ηρεμήσει αυτό το μέρος του εαυτού μας που φοβάται και νιώθει ανασφαλές. Να καθαρίσουμε το μυαλό μας και να αποβάλλουμε την τάση μας να εστιάζουμε σ' αυτά που δεν επιθυμούμε, ενώ συνάμα να μπορούμε να συγκεντρωθούμε σε αυτά που θέλουμε να γίνουν, κάτι το οποίο μας επιτρέπει να τα υλοποιούμε πιο γρήγορα και πιο δυναμικά.

Δύο πράγματα λοιπόν μπορούν να μας βοηθήσουν να είμαστε εμείς οι ίδιοι οι αιτίες για όσα μας συμβαίνουν:

1). Να συγκεντρωνόμαστε σ' αυτό που επιθυμούμε.
2). Να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε δημιουργικό έλεγχο σε ότι μας συμβαίνει.

Αν μάθουμε μερικά "πράγματα κλειδιά", η ζωή μας θα γίνει πιο εύκολη και πιο ευχάριστη.
Μπορούμε να το κάνουμε!

Σύμφωνα με τον Ευστράτιο Μανουσάκη, καθηγητή φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα (Tallahassee), το κλειδί της συνείδησης θα μπορούσε να βρίσκεται στις κβαντικού τύπου δράσεις που συμβαίνουν στον εγκέφαλο, όταν κάποιος βλέπει διφορούμενες παραστάσεις, όπως τη σιλουέτα (χορεύτρια) που στριφογυρίζει συγχρόνως προς δύο κατευθύνσεις, το βάζο του Rubin ή τον κύβο του Necker. Αυτές οι οπτικές πλάνες είναι διφορούμενες γιατί σε κάθε στιγμή μπορούν να γίνουν αντιληπτές με τον έναν από δύο εναλλακτικούς τρόπους, σε καμία όμως περίπτωση δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές και με τους δύο τρόπους ταυτόχρονα. Η παράσταση μοιάζει σα να αναστρέφεται όταν η αντίληψή μας αλλάζει από τη μία εναλλακτική ερμηνεία της εικόνας στην άλλη.

Το βάζο του Rubin, ο κύβος του Necker και η στριφογυριστή χορεύτρια

Το βάζο του Rubin (γνωστό και ως 'πρόσωπο του Rubin') είναι μία διάσημη οπτική πλάνη που επινοήθηκε περίπου το 1915 από τον δανό ψυχολόγο Edgar Rubin. Όταν δύο σχέδια έχουν κοινό σύνορο και το ένα είναι αντιληπτό ως μορφή ενώ το άλλο ως φόντο, η αντίληψή μας καλείται να επιλέξει μεταξύ δύο εναλλακτικών ερμηνειών. Θα δει το ένα σχήμα ως μορφή και το άλλο ως φόντο, ποτέ όμως και τα δύο ταυτόχρονα ως μορφές. Οι εικόνες του Rubin εκ των οποίων η αναφερόμενη του βάζου είναι και η πιο διάσημη, έδωσαν αφορμή στους ψυχολόγους της μορφής (Gestalt) στο να επινοήσουν και άλλες παρόμοιες εικόνες.

Ο κύβος του Necker επινοήθηκε το 1832 από τον σουηδό κρυσταλλογράφο Louis Albert Necker και αποτελεί ένα διφορούμενο γραμμικό σχέδιο που απεικονίζει έναν κύβο σε ισομετρική προοπτική, δηλαδή οι παράλληλες γραμμές ενός κύβου απεικονίζονται ως παράλληλες γραμμές στην παραγόμενη εικόνα. Όταν δύο γραμμές διασταυρώνονται το σχέδιο δεν δίνει κάποιο στοιχείο σχετικά με το ποια είναι μπροστά και ποια είναι πίσω. Αυτό είναι που κάνει την εικόνα διφορούμενη, γιατί μπορεί να ερμηνευτεί με δύο εναλλακτικούς τρόπους. Όταν κάποιος κοιτάζει το σχέδιο, έχει την εντύπωση είτε πως ο κύβος είναι στραμμένος προς τη μία πλευρά και κάτω, είτε προς την άλλη πλευρά και πάνω. Η επίδραση αυτή στην αντίληψη είναι ενδιαφέρουσα, γιατί κάθε τμήμα της εικόνας είναι από μόνο του διφορούμενο, αλλά το ανθρώπινο οπτικό αντιληπτικό σύστημα επιλέγει μία ερμηνεία για κάθε τμήμα, ώστε η συνολική ερμηνεία να είναι σύμφωνη με τις επί μέρους ερμηνείες.

Η στριφογυριστή χορεύτρια είναι μία φιγούρα που η κίνησή της μπορεί να ερμηνευτεί με δύο εναλλακτικούς τρόπους: είτε θεωρώντας ότι γυρίζει με τη φορά των δεικτών του ρολογιού, είτε αντίστροφα. Οπτικές πλάνες σαν αυτή της χορεύτριας είναι πολύ χρήσιμες για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε αυτά που βλέπουμε. Το οπτικό μας σύστημα προκειμένου να ερμηνεύσει μια παράσταση, δεν ανασυνθέτει τα οπτικά ερεθίσματα ως ακριβές αντίγραφο αυτού που βλέπουμε, αλλά κάνει κάποιες συγκεκριμένες υποθέσεις με τις οποίες 'γεμίζει τα αντιληπτικά του κενά' και τελικά επιλέγει από αυτές την τελική μορφή με την οποία αντιλαμβανόμαστε την παράσταση.

Στην περίπτωση της χορεύτριας υπάρχουν δύο εναλλακτικές υποθέσεις, από τις οποίες ο εγκέφαλός μας επιλέγει τη μία για να ερμηνεύσει την φορά της κίνησής της.

Η κβαντική συνείδηση

Ο Ευστράτιος Μανουσάκης βασίζει το μοντέλο του για τη συνείδηση στην υπόθεση ότι η συνειδητή ενημερότητα δημιουργείται εκ νέου κάθε φορά που αναστρέφεται η ερμηνεία μίας διφορούμενης παράστασης. Πιστεύει ότι η δυνατότητα της αναστροφής της εικόνας είναι συγγενής με την κβαντική εναπόθεση, σύμφωνα με την οποία δύο πιθανές ερμηνείες υπάρχουν ταυτοχρόνως σε μία δυναμική κατάσταση που λειτουργεί ως κβαντικό κύμα. Κάθε φορά που επιχειρείται θέαση της εικόνας το κύμα καταρρέει και η αντίληψη επιλέγει μία εκ των δύο ερμηνειών. Το τι συμβαίνει την ώρα της αναστροφής στον εγκέφαλο υποδηλώνει κάποιον συσχετισμό μεταξύ της συνείδησης και των νευρωνικών λειτουργιών, που θα μπορούσε να μας εφοδιάσει με σημαντικά στοιχεία, χρήσιμα στην έρευνα για την ανθρώπινη αντίληψη και τη συνείδηση.

Ο Μανουσάκης αντιπαρέβαλλε τα δεδομένα από μελέτες στις οποίες μετρήθηκε η εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων με τη χρήση ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος και εγκεφαλοαπεικονιστικών τεχνικών την ώρα που έβλεπαν διφορούμενες εικόνες. Η δραστηριότητα των νευρώνων μετρήθηκε σε τρεις περιπτώσεις: λίγο πριν αντιστρέψουν την εικόνα, την ώρα που γινόταν η αντιστροφή και ακριβώς μετά. Μέσω αυτών των στοιχείων συνάχθηκε ένα μοντέλο πυροδότησης των εγκεφαλικών νευρώνων, που πιστεύει ότι είναι χαρακτηριστικό των κβαντικών επιδράσεων που υπόκεινται της συνείδησης.

Σε αντίθεση με άλλες θεωρίες κβαντικής συνείδησης, όπως αυτή του Stuart Hameroff και του Roger Penrose, η συγκεκριμένη θέση επιδέχεται έλεγχο. Χρησιμοποιώντας δεδομένα από μελέτες κατά τις οποίες οι συμμετέχοντες ήταν κάτω από την επίδραση LSD, το οποίο μειώνει τον ρυθμό της πυροδότηση των νευρώνων, ο Μανουσάκης προέβλεψε με ακρίβεια τη συχνότητα με την οποία τα υποκείμενα μπορούσαν να αναστρέψουν τις εικόνες. Αρκετοί ερευνητές που κρατούσαν μία κριτική στάση απέναντι σε προηγούμενα εγχειρήματα για τη χρήση της κβαντικής φυσικής στην ερμηνεία της συνείδησης, θεωρούν ότι το μοντέλο που προτείνει ο Μανουσάκης είναι εύλογο.

Παρίσι: Κάτω από τη σκεπή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα γίνει την επόμενη βδομάδα στην Ευρώπη ψήφισμα, για να αποφασιστεί εάν θα πρέπει να γίνει απαγόρευση της διδασκαλίας της Θεωρίας της Δημιουργίας και του ‘Ευφυούς Σχεδιασμού’ στα σχολεία με τη μορφή επιστήμης.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβουλίο θα συζητήσει για μία απόφαση επί αυτού του ζητήματος, με αφορμή σχετική διαμαρτυρία, σύμφωνα με την οποία οι επιθέσεις που γίνονται από τους υποστηρικτές της θεωρίας της Δημιουργίας απέναντι στη θεωρία της Εξέλιξης, αποτελούν μία μορφή 'θρησκευτικού εξτρεμισμού' και αποτελούν επικίνδυνη απειλή ενάντια στην επιστήμη και στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Σύμφωνα με τη διαμαρτυρία, τα ευρωπαϊκά σχολεία θα πρέπει να επιμείνουν ώστε η παρουσίαση των δογμάτων της θεωρίας της Δημιουργίας να γίνεται μέσα στα πλαίσια της θρησκευτικής και όχι της επιστημονικής διδασκαλίας. Περιγράφει δε, τη θεωρία του 'Ευφυούς Σχεδιασμού' ως μία αναβαθμισμένη έκδοση της Θεωρίας της Δημιουργίας.

Η Anne Brasseur, μέλος του ευρωκοινοβουλίου από το Λουξεμβούργο, ανανέωσε μία παλιότερη σχετική διαμαρτυρία και δήλωσε ότι το συγκεκριμένο ψήφισμα είχε προγραμματιστεί να γίνει τον Ιούνιο αλλά αναβλήθηκε, επειδή κάποια μέλη υποστήριξαν ότι το αρχικό κείμενο αποτελούσε επίθεση εναντίον των θρησκευτικών πιστεύω. Ωστόσο, μικρές μόνο αλλαγές έχουν γίνει στο πρωτότυπο κείμενο.

"Υπάρχουν διαφορές οπτικές για το πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος και αυτό το σεβόμαστε" σημειώνει. "Το μήνυμα που θέλαμε να στείλουμε ήταν το να αποφεύγεται η διδασκαλία και η θεώρηση της θεωρίας της Δημιουργίας ως μία επιστήμη. Εκεί είναι που βρίσκεται ο κίνδυνος".

Το συμβούλιο που εδρεύει στο Στρασβούργο της Γαλλίας, εξετάζει τα επίπεδα σεβασμού και προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κράτη μέλη και επιβάλλει αποφάσεις του Ευρωκοινοβουλίου που αφορούν τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Σε περίπτωση που η διαμαρτυρία υπερψηφιστεί, θα πρέπει να σταματήσει η διδασκαλία της θεωρίας της Δημιουργίας στις σχολικές τάξεις ως επιστήμη.

Η θεωρία της Δημιουργίας υποστηρίζει ότι ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο σε 6 ημέρες, όπως περιγράφεται στη Βίβλο.
Σύμφωνα με τον 'Ευφυή Σχεδιασμό' μερικά είδη ζωής είναι πολύ περίπλοκα για να έχουν αναπτυχθεί σύμφωνα με την εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου και απαιτούν τη μεσολάβηση μίας χωρίς όνομα ανώτερης διάνοιας για να εξελιχθούν στο βαθμό που το έχουν κάνει.

Η διαμάχη σχετικά με τη διδασκαλία ή μη της θεωρίας της Δημιουργίας στα σχολεία ως επιστήμης, καθώς και για την ισχύ της εξελικτικής θεωρίας του Δαρβίνου, είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει εδώ και πολλά χρόνια πολλές πολιτείες της Αμερικής. Οι πιέσεις που ασκούνται για τη διδασκαλία της θεωρίας της Δημιουργίας στην Ευρώπη είναι μικρότερες, αλλά έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Η αφορμή για την πυροδότηση του θέματος στην Ευρώπη ήταν η αποστολή ενός βιβλίου που αφορούσε την ισλαμική εκδοχή για τη Δημιουργία σε σχολεία διαφόρων χωρών. Υπεύθυνος για την αποστολή αυτή θεωρείται ένας ασαφών στοιχείων, τούρκικος μουσουλμανικός εκδοτικός όμιλος.

Οι υποστηρικτές του 'Ευφυούς Σχεδιασμού' επιμένουν:

να διδάσκεται στις σχολικές τάξεις στον τομέα της επιστήμης, παράλληλα με τη δαρβινική θεωρία της εξέλιξης...

Τα πειράματα του ιταλού φυσικού Giovanni Aldini (1762 1834) αποτέλεσαν για τη Mary Shelley ενός είδους έμπνευση στη συγγραφή της κλασικής γοτθικής νουβέλας Φρανκενστάιν. Ο Aldini ήταν ανιψιός του Luigi Galvani, ο οποίος με τις έρευνές του το 1700 συνεισέφερε σε μεγάλο βαθμό στην κατανόηση της λειτουργίας των νεύρων. Το 1798 ο Aldini έγινε καθηγητής φυσικής στο πανεπιστήμιο της Μπολόνια, όπου και ασχολήθηκε με την έρευνα για τη δυνατότητα ιατρικών εφαρμογών στις ανακαλύψεις του θείου του.

Ο Aldini συχνά πειραματιζόταν με ηλεκτρισμό σε νεκρά σώματα. Το 1803 ήρθε στο Λονδίνο ώστε να επιδείξει δημόσια τις μεθόδους του στο Βασιλικό Κολέγιο των Χειρούργων. Τα πειράματά του περιγράφηκαν σε μία σειρά ιστοριών στους Times του Λονδίνου. Η παρακάτω ιστορία που δημοσιεύτηκε στις 22 Ιανουαρίου του 1803, περιγράφει μία επίδειξη του Aldini που αφορούσε στην εφαρμογή γαλβανικού ρεύματος στο σώμα ενός εκτελεσμένου εγκληματία, που ονομαζόταν George Forster.

Το σώμα του Forster, ο οποίος εκτελέστηκε την περασμένη Δευτέρα επειδή διέπραξε φόνο, μεταφέρθηκε σε ένα κοντινό σπίτι ώστε να υποβληθεί σε διαδικασία γαλβανισμού από τον καθηγητή Aldini, κάτω από την επίβλεψη των Mr. Keate, Mr. Carpue και άλλων ευυπόληπτων κυριών. Ο κύριος Aldini, που είναι ανιψιός του εφευρέτη αυτής της τόσο ενδιαφέρουσας νέας επιστήμης, έδειξε τις εξαιρετικές και αξιοθαύμαστες δυνάμεις του γαλβανισμού, οι οποίες ξεπερνούν κατά πολύ οποιοδήποτε άλλο είδος ερεθισμού στη φύση.

Στην πρώτη εφαρμογή της διαδικασίας στο πρόσωπο, το σαγόνι του αποθανόντα εγκληματία άρχισε να τρέμει και οι γειτονικοί μύες συσπάστηκαν τρομαχτικά, ενώ το ένα μάτι άνοιξε πραγματικά. Στη συνέχεια της διαδικασίας, το δεξί χέρι ανυψώθηκε και σφίχτηκε, ενώ τα πόδια και οι μηροί άρχισαν να κινούνται. Δόθηκε η εντύπωση στους παρευρισκόμενους, σαν το ανθρώπινο αυτό ερείπιο να ήταν έτοιμο να αποκτήσει ξανά ζωή. Αυτό ωστόσο ήταν αδύνατο, εφόσον κάποιοι φίλοι του που βρισκόντουσαν στη βάση της εξέδρας, πίεζαν με βία τα πόδια του, ώστε να δώσουν ένα πιο γρήγορο τέλος στους πόνους του...

Το ταξίδι της Mary Shelley στη Σουηδία και η γέννηση του Φρανκενστάιν

Τον Μάιο του 1816 η Mary με την οικογένειά της ταξίδεψε στην λίμνη Geneva.

Το σχέδιό τους ήταν να περάσουν το καλοκαίρι τους δίπλα στον διάσημο ποιητή Λόρδο Βύρωνα. Από λογοτεχνικής απόψεως, αυτό έμελλε να είναι ένα παραγωγικό και επιτυχημένο καλοκαίρι. Η Mary ένιωθε εμπνευσμένη ώστε να γράψει ένα λογοτεχνικό αριστούργημα.

Αναγκασμένοι να μένουν μέσα στο σπίτι λόγω του ψυχρού και υγρού καιρού, η παρέα που αποτελούνταν από νέους συγγραφείς και διανοούμενους, και που διασκέδαζε με τις ιστορίες φαντασμάτων από το βιβλίο 'Fantasmagoriana' αποφάσισαν να κάνουν έναν διαγωνισμό συγγραφής με θέμα τις ιστορίες φαντασμάτων. Ο λόρδος Βύρωνας και ο Percy Shelley (σύζυγος της Mary Shelley) εγκατέλειψαν από νωρίς το σχέδιο.

Η Mary Shelley δεν είχε έμπνευση για την ιστορία της, πράγμα που τη στεναχωρούσε ιδιαίτερα. Εντωμεταξύ, οι αναφορές του Luigi Galvani σχετικά με τις έρευνές του στην κινητοποίηση ποδιών βατράχου μέσω ηλεκτρισμού (1783), συμπεριλαμβανόταν στη λίστα των αναγνωσμάτων που είχε πάρει μαζί της για εκείνο το καλοκαίρι. Ένα βράδυ, ίσως μετά από την ανάγνωση των αναφορών του Galvani, η Mary είχε ένα τρομερό όνειρο. Το περιέγραψε ως εξής:

Η φαντασία μου αδέσμευτη, με κατέβαλλε και με οδήγησε, δίνοντας στις εικόνες που εμφανίστηκαν στο μυαλό μου μία απίστευτη ζωντάνια... Είδα το αποκρουστικό φάντασμα ενός ανθρώπου να τεντώνεται και μετά, με τη λειτουργία κάποιας μηχανής με τρομαχτική δύναμη, εμφάνισε σημάδια ζωής, και σηκώθηκε με μία ασταθή, σχεδόν ζωντανή κίνηση... Αυτό που με τρομοκράτησε θα τρομοκρατήσει και άλλους. Και το μόνο που χρειάζεται είναι να περιγράψω τη μορφή αυτή, που με κυνήγησε επάνω στο μεσονύχτιο μαξιλάρι μου...

Αυτός ο εφιάλτης αποτέλεσε τη βάση για την πασίγνωστη νουβέλα της, 'Φρανκενστάιν, ή ο μοντέρνος Προμηθέας' (1818).

Η λέξη ‘ζόμπι’ συνήθως φέρνει στο μυαλό πλάσματα που μπορεί να συναντήσει κανείς σε πολυάριθμες ταινίες τρόμου - χωρίς νόηση, σαπισμένα νεκροζώντανα πλάσματα, που κινούνται σερνάμενα τεντώνοντας τα χέρια τους απειλητικά μπροστά να κατασπαράζουν τη σάρκα των θυμάτων τους. Τα ζόμπι τα συναντάμε συχνά στη λαϊκή κουλτούρα διάφορων πολιτισμών, αλλά η προέλευσή τους εντοπίζεται στη θρησκεία ‘βουντού’ (ή βοντούν). Γνωστή στον περισσότερο κόσμο ως βουντού, η θρησκεία αυτή έχει παρεξηγηθεί και διαστρεβλωθεί, ιδιαίτερα σε ταινίες του Χόλυγουντ και προβάλλεται η εικόνα ότι οι πιστοί αυτής της θρησκείας κάνουν εκκεντρικές τελετές με κούκλες βουντού και κανιβαλισμό.

Στην πραγματικότητα το Βοντούν είναι ένα περίπλοκο δόγμα που ακολουθείται από περίπου 60 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο. Το 1996 αναγνωρίστηκε ως η επίσημη θρησκεία του Μπενίν (τέως Βασίλειο της Δαχομέης, που βρίσκεται στη δυτική Αφρική) και είναι επίσης η επίσημη θρησκεία στην Αϊτή. Εξασκείται επίσης στην Δομινικανική Δημοκρατία, στην Γκάνα και στις μεγάλες πόλεις του καθεαυτού αμερικανικού Νότου, όπως στη Νέα Ορλεάνη.

Στην Αϊτή τα ζόμπι είναι ένα αποδεκτό τμήμα της τοπικής κουλτούρας και κάθε χρόνο αναφέρονται πάνω από χίλιες νέες περιπτώσεις μετάβασης στην κατάσταση ζόμπι. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο οι μάγοι μετατρέπουν τα θύματά τους σε ζόμπι παραμένει μία ανοιχτή συζήτηση. Ασκώντας ένα γόητρο μυστηρίου, η μετατροπή σε ζόμπι αποτελεί ένα ιδιαίτερα αινιγματικό φαινόμενο.

Η προέλευση της θρησκείας Βοντούν ανιχνεύεται στον λαό των Γιορούμπα, που ζουν σε τμήματα των χωρών που σήμερα είναι γνωστές ως Μπενίν, Νιγηρία και Καμερούν. Κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα, οι κάτοικοι των περιοχών Γιορούμπα καταλήφθηκαν από Γάλλους αποικιοκράτες και στάλθηκαν ως σκλάβοι στις φυτείες του νησιού Ισπανιόλα της Καραϊβικής. Οι Γάλλοι προσπάθησαν να τους προσηλυτίσουν στον ρωμαιοκαθολικισμό, αλλά οι σκλάβοι εξακολούθησαν να εξασκούν με μυστικότητα την πατρώα θρησκεία τους. Η σύγχρονη Βοντούν ωστόσο, εμπεριέχει στοιχεία καθολικισμού.

Στην Αϊτή η μετατροπή σε ζόμπι θεωρείται ως φόνος, αν και το θύμα παραμένει ζωντανό. Το άρθρο 246 του ποινικού κώδικα της Αϊτής δηλώνει:

"Θα πρέπει επίσης να αξιολογηθεί ως απόπειρα για δολοφονία η διαδικασία που μπορεί να έχει γίνει εναντίον οποιουδήποτε ατόμου, με τη χρήση ουσιών που χωρίς να επιφέρουν στην πραγματικότητα τον θάνατο, προκαλούν ληθαργικό κόμμα λίγο ή περισσότερο παρατεταμένο. Εάν εντωμεταξύ το άτομο θαφτεί, η πράξη θεωρείται ως ανθρωποκτονία."

Οι κληρικοί της Αϊτής αποδίδουν την δημιουργία των ζόμπι σε μάγους. Η θρησκεία Βοντούν κάνει μία διάκριση μεταξύ του 'corps cadavre' (το φυσικό σώμα ή πτώμα), του 'gwo-bon anj' (η ζωογόνα αρχή) και του 'ti-bon anj' (ενέργεια, συνειδητότητα και μνήμη). Όταν γίνεται η μετατροπή σε ζόμπι, ο μάγος Βοντούν (επονομαζόμενος 'bokur') αποσπά το ti-bon anj από το θύμα και το διατηρεί σε ένα δοχείο φτιαγμένο από χώμα (το οποίο αναφέρεται ως το αστρικό του ζόμπι).

Οι γιατροί της Αϊτής από την άλλη μεριά, θεωρούν την μετατροπή σε ζόμπι ως αποτέλεσμα δηλητηρίασης και υπάρχουν αναφορές για μάγους που χρησιμοποίησαν μία λευκή σκόνη που λέγεται 'coupe poudre' η οποία χρησιμεύει στο να μετατρέψουν σε ζόμπι τα θύματά τους.

Στις αρχές του 1980 ο Wade Davis, ανθρωπολόγος και εθνοβοτανολόγος που τότε εργαζόταν στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ταξίδεψε στην Αϊτή για να προσδιορίσει τα συστατικά της coupe poudre. Πήρε συνεντεύξεις από έναν αριθμό μάγων και συνέλεξε 8 δείγματα της πούδρας για ζόμπι από 4 διαφορετικές περιοχές της χώρας. Αναλύοντας τις σκόνες ο Davis διαπίστωσε ότι 7 από αυτές μοιραζόντουσαν έναν αριθμό συστατικών, στα οποία συμπεριλαμβανόταν τοξίνες που παράγονται από ένα είδος φρύνου (Bufo marinus) και ένα διεγερτικό που παράγεται από βάτραχο του γένους 'Ύλα' (Osteopilus dominicensis). Ένα από τα δείγματα περιείχε επίσης ίχνη από τετροδοτοξίνη, μία ισχυρή νευροτοξίνη που παράγεται από διάφορους θαλάσσιους οργανισμούς, και ιδιαίτερα από το ψάρι Fugu rubripes.

Ο Davis δημοσίευσε τα ευρήματά του και την υπόθεσή του σχετικά με τη διαδικασία της μετατροπής σε ζόμπι, σε δύο βιβλία με τίτλούς 'The Serpent and the Rainbow' και 'Passage of Darkness: The Ethnobiology of Haitian Zombie' (το ένα από αυτά έγινε ταινία από τον Wes Craven).

Ο Davis υπέθεσε ότι το κυριότερο συστατικό της coupe poudre ήταν η τετροδοτοξίνη, η απορρόφηση της οποίας συνήθως προκαλεί θάνατο από παράλυση. Ωστόσο, σε μικρότερες δόσεις από τη θανατηφόρο, προκαλεί σημαντική επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού και της μεταβολικής δραστηριότητας και φέρνει κάποιον σε κατάσταση πλήρους παράλυσης, αλλά χωρίς απώλεια της συνείδησης.

(Στην Ιαπωνία το ψάρι αυτό θεωρείται πολύ εκλεκτός μεζές. Η τετροδοτοξίνη παράγεται στο συκώτι και στις ωοθήκες και οι σεφ θα πρέπει να έχουν εξασκηθεί πολύ καλά ώστε να προετοιμάσουν το ψάρι για να καταναλωθεί από τον άνθρωπο. Κάθε χρόνο υπάρχει ένας μικρός αριθμός από θανάτους που συνδέονται με το Fugu, ακόμα λιγότερο συχνές είναι επίσης οι αναφορές για ανθρώπους που θάβονται ζωντανοί, μετά από βαθύ κώμα λόγω δηλητηρίασης από τετροδοτοξίνη).

Σύμφωνα με τον Davis, το διεγερτικό που αποτελούσε συστατικό της πούδρας, προκαλεί μικρές εκδορές στην επιφάνεια του δέρματος, μέσα από τις οποίες η τετροδοτοξίνη μπαίνει στην κυκλοφορία του αίματος.
Το θύμα θεωρείται ότι είναι νεκρό και θάβεται ζωντανό. Μετά από μερικές ημέρες, ο μάγος επιστρέφει στην περιοχή της ταφής και ξεθάβει το σώμα.

Στη συνέχεια του παρέχει ένα δεύτερο μείγμα ουσιών που οδηγούν το θύμα σε μία μόνιμη κατάσταση παραληρήματος και αποπροσανατολισμού. Αυτή η δεύτερη σκόνη θεωρείται ότι περιέχει ατροπίνη και σκοπολαμίνη, τοξικές και παραισθησιογόνες ουσίες που προέρχονται από τα φυτά 'Datura stramonium' και 'Datura metel' (και τα δύο είναι γνωστά στην Αϊτή με την ονομασία 'αγγούρι των ζόμπι').

Ο Davis προτείνει επίσης μία απάντηση, στο γιατί οι μάγοι της Αϊτής εξασκούν την τέχνη της μετατροπής ατόμων σε ζόμπι: ήταν ένα είδος τιμωρίας για εκείνους που καταπάτησαν τους νόμους των μυστικών κοινωνιών που αποτελούνταν από σκλάβους που είχαν αποδράσει.

Κάποιοι αντιμετωπίζουν την υπόθεση του Davis ως την μόνη εύλογη ερμηνεία για τη μετατροπή σε ζόμπι. Άλλοι ωστόσο, κρατούν μια κριτική στάση απέναντι στις μεθόδους του Davis και είναι δύσπιστοι ως προς τα ευρήματά του. Για παράδειγμα έχει διατυπωθεί η αντίρρηση, ότι τα δείγματα της coupe poudre που συνέλεξε ο Davis, δεν περιείχαν επαρκείς ποσότητες τετροδοτοξίνης για να έχουν οποιαδήποτε επίδραση σε ανθρώπους.

Ο Davis απαντάει ότι οι σκόνες παρασκευάστηκαν μέσα από διαδικασία δοκιμής και λάθους και δεν αντιπροσωπεύουν μία ακριβή φόρμουλα, έτσι κάποιες από τις σκόνες περιέχουν πολύ μικρή ποσότητα τετροδοτοξίνης και δεν έχουν καμία επίδραση, κάποιες άλλες έχουν περισσότερη και μπορούν να σκοτώσουν το θύμα, ενώ τέλος υπάρχουν και αυτές που έχουν την σωστή ποσότητα που θα οδηγήσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Επισημαίνει επίσης ότι η σκόνη για ζόμπι είναι μόνο το ένα από τα στοιχεία που απαιτούνται για τη μετατροπή σε ζόμπι. Εξίσου σημαντικές είναι όπως λέει, οι προσδοκίες του θύματος σχετικά με την επίδραση της σκόνης, που αποτελούν ένα παραδοσιακό κοινωνικό βίωμα (ίσως γι' αυτόν τον λόγο δεν έχει αναφερθεί ποτέ στην Ιαπωνία, η μετατροπή ανθρώπων που έφαγαν το ψάρι fugu σε ζόμπι).

Άλλοι ερευνητές έχουν προτείνει εναλλακτικές ερμηνείες για το φαινόμενο. Ο καθηγητής Roland Littlewood των τμημάτων Ανθρωπολογίας και Ψυχιατρικής του UCL και ο Chavennes Douyon, γιατρός στην πολυκλινική Medica της πρωτεύουσας της Αϊτής, εξέτασαν τις κλινικές περιπτώσεις που αφορούσαν τρεις ανθρώπους που αναφέρθηκε ότι είχαν μετατραπεί σε ζόμπι και δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό The Lancet το 1997.

Παρακάτω ο Littlewood και ο Douyon περιγράφουν τη συμπεριφορά ενός από τους ανθρώπους που εξέτασαν:

"Ο WD είναι ένας αδύνατος άντρας σε μία κατάσταση διαρκούς κατήφειας& περνά τον περισσότερο χρόνο καθισμένος ή ξαπλωμένος σε μία χαρακτηριστική θέση, τα κάτω άκρα του γερμένα προς τα αριστερά, τα άνω άκρα προς τα δεξιά, μιλάει μετά δυσκολίας και μονολεκτικά. Δεν μπορούσε να περιγράψει την ταφή και την υποδούλωσή του, αλλά δήλωσε ότι ένιωθε ασθενής. Μπορούσε να πεισθεί να περπατήσει με κανονική στάση και βήμα, σταθερά αλλά πολύ σιγά. Τα μάτια του περιεργαζόντουσαν τον χώρο με καθαρή πρόθεση, τα χέρια του κρεμόντουσαν δίπλα στο κορμί του και απέφευγε να κοιτάξει κάποιον στα μάτια."

Για την περίπτωση αυτή είχε δοθεί η πιθανή διάγνωση της κατατονικής σχιζοφρένειας, για τη δεύτερη περίπτωση η διάγνωση ήταν 'οργανικό εγκεφαλικό σύνδρομο και επιληψία στη βάση περιόδου ανοξίας' και η τρίτη θεωρήθηκε απλά ως μία περίπτωση απώλειας ταυτότητας.

Οι Littlewood και Douyon πήραν επίσης συνεντεύξεις από δύο μάγους. Και οι δύο αναγνώρισαν το ψάρι fugu και ένα κλαδί από συγκεκριμένο φυτό που τους παρουσίασαν οι ερευνητές, ως συστατικά της coupe poudre και οι δύο επίσης έδωσαν τα ονόματα από άλλα φυτά και ζωικά συστατικά, παρόμοια με εκείνα που είχε περιγράψει ο Davis. (Το φυτό που παρουσιάστηκε από τους ερευνητές ήταν το Hippomane mancinella, γνωστό και ως μήλο-ζόμπι και χρησιμοποιείται από τους μάγους για τοπική εφαρμογή της coupe poudre).

Είναι εντούτοις πιθανό, πως δεν υπάρχει μία και μόνη εξήγηση για την μετατροπή σε ζόμπι. Ψυχική ασθένεια, εγκεφαλική βλάβη, δυσκολίες μάθησης, αλκοολικό σύνδρομο και ναρκωτικά, ή και συνδυασμοί των παραπάνω, μοιάζουν να είναι πιθανές ερμηνείες του φαινομένου.

Και επίσης υπάρχει η θυελλώδης πολιτική ιστορία της Αϊτής. Ο Francois 'Papa Doc' Duvalier για παράδειγμα, εκμεταλλεύτηκε τις δεισιδαιμονίες των κατοίκων και ο τεράστιος αριθμός απαγωγών και δολοφονιών (κάποιοι εκτιμούν ότι σκοτώθηκαν περίπου 30.000 άνθρωποι) καλύφθηκαν με ένα μυστήριο που υπονοούσε την μετατροπή σε ζόμπι και άλλες πρακτικές βουντού. Ο ιδιωτικός στρατός φρούρησης του Duvalier, οι tonton macoutes, λέγεται ότι αποτελούταν από ζόμπι που εκτελούσαν κάθε του διαταγή. Μία καλύτερη κατανόηση για τα ζόμπι, χρειάζεται να συμπεριλάβει όλους αυτούς τους παράγοντες.

Η μετενσάρκωση δεν ήταν ξένη στην αρχαιοελληνική σκέψη. Οι Πυθαγόρειοι πρέσβευαν ότι είναι δυνατή εάν προηγηθεί κάθαρση της ψυχής και ο Πλάτωνας την απέδιδε στην αγάπη της ψυχής για το σώμα. Πριν από αυτούς, ο Ηράκλειτος μιλούσε για την ενότητα του κόσμου και τη ρευστότητα των μορφών. Αν βέβαια σκίσουμε λίγο το περιτύλιγμα, θα δούμε ότι πίσω από όλες αυτές τις ιδέες κρύβεται η διαισθητική γνώση της επιβίωσης, η γνώση ότι ο θάνατος του υλικού σώματος δεν σημαίνει το τέλος των πάντων.

Στη Δύση σήμερα η μετενσάρκωση έχει γίνει συνώνυμη της επιβίωσης της προσωπικότητας. Η μόνη απώλεια από ζωή σε ζωή φαίνεται να είναι η μνήμη: γεννιόμαστε χωρίς την ανάμνηση του ποιοι ή τι ήμασταν αλλά ίσως αν εξελιχθούμε αρκετά ή αν προσφύγουμε σε κάποιες μεθόδους (αναδρομή κτλ.) να καταφέρουμε να ανασυνθέσουμε την κατακερματισμένη μας εικόνα και να μάθουμε ποιοι πραγματικά είμαστε, γιατί βαθιά μέσα μας ξέρουμε όλοι ότι είμαστε κάτι σπουδαίο και μοναδικό. Ίσως βέβαια να δυσκολευόμαστε να δεχθούμε ότι και ο διπλανός μας είναι κάτι εξίσου σπουδαίο και μοναδικό, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Για τους παλιούς βουδιστές και βεδδιστές η ιδέα της επιβίωσης της προσωπικότητας ήταν ανόητη. Εκείνοι έβλεπαν, όπως ο δικός μας Ηράκλειτος, την ενότητα και τη ροή, όχι τους κόμπους συνείδησης που συνθέτουν τα επιμέρους εγώ μας. Κι είναι ένα πολύ ενδιαφέρον άλμα να προσπαθήσουμε να δούμε τον κόσμο μέσα από τα δικά τους μάτια, μέσα από τον δικό τους τρόπο, γιατί μπορεί μέσα από αυτόν τον τρόπο να ανακαλύψουμε έναν καλύτερο ορισμό του ποιοι πραγματικά είμαστε.

Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι το μόνο που υπήρχε στο σύμπαν στη Μεγάλη Αρχή ήταν ένα ποτάμι, μια ροή νερού (και στη Γένεση εξ άλλου αναφέρεται ότι το πνεύμα του Θεού «εφέρετο επί της επιφανείας των υδάτων»). Ας πούμε λοιπόν ότι το ποτάμι αυτό, υπέροχο και τέλειο μέσα στη ροή του, επιθυμούσε βαθιά να έχει μια διαφορετική εμπειρία, μια διαφορετική πρόσληψη Αυτού που Είναι. Το ποτάμι επιθυμούσε βαθιά να πετάξει. Πώς μπορεί όμως να πετάξει το νερό; Ήταν αδύνατον.

Τότε το ποτάμι βυθίστηκε στον διαλογισμό του και άρχισε να γίνεται κάτι παράξενο. Λίγο-λίγο το νερό του άρχιζε να γίνεται ανάλαφρο, πολύ ανάλαφρο και να υψώνεται αργά στον ουρανό. Ένα τμήμα του ποταμού μεταβαλλόταν σε σύννεφο.

Δεν υπάρχει νομίζω κανείς που να αμφισβητεί ότι τα σύννεφα είναι υπέροχα, τόσο όμορφα, τόσο δυναμικά που είναι. Αλλάζουν συνέχεια μορφές, φορτία, ύψη, φέρουν ευλογημένο νερό, καταστρεπτικό χαλάζι ή απαλό χιόνι, κάποια είναι μοναχικά ενώ άλλα ταξιδεύουν σε ομάδες... Τα σύννεφα μας μοιάζουν τόσο πολύ. Είναι όπως ο κόσμος των μορφών, είναι όπως εμείς μέσα σε αυτόν τον κόσμο.

Όποιες κι αν είναι οι συνθήκες μέσα στις οποίες γεννιούνται, εξελίσσονται και πεθαίνουν, σε κάθε περίπτωση τα σύννεφα έχουν τη δική τους αλήθεια. Η αλήθεια τους δεν βρίσκεται στο συνεχώς μεταβαλλόμενο σχήμα τους, δεν βρίσκεται καν στο γεγονός ότι είναι σύννεφα. Η αλήθεια κάθε σύννεφου είναι, και αναπόδραστα παραμένει, το νερό.

Έτσι κι εμείς, έχουμε τόσο συνηθίσει την όψη του σύννεφου που ξεχνάμε τη θεμελιώδη μας αλήθεια: δεν είμαστε σύννεφα, είμαστε νερό. Είμαστε μια μορφή που πήρε το νερό μέσα στη βαθιά λαχτάρα του να πετάξει.

Και είναι πολύ ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε κάτι ακόμη. Σε κάθε δεδομένη στιγμή, δεν ξέρουμε ποιο τμήμα του ποταμού έγινε σύννεφο ούτε ποιο τμήμα της βροχής που επέστρεψε στο ποτάμι προήλθε από ποιο σύννεφο. Δεν ξέρουμε επειδή δεν έχει σημασία. Σημασία έχει μόνο το μεγάλο ποτάμι στο σύμπαν, απ' όπου γεννιούνται και όπου επιστρέφουν όλα τα σύννεφα που έγιναν, γίνονται και θα γίνουν ποτέ. Καθένας μας, σαν σύννεφο, είναι η τέλεια προσπάθεια του νερού να έχει μια διαφορετική εμπειρία του κόσμου, αλλά καθένας μας είναι και πάντα θα είναι νερό.

Κι όπως το νερό στο ποτάμι δεν είναι στατικό αλλά μια συνεχής ροή, όπως κάθε σταγόνα νερού δεν έχει ονοματεπώνυμο ή ταυτότητα αλλά είναι ενιαία και αναπόσπαστη από το ποτάμι, έτσι κι εμείς δεν χρειαζόμαστε την ταυτότητά μας για να είμαστε.
Η ταυτότητα, το εγώ μας είναι παραπλανητικό, είναι μια ψευδαίσθηση που μας δόθηκε σαν εργαλείο πλοήγησης σε αυτόν τον κόσμο, τίποτε περισσότερο.

Όταν όμως του δίνουμε μεγαλύτερη σημασία από αυτήν που πρέπει, τότε βιώνουμε τον χωρισμό από την αλήθεια μας και η αλήθεια μας δεν είναι μόνο ότι είμαστε νερό. Η αλήθεια μας είναι ότι είμαστε το ίδιο νερό με όλους τους υπόλοιπους. Και όπως είναι αδύνατο μέσα στη ροή του ποταμού να ξεχωρίσει κανείς μια σταγόνα από τις υπόλοιπες, έτσι είναι αδύνατο να ξεχωρίσουμε τον εαυτό μας από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Εντέλει, είμαστε όλοι μορφές ενός Εαυτού, είμαστε όλοι Ένα. Μπορούμε να το δούμε και αλλιώς: όλοι γύρω μας είναι μορφές του εαυτού μας, μορφές δικές μας. Η ατομική ύπαρξή μας διαχέεται σε όλους τους ανθρώπους που συναντάμε, που έχουμε συναντήσει ή θα συναντήσουμε ποτέ, σε όλους τους ανθρώπους που υπάρχουν, υπήρχαν και θα υπάρξουν, στο άπειρο. Όλοι οι άνθρωποι είναι εγώ, εγώ είμαι όλοι οι άνθρωποι.

Μα, θα μου πείτε, τι σχέση έχω εγώ με τον Χίτλερ ή με τον Στίβεν Χώκινγκ; Τι σχέση έχω με τους γονείς μου που με καταδυνάστευαν ή με τον υπέροχο δάσκαλό μου που δεν του φτάνω στο μικρό δαχτυλάκι; Και τι σημαίνουν όλα αυτά;

Σημαίνουν ότι όλοι είμαστε εξαιρετικά γενναία όντα και ότι θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι που τελούμε σε τόσο δύσκολη υπηρεσία. Σημαίνουν επίσης ότι ζούμε σε έναν κόσμο φαινομένων, σε μια μεγάλη σκηνή θεάτρου όπου παίζουμε ρόλους, γιατί κάθε ενσάρκωση είναι ακριβώς αυτό, ένας ρόλος. Και ίσως την επόμενη φορά που θα σκεφτούμε τους γονείς μας που μας καταδυνάστευαν, να σκεφτούμε και πόσο γενναίοι ήταν που ανέλαβαν τόσο δύσκολους ρόλους, που πήραν τόσο χαμηλή δόνηση, φόρεσαν το χειρότερό τους ενεργειακό ένδυμα, για να μας βοηθήσουν να μάθουμε.

Γιατί δεν είμαστε απλά νερό, δεν είμαστε απλά το ίδιο νερό με όλους τους άλλους, αλλά κυρίως είμαστε νοήμον νερό που μαθαίνει να αγαπάει.

Και όπως δεν μπορεί κανείς να ξεχωρίσει τις σταγόνες του νερού, έτσι ίσως ανακαλύψουμε ότι υπάρχει λίγος Χίτλερ μέσα σε κάθε εγκληματική μας σκέψη και λίγος Χώκινγκ μέσα σε κάθε ευφυή μας σκέψη. Ίσως ανακαλύψουμε ότι όλοι οι άνθρωποι γύρω μας είναι όχι μόνο καθρέφτες αλλά εκδοχές του ίδιου του εαυτού μας και δούμε ότι ιδίως όσοι μας έφεραν πόνο, μας πρόσφεραν τη μεγαλύτερη δυνατή υπηρεσία.

Είμαστε όλοι νερό. Είμαστε όλοι τέλειοι και ανυπέρβλητοι μέσα στη μεγαλοθυμία και το μεγαλείο του ποταμού. Αν το αντιληφθούμε αυτό, ίσως καταφέρουμε τελικά να εκτιμήσουμε και να αγαπήσουμε τον εαυτό μας και έτσι να εκτιμήσουμε και να αγαπήσουμε όλους τους άλλους. Επίσης, ίσως δούμε ότι είμαστε ασφαλείς. Ότι ζούμε μια συναρπαστική περιπέτεια που όμως δεν είναι η αλήθεια μας, ότι παίζουμε απλά ένα παιχνίδι σαν παιδιά στην αυλή της Δημιουργίας.

Όσο για την προσωπικότητα... Μέσα στις αναρίθμητες ενσαρκώσεις, τους ατελείωτους ρόλους, η προσωπικότητα δεν έχει παρά μία μόνο ζωή, ακριβώς όπως πρεσβεύει η χριστιανική μας παράδοση. Στο τέλος των ημερών της θα γίνει ξανά μια σταγόνα βροχής μέσα στην καταιγίδα των φθαρτών πραγμάτων και θα επιστρέψει με ασφάλεια στην αγκαλιά του μεγάλου ποταμού. Και όταν θα ενώσει την εμπειρία της μαζί του, όλα θα γίνουν ολόκληρα ξανά, γιατί όλα είναι Ένα.

Οι επιστήμονες πλησιάζουν να ανακαλύψουν νέες τεχνικές, μέσω των οποίων θα μπορούν να εφαρμόσουν κοσμική αξονική τομογραφία σε αρχαίες αρχαιολογικές περιοχές, χρησιμοποιώντας λουτρά υποατομικών σωματιδίων που είναι γνωστά ως μυόνια. Η ιδέα είχε δοκιμαστεί πριν από δεκαετίες σε μία αιγυπτιακή πυραμίδα, αλλά οι επιστήμονες δε συνάντησαν ιδιαίτερες εκπλήξεις στο συγκεκριμένο πείραμα. Τώρα ελπίζουν να στρατολογήσουν μία νέα γενιά μυονίων-ανιχνευτών, ώστε να διαλευκάνουν μακρόχρονα μυστήρια που σχετίζονται με τους Μάγιας.

Ο Roy Schwitters, φυσικός στο πανεπιστήμιο του Τέξας στο Austin, πρότεινε μία βελτίωση του προγράμματος που αφορά την σάρωση αρχαιολογικών χώρων. Η ομάδα του Schwitters εστιάζεται σε βουνά της ζούγκλας του Belize, που έχουν καλύψει τα ερείπια δομών, οι οποίες χρονολογούνται στην κλασική εποχή των Μάγιας (250 900 μ.Χ. ή ακόμα και νωρίτερα).

"Υπάρχουν ενδείξεις που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι περιλαμβάνουν δωμάτια και θαλάμους, που πιθανότατα έχουν παραμείνει ανέγγιχτα από τα χρόνια των Μάγιας". Οι συμβατικοί τρόποι όπως το σκάψιμο των περιοχών, τα ραντάρ που διαπερνούν το έδαφος ή εξομοιωτές σεισμικών δονήσεων δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν σ' αυτές τις περιπτώσεις.

Κι εδώ είναι που ο ρόλος των μυονίων αποκτά τη μεγάλη του σημαντικότητα. Όταν οι κοσμικές ακτίνες χτυπούν τη γήινη ατμόσφαιρα, προκαλούν λουτρά μυονίων και νετρίνων που αντιδρούν πολύ ασθενώς με τη μάζα που διαπερνούν. Τα νετρίνα περνούν σχεδόν χωρίς καμία επίδραση μέσα από τον πλανήτη μας, αλλά ύλη με διάφορους βαθμούς πυκνότητας εκτρέπει τα μυόνια σε διαφορετικούς βαθμούς. Έτσι, είναι δυνατό να κατασκευαστούν ανιχνευτές μυονίων, που θα προσδιορίζουν από που πέρασαν αυτά τα υποατομικά σωματίδια.

"Είναι απλά τέλειο για το σκοπό μας" δηλώνει ο Schwitters.

Μέσα στους αρκετούς μήνες κατά τη διάρκεια των οποίων πραγματοποιείται η έρευνα, ένας ανιχνευτής έχει καταφέρει να ανασυνθέσει μία εικόνα που δείχνει τις σκιές των περιβαλλόντων αντικειμένων, όπως κτίρια της πανεπιστημιούπολης του Austin. Εάν χρησιμοποιηθούν πολλαπλοί ανιχνευτές, ή εάν μετακινηθεί ένας ανιχνευτής σε πολλές περιοχές, είναι δυνατό να δημιουργηθεί με τη χρήση των μυονίων, μία τρισδιάστατη εικόνα της περιοχής, με τον ίδιο τρόπο που η αξονική τομογραφία παράγει μία τρισδιάστατη εικόνα του σώματος με τη χρήση ακτινών Χ.

"Στην κυριολεξία, είναι μία τομογραφία όπως τη γνωρίζουμε από την ιατρική επιστήμη" εξηγεί ο Schwitters. Χρειάζεται να θαφτούν οι ανιχνευτές στο έδαφος που περιβάλλει την περιοχή που θέλουμε να σαρώσουμε κι εδώ μπορεί να υπάρχει πρόβλημα, εάν η περιβάλλουσα περιοχή έχει μεγάλη αρχαιολογική σημαντικότητα, όπως συμβαίνει με τις περιοχές στις οποίες στοχεύει ο Schwitters και η ομάδα του.

Ξεκίνησαν κατασκευάζοντας έναν πρωτότυπο κυλινδρικό ανιχνευτή που είχε πλάτος περίπου ενάμιση μέτρο και ύψος τεσσερισήμισι μέτρα.

Η συσκευή έπρεπε να κατασκευαστεί σαν σκελετός αεροπλάνου και στη συνέχεια να γεμιστεί με ειδικά σχεδιασμένους σπινθηριστές από πλαστικό και οπτικές ίνες. Η κατασκευή ήταν όντως αρκετά μεγάλη σε όγκο.

Μετά από αυτήν την προσπάθεια, η ομάδα του Τέξας κατάφερε να μικρύνει το σχέδιο και να το φτάσει περίπου σε μέγεθος θερμοσίφωνα, με βάρος 90 κιλών αντί του ενός τόνου που ήταν το αρχικό σχέδιο. Αυτοί οι ανιχνευτές βρίσκονται ήδη σε στάδιο κατασκευής και δοκιμών και οι πρώτες σαρώσεις της ομάδας στο Belize θα μπορούσαν να ξεκινήσουν την άνοιξη του 2009.

Ο Schwitters είπε ότι σύμφωνα με εξομοιώσεις που έχουν γίνει από ηλεκτρονικούς υπολογιστές, οι μικροί ανιχνευτές μυονίων θα μπορούσαν να εντοπίσουν ενδείξεις που αφορούν έναν υπόγειο θάλαμο με μέγεθος περίπου όσο μίας ξενοδοχειακής σάλας δεξιώσεων, αλλά πριν αρχίσουν οι έρευνες θα πρέπει να γίνουν και άλλες δοκιμές σε πραγματικές τοποθεσίες.

Εντωμεταξύ, άλλοι επιστήμονες εργάζονται με ένα σύστημα πιο άμεσης ανίχνευσης μυονίων, για να εξετάσουν την μεξικάνικη πυραμίδα το Ήλιου (ένα κτίσμα αρκετά παλιό, που χρονολογείται πριν από την εποχή των Αζτέκων). Αυτοί οι ερευνητές που εργάζονται υπό την καθοδήγηση του Arturo Menchaca Rocha του εθνικού αυτόνομου πανεπιστημίου του Μεξικού, έχουν ένα πλεονέκτημα: μπορούν να τοποθετήσουν τον ανιχνευτή κατευθείαν μέσα σε ένα υπόγειο τούνελ που θεωρείται ότι έχει κατασκευαστεί πριν ακόμα και από την ίδια την πυραμίδα.

Οι ανιχνευτές μυονίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμα και για τον εντοπισμό περιοχών όπου υπάρχουν πυρηνικά υλικά, ή ακόμα να ερευνήσουν τα υπόγεια σημάδια που προειδοποιούν για μια ηφαιστειακή έκρηξη. Αλλά όπως φαίνεται από τις έρευνες των Menchaca Rocha και του Schwitters, το κυνήγι αρχαίων κρυμμένων θαλάμων θα χρειαστεί πολύ μεγάλη υπομονή και πολύ προσεκτικές ρυθμίσεις.

Η επιστήμη μας προκαλεί, αυτό είναι σίγουρο, αλλά υπάρχει ακόμα ένας λόγος που δικαιολογεί την ανάγκη για υπομονή: οι επιδοτήσεις που δίνονται για τέτοιου είδους έργα, απλά δε συγκρίνονται με τα εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια που παρέχονται για πιο παραδοσιακούς ανιχνευτές σωματιδίων. Και οι επιδοτήσεις για τον ανιχνευτή μυονίων είναι στα μέτρα των επιδοτήσεων που γίνονται για την αρχαιολογία και όχι για την φυσική υψηλής ενέργειας, όπως δηλώνει ο Schwitters.

Είναι ο άνθρωπος το μοναδικό ον που μπορεί να χρησιμοποιήσει τη γλώσσα; Η νοητική υπεροχή του ανθρώπου απέναντι στα ζώα έχει βασιστεί σε μεγάλο βαθμό στην ικανότητά του να χρησιμοποιεί τη γλώσσα με σκοπό να επικοινωνήσει με άλλους ανθρώπους, μέλη της κοινωνίας στην οποία βρίσκεται. Η ικανότητα αυτή του ανθρώπου οφείλεται στη βιολογική του διαμόρφωση που του επιτρέπει να αρθρώνει μία μεγάλη ποικιλία φωνημάτων σχηματίζοντας λέξεις και στη συνέχεια προτάσεις, αλλά επίσης και στην ικανότητα του νου του να διαχειρίζεται σύμβολα για να αναπαραστήσει εικόνες, διαθέσεις, συναισθήματα. Είναι όμως αυτή η δεύτερη ικανότητα αποκλειστική ιδιότητα του ανθρώπου, ή θα μπορούσε κάποιο ζώο όπως ο χιμπατζής να χρησιμοποιήσει μία άφωνη γλώσσα με επαρκή τρόπο ώστε να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους ή ακόμα και με άλλα μέλη του είδους του; Επιστήμονες του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στα πλαίσια ενός μακρόχρονου ερευνητικού προγράμματος, έχουν εκπαιδεύσει χιμπατζήδες στη χρήση της αμερικανικής νοηματικής γλώσσας.

Η Washoe, ένας θηλυκός χιμπατζής που θωρείται πως είναι το πρώτο μη ανθρώπινο ον που κατείχε την ανθρώπινη γλώσσα, πέθανε από φυσικά αίτια στο ερευνητικό ινστιτούτο που ήταν και ο τόπος διαμονής της. Η ηλικία της ήταν περίπου 42 χρόνια. Η Washoe άρχισε να μαθαίνει την αμερικανική νοηματική γλώσσα μέσω ενός ερευνητικού προγράμματος στη Νεβάδα και από το 1980 έμενε στην πανεπιστημιούπολη του Ellensburg του Κεντρικού Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον. Κατείχε λεξιλόγιο περίπου 250 λέξεων.

Πέθανε πριν τελειώσει ο Οκτώβρης την Τρίτη το βράδυ, σύμφωνα με τον Roger και την Deborah Fouts, που είναι συνιδρυτές του ινστιτούτου έρευνας χιμπατζήδων και ανθρωπίνων επικοινωνιών στο πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον. Γεννήθηκε στην Αφρική περίπου το 1965.

"Η Washoe είχε την αποστολή να μας μεταφέρει το μήνυμα να σεβόμαστε τη φύση" δήλωσε την Τετάρτη η Δρ. Mary Lee Jensvold, βοηθός επικεφαλής του ινστιτούτου. Οι Fouts ήρθαν το 1980 από την Οκλαχόμα στην Ουάσινγκτον με σκοπό να δημιουργήσουν ένα σπίτι για την Washoe και άλλους χιμπατζήδες. "Ολόκληρη η κοινωνία της πανεπιστημιούπολης νιώθουν την απώλεια ενός στενού τους φίλου, της Washoe, που τη θεωρούσαν σαν παιδί τους", είπε ο πρόεδρος του πανεπιστημίου Jerilyn S. McIntyre.

Παράθυρο στο νου ενός χιμπατζή

Η Washoe δίδαξε επίσης τη νοηματική γλώσσα σε τρεις νεότερους χιμπατζήδες που παραμένουν στο ινστιτούτο. Είναι οι Tatu (31 ετών), Loulis (29) και Dar (31).

Η Washoe ήταν ο μοναδικός χιμπατζής του ινστιτούτου που είχε γεννηθεί στην Αφρική και ήταν η μητριάρχης της οικογένειας των χιμπατζήδων. Το όνομά της προέρχεται από την περιοχή Washoe της Νεβάδα, όπου έμενε με τους Δρ. Allen και Beatrix Gardner από το 1966 έως το 1970 στο πανεπιστήμιο της Νεβάδα.

Η πρωτοπόρος ερευνήτρια Jane Goodall είχε επισημάνει την ιδιαίτερη σημασία που έχει η ενασχόληση με την Washoe. Θεωρεί ότι οι συζητήσεις που είχε ο Roger Fouts με την Washoe και την οικογένειά της, άνοιξαν ένα παράθυρο στις μελέτες για τη νοημοσύνη των χιμπατζήδων, αλλά και της νόησης γενικότερα.

Φιλονικία σχετικά με το εάν ένας χιμπατζής χρησιμοποιεί πραγματικά τη νοηματική γλώσσα ASL (American Sign Language)

Το 1967 οι Gardners ίδρυσαν το πρόγραμμα Washoe για να διδάξουν στον χιμπατζή ASL. Προηγούμενες προσπάθειες που είχαν γίνει με στόχο να διδάξουν σε χιμπατζήδες να μιμούνται φωνητικές γλώσσες είχαν αποτύχει. Για να θεωρηθεί ότι η Washoe γνώριζε πράγματι ένα νόημα θα έπρεπε να επιβεβαιωθεί από τρεις διαφορετικούς παρατηρητές σε τρεις ξεχωριστές περιστάσεις. Στη συνέχεια θα έπρεπε να έχει χρησιμοποιηθεί 15 μέρες στη σειρά για να προστεθεί στη λίστα νοημάτων που θεωρείτο ότι κατείχε.

Αλλά υπήρχαν διαφωνίες σχετικά με το εάν ο χιμπατζής χρησιμοποιούσε πραγματικά την ASL. Ο γνωσιακός επιστήμονας Steven Pinker ισχυριζόταν ότι η ιδέα πως η Washoe ήταν το πρώτο μη ανθρώπινο ον που κατείχε την ανθρώπινη γλώσσα είναι επιστημονικά αστήρικτη.

Ένα βρέφος που γεννήθηκε με οκτώ άκρα και που πιστεύεται ότι είναι η μετενσάρκωση του Θεού Βισνού ο οποίος απεικονίζεται με τέσσερα χέρια, επρόκειτο να υποβληθεί σε 40ωρη εγχείρηση ώστε να αφαιρεθούν τα 4 περισσευούμενα άκρα. Το όνομά της είναι Lakshmi Tatma και γεννήθηκε ενωμένη με το δίδυμο αδελφάκι της, από το οποίο προέρχονται τα τέσσερα περισσευούμενα άκρα. Η ένωση των δύο αδελφών είναι στη λεκάνη και κάθε σώμα έχει ξεχωριστή σπονδυλική στήλη, δύο χέρια και δύο πόδια.

Χωρίς την εγχείρηση το μικρό κοριτσάκι δε θα μπορούσε να περπατήσει και σύμφωνα με τους γιατρούς της η διάρκεια ζωής της δε θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 10 χρόνια. Η μικρή Lakshmi γεννήθηκε σε μία περιοχή του Bihar στην Ινδία τη μέρα που εορτάζεται ο Θεός με τα τέσσερα χέρια, Βισνού. Η μητέρα της θεωρεί ότι η κόρη της είναι ένα θαύμα, μία μετενσάρκωση του Θεού Βισνού.

Επιτυχής η εγχείρηση

Οι γιατροί στην Ινδία ξεκίνησαν προχθές την επικίνδυνη εγχείρηση και την ολοκλήρωσαν χθες με επιτυχία. Μία ομάδα από 30 ανθρώπους διαφόρων ιατρικών ειδικοτήτων αφαίρεσαν το ακέφαλο δίδυμο αδελφάκι της Lakshmi που ήταν ενωμένο μαζί της στο σημείο της λεκάνης, αποτελώντας μία εξαιρετικά σπάνια περίπτωση για τα ιατρικά δεδομένα.

Η Lakshmi ονομάστηκε έτσι λόγω της ομώνυμης Θεάς που αντιπροσωπεύει την ευημερία, την τύχη, την αγάπη και την ομορφιά και που έχει γεννηθεί μέσα από το νερό (απεικονίζεται συχνά επάνω σε ένα άνθος λωτού) όπως η ελληνική Θεά Αφροδίτη.

Η εγχείρηση που ξεκίνησε προχθές είχε διάρκεια 27 ώρες, ενώ αρχικά είχε υπολογιστεί ότι θα χρειαζόντουσαν 40 ώρες για να ολοκληρωθεί.

Οι γιατροί θεωρούν ότι άξιζε το ρίσκο της εγχείρησης, γιατί αλλιώς η μικρή δε θα μπορούσε να περπατήσει και οι πιθανότητες να επιβιώσει μετά την εφηβεία της ήταν πολύ περιορισμένες. Στο εξής θα μπορεί να ζήσει μια φυσιολογική ζωή και οι γονείς της προσεύχονται για την καλή της υγεία. Οι προοπτικές για κάτι τέτοιο είναι θετικές, εφόσον το κοριτσάκι έχει υγιή όργανα.

Σύμφωνα με τους γιατρούς της, η συγκεκριμένη εγχείρηση δεν αποτελεί την πιο περίπλοκη εγχείρηση που έγινε ποτέ, σίγουρα όμως μία από τις πιο ασυνήθιστες, εφόσον στην περίπτωση της Lakshmi η ένωση είχε γίνει με ιδιαίτερα περίεργο τρόπο, καθιστώντας τα δύο σώματα σε μία θέση καθρεφτίσματος μεταξύ τους.

Οι γονείς του παιδιού είναι απλοί εργάτες και ποτέ δε θα μπορούσαν να πληρώσουν το κόστος της εγχείρησης που ανήλθε στα 100.000 δολάρια, μέχρι που εμφανίστηκε ο Δρ. Patil, μέσω του οποίου το νοσοκομείο απήλλαξε τους γονείς από τα έξοδα της επέμβασης.

Η διαφωνία που είχε ξεκινήσει από τον John Anthony West και τον Robert Schoch σχετικά με την πραγματική ηλικία της Μεγάλης Αιγυπτιακής Σφίγγας έχει ήδη εξαπλωθεί στα υπόλοιπα διάσημα μνημεία που μοιράζονται τον χώρο του οροπεδίου της Γκίζας και συγκεκριμένα τις τρεις πυραμίδες που θεωρείται ότι κατασκευάστηκαν από τους Φαραώ Χέοπα, Χαφρίνο και Μικερίνο στη διάρκεια της τέταρτης Δυναστείας. Χτίστηκαν αυτές οι πυραμίδες μόλις πριν από 4.300 χρόνια ή όπως με την περίπτωση της Σφίγγας υπάρχουν ενδείξεις που υποδηλώνουν πως θα μπορούσαν να είναι πολύ πιο αρχαίες και να έχουν κατασκευαστεί ίσως και πριν από 12.000 χρόνια;

Ας αρχίσουμε ερευνώντας την ηλικία της Μεγάλης Πυραμίδας. Η συντηρητική ιστορική θεώρηση που τοποθετεί την κατασκευή της στην τέταρτη Δυναστεία στηρίζεται σε δύο βασικά στοιχεία. Το πρώτο είναι η ιστορία του Ηρόδοτου, ο οποίος το 443 π.Χ. επισκέφτηκε την Αίγυπτο και αφηγήθηκε πως ο Φαραώ Χέοπας (Khufu) έκτισε την πυραμίδα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του. Σύμφωνα με την αφήγηση του Ηροδότου, χρειάστηκαν να εργαστούνε 100.000 άνθρωποι για 20 χρόνια. Παρολαυτά σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτή η μαρτυρία είναι αμφισβητήσιμη. Ακόμα και οι σύγχρονοί του αποκαλούσαν τον Ηρόδοτο ως «πατέρα του ψέματος». Εκτός από το γεγονός ότι η περιγραφή που έδωσε μοιάζει να μην ανταποκρίνεται στο πως κατασκευάστηκε η πυραμίδα, ο Ηρόδοτος που είχε συμμετάσχει στις μυστηριακές σχολές της Αιγύπτου είχε ορκιστεί να αποκρύψει την αληθινή φύση της πυραμίδας και είναι πολύ πιο πιθανό να υιοθέτησε στη διήγησή του μία φανταστική ιστορία σχετικά με το μνημείο, που εκείνη την εποχή κυκλοφορούσε ανάμεσα στον λαό. Η μαρτυρία του έρχεται σε αντίθεση με τις περισσότερες αιγυπτιακές, εβραϊκές, ελληνικές, ρωμαϊκές, ερμητικές, κοπτικές και μεσαιωνικές αραβικές σχολαστικές πηγές, οι οποίες συμφωνούν ότι η μεγάλη πυραμίδα δεν χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Χέοπα στη δυναστική Αίγυπτο, αλλά ήταν το προϊόν της 'Εποχής των Θεών', χιλιάδες χρόνια νωρίτερα.

Το δεύτερο στοιχείο που κλήθηκε για να τεκμηριώσει την παραδοσιακή χρονολόγηση της πυραμίδας είναι η ύπαρξη μιας ζωγραφισμένης ιερογλυφικής επιγραφής που βρέθηκε στον θάλαμο αποσυμπίεσης επάνω από τον θάλαμο του Βασιλιά, η οποία περιλαμβάνει το όνομα του Φαραώ Χέοπα. Θεωρείται ότι ανακαλύφθηκε το 1837 από τον συνταγματάρχη Richard Howard Vyse, όταν προσπάθησε με βία να φτάσει στους θαλάμους αυτούς χρησιμοποιώντας εκρηκτικά μέσα. Αλλά υπάρχουν ενδείξεις που συνηγορούν στο ότι η επιγραφή αυτή δεν είναι αυθεντική.

Την εποχή που ο Howard Vyse ξεκίνησε την αποστολή του για να ανακαλύψει θαλάμους πάνω από τον θάλαμο του Βασιλιά, η άδεια ανασκαφών που είχε από τις αιγυπτιακές αρχές, καθώς και η οικονομική του στήριξη κόντευαν να εξαντληθούν. Ήταν απαραίτητο γι' αυτόν να κάνει μία μεγάλη ανακάλυψη όσο το δυνατόν συντομότερα ώστε να συνεχίσει τις έρευνές του. Ήλπιζε πως η περιοχή πάνω από τον θάλαμο Davison (ο πρώτος θάλαμο αποσυμπίεσης που ανακαλύφθηκε από τον Nathaniel Davison το 1765) θα περιείχε ένα μεγάλο κρυμμένο δωμάτιο ή μια κρύπτη και απογοητεύτηκε όταν έφερε στο φως απλά ακόμα έναν θάλαμο αποσυμπίεσης, που απείχε πολύ από την δραματική ανακάλυψη που χρειαζόταν.

Μόλις πριν από δύο μήνες, ο ανταγωνιστής του, ο ιταλός ερευνητής Captain Caviglia, είχε συνταράξει τους κύκλους των αρχαιολόγων με το εύρημά του, που ήταν μια πλούσια πηγή επιγραφών σε κάποιους τάφους κοντά στη μεγάλη πυραμίδα. Αυτή η πηγή επιγραφών είχε τη μορφή ιερογλυφικών που είχαν ζωγραφιστεί με κόκκινη μπογιά και είχαν χρησιμοποιηθεί από τους κατασκευαστές του Παλαιού Βασιλείου ως οδηγίες για το που θα έπρεπε να τοποθετηθούν οι ογκόλιθοι. Κάποιοι σύγχρονοι ερευνητές υποπτεύονται σήμερα πως στην μάχη για το ποιος θα επικρατήσει ανάμεσα στους αρχαιολόγους της τότε εποχής, ο Howard Vyse προσπάθησε να επισκιάσει τη φήμη του Caviglia και να ανανεώσει την υποστήριξη που χρειαζόταν για τις έρευνές του, με μία παρόμοια αλλά πολύ πιο εντυπωσιακή 'ανακάλυψη', κατασκευάζοντας μία απομίμηση αυτών των επιγραφών μέσα στην ίδια τη μεγάλη πυραμίδα. Η σχεδίαση τέτοιων επιγραφών ήταν σχετικά εύκολη, εφόσον οι Άραβες ακόμα χρησιμοποιούσαν την κόκκινη ώχρα, που ονομάζεται 'moghrah' και που δεν διαφέρει καθόλου από την αρχαία.

Ποτέ δεν απαντήθηκε η ερώτηση, γιατί οι επιγραφές βρέθηκαν μόνο στον θάλαμο αποσυμπίεσης που άνοιξε ο Howard Vyse, ενώ καμία παρόμοια επιγραφή δεν βρέθηκε στον θάλαμο του Davison, με τον οποίο ο συνταγματάρχης δεν είχε έρθει σε επαφή αφού είχε ανακαλυφθεί το 1765.

Σημαντικές ενστάσεις παρουσιάζονται επίσης εάν εξεταστεί η φύση των ίδιων των επιγραφών. Ο Samuel Birch, ειδικός στα ιερογλυφικά στο Βρετανικό Μουσείο, ήταν μέσα στους πρώτους που ανέλυσαν τις επιγραφές του θαλάμου αποσυμπίεσης και πρόσεξε κάποιες ιδιορρυθμίες σ' αυτές, που δεν έχουν απαντηθεί μέχρι και σήμερα. Αυτές οι ιδιορρυθμίες αντιστοιχούν σε σημαντικά λάθη που έγιναν από αυτόν που σχεδίασε τις επιγραφές. Ο Birch πρόσεξε για παράδειγμα, πως πολλά από τα σύμβολα δεν ήταν ιερογλυφικά αλλά ανήκαν στην ιερατική γραφή. Η ιερατική γραφή ήταν ένα είδος συντομογραφίας που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του Μέσου Βασιλείου, ή τουλάχιστον χίλια χρόνια μετά από την τέταρτη Δυναστεία. Σε ένα σημείο, ακριβώς μετά από ένα βασιλικό καρτούς, ο τίτλος που δίνεται είναι 'ο Ισχυρός στην Επάνω και την Κάτω Αίγυπτο', που αντιστοιχεί στον τρόπο που είχε πρωτοεμφανιστεί ο τίτλος αυτός κατά τη διάρκεια της σαϊτικής περιόδου τον 6ο π.Χ. αιώνα, δηλαδή 2.000 χρόνια μετά από τη βασιλεία του Χέοπα.

Σε κάποιο άλλο σημείο, το ιερογλυφικό σύμβολο που αναπαριστά το 'καλός, φιλεύσπλαχνος' χρησιμοποιήθηκε ως ο αριθμός '18', χρήση που δεν έχει συναντηθεί πουθενά αλλού σε ολόκληρο το σώμα της αιγυπτιακής φιλολογίας.

Στην πραγματικότητα ο Birch και μεταγενέστεροι αιγυπτιολόγοι όπως ο Carl Richard Lepsius και ο Sir Flinders Petrie είχαν παραξενευτεί από το πλήθος των εξαιρέσεων στη χρήση του θαλάμου αποσυμπίεσης, σχετικά με τις επιγραφές που βρέθηκαν εκεί και που δεν συμβάδιζαν με οτιδήποτε άλλο είχε βρεθεί σε ιερογλυφικά της τότε εποχής.

Στη πιθανότατα πιο αυθάδη πλαστογραφία που έχει γίνει ποτέ, στους θαλάμους που ανακάλυψε ο Howard Vyse μπορεί κανείς να συναντήσει τεράστια σύγχυση σχετικά με την εμφάνιση του ονόματος του Χέοπα. Την εποχή που οι θάλαμοι αυτοί είχαν ανοιχτεί, το καρτούς του Φαραώ δεν είχε ακόμα αποκαλυφθεί πλήρως ανάμεσα στις άλλες ανασκαφές και υπήρχαν πολλές εκδοχές για να διαλέξει κανείς ποιο καρτούς ήταν το πιο αντιπροσωπευτικό για την πυραμίδα. Ως αποτέλεσμα, ένας αριθμός από ακατέργαστες υβριδικές μορφές εμφανίστηκαν στους θαλάμους αποσυμπίεσης, όπως 'Κνεμ-Κουφ', 'Σουφις', 'Σαφου', κ.λπ. Το πρόβλημα με το πρώτο από αυτά τα ονόματα, το 'Κνεμ-Κουφ', είναι ότι σήμερα γνωρίζουμε πως αντιστοιχεί στο 'αδελφός του Χέοπα' και αναφέρεται στον Χαφρίνο που διαδέχτηκε τελικά τον Χέοπα (Χέοπας: Khufu Khnem-Khuf-u: αδελφός του Khufu). Για χρόνια η εμφάνιση αυτού του δεύτερου βασιλικού ονόματος δεν είχε εξηγηθεί και όπως παρατήρησε ο Gaston Maspero στο 'Η Αυγή του Πολιτισμού' (The Dawn of Civilization): "Η ύπαρξη των δύο καρτούς του Χέοπα και του Κνεμ-Κουφ στο ίδιο μνημείο, προκάλεσε μεγάλη αμηχανία στους αιγυπτιολόγους."

Ένα επιπλέον σημείο με ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι, όταν εμφανίζεται το σωστό ιερογλυφικό όνομα του Χέοπα, είναι γραμμένο με λάθος τρόπο. Οι ιερογλυφικές πηγές που είχε στη διάθεσή του ο Howard Vyse το 1837 (Sir John Gardner Wilkinson's Material Hieroglyphia και Leon de Laborde's Voyage de l'Arabee Petree) αναπαριστούσαν λανθασμένα το πρώτο σύμβολο του ονόματος του Χέοπα ως ένας ανοιχτός κύκλος με μία τελεία στη μέση, που είναι το σύμβολο του Ρα (ο Θεός Ήλιος), αντί για έναν συμπαγή δίσκο, που αντιστοιχεί στο φώνημα 'kh' (από το Khufu). Ο Howard Vyse έκανε το τραγικό λάθος να αντιγράψει το λάθος στο ψηλότερο σημείο των θαλάμων αποσυμπίεσης, έτσι ώστε εάν μεταφραστεί με ακρίβεια προκύπτει το όνομα 'Raufu' και όχι 'Khufu'. Και πάλι, πουθενά αλλού στην αιγυπτιακή φιλολογία, εκτός από τις επιγραφές του συγκεκριμένου θαλάμου, δεν έχει βρεθεί αυτός ο τρόπος γραφής του ονόματος του Χέοπα.

Αυτό το τελευταίο λάθος ολοκληρώνει την εκδοχή, ότι ο Howard Vyse έφτιαξε τα κόκκινα σημάδια της επιγραφής και όχι οι πραγματικοί κατασκευαστές της μεγάλης πυραμίδας. Και μαζί μ' αυτό, καταρρέει και η απόδειξη ότι η μεγάλη πυραμίδα είχε χτιστεί από τον Φαραώ Χέοπα.

Στην πραγματικότητα διαθέτουμε την διαθήκη του ίδιου του Χέοπα, που καταμαρτυρεί ότι έκανε μόνο επισκευαστικού τύπου εργασίες στη μεγάλη πυραμίδα. Η επιτύμβια στήλη που βρέθηκε το 1857 από τον Auguste Mariette στα ανατολικά της πυραμίδας και που χρονολογείται περίπου στα 1500 π.Χ., σύμφωνα με τον Maspero και άλλους ειδικούς παρουσιάζει ενδείξεις αντιγραφής από μία πολύ παλαιότερη στήλη που είχε κατασκευαστεί στα χρόνια της τέταρτης Δυναστείας. Σ' αυτή τη στήλη ο ίδιος ο Χέοπας αναφέρει για τις ανακαλύψεις του όταν καθάριζε την άμμο από την πυραμίδα και τη Σφίγγα. Αφιέρωσε την αφήγησή του στην Ίσιδα, την οποία αποκαλεί 'Κυρία του Δυτικού Βουνού', 'Κυρία της Πυραμίδας' και αναγνωρίζει την ίδια την πυραμίδα ως 'το Σπίτι της Ίσιδος'.

Η στήλη περιγράφει πως ο Φαραώ Χέοπας "της έκανε (στην Ίσιδα) μία νέα προσφορά και έχτισε ξανά (για να συνεφέρει, ανανεώσει, ξαναχτίσει) το πέτρινό της μνημείο". Σύμφωνα με το κείμενο, ο Φαραώ μπορούσε από εκείνο το σημείο να ατενίζει τη Σφίγγα και αναφέρει πως στα χρόνια του, το μνημείο και μία κοντινή συκομουριά χτυπήθηκαν από έναν κεραυνό. Το χτύπημα έκοψε ένα κομμάτι από το κεφάλι της Σφίγγας, το οποίο ο Χέοπας επιδιόρθωσε με μεγάλη προσοχή. Ο αιγυπτιολόγος Selim Hassan, που το 1930 ανάσκαψε τη Σφίγγα από την άμμο που την περιέβαλλε, παρατήρησε πως υπάρχουν στοιχεία που υποδεικνύουν πως η Σφίγγα είχε πάθει ζημιά από κεραυνό και πως τα σημάδια από κάποια επιδιόρθωση που της είχε γίνει στην αρχαιότητα είναι εμφανή. Επίσης σημείωσε, πως στη νότια πλευρά του μνημείου φύτρωναν κάποτε συκομουριές, που είχαν πολύ μεγάλη ηλικία.

Η στήλη καταλήγει με την ιστορία του πως ο Χέοπας έχτισε μικρές πυραμίδες για τον ίδιο και τις κόρες του, τη γυναίκα και την οικογένειά του, δίπλα στη μεγάλη πυραμίδα. Σήμερα, τα απομεινάρια από τρεις μικρές πυραμίδες βρίσκονται πράγματι στην ανατολική πλευρά του μνημείου. Οι αρχαιολόγοι έχουν βρει ανεξάρτητα ευρήματα που εμφανίζουν ότι η νοτιότερη από τις τρεις μικρές πυραμίδες που συνορεύει με την μεγάλη πυραμίδα, ήταν στην ουσία αφιερωμένη στην Χενουτσέν, σύζυγο του Χέοπα. Εάν τα παραπάνω στοιχεία αληθεύουν, τότε η πρόσθετη πληροφορία ότι ο Χέοπας ήταν μόνο επισκευαστής της μεγάλης πυραμίδας και όχι ο κατασκευαστής της, θα πρέπει να ληφθούν ως ιστορικά έγκυρα.

Εάν εξετάσει κανείς την μυθική ιστορία της προέλευσης της μεγάλης πυραμίδας, ανακαλύπτει ότι το μνημείο δεν ήταν αφιερωμένο σε κανέναν Φαραώ, αλλά ήταν το προϊόν της μεγαλοφυούς υψηλής τέχνης των Θεών των Αρχαίων. Ξανά και ξανά, από τον ρωμαίο Marcellinus στον κόπτη Al Masudi και τον άραβα Ibn Abd Alhokim, οι αφηγητές των αρχαίων θρύλων αναφέρουν πως χτίστηκε η μεγάλη πυραμίδα για να προστατεύσει τη γνώση ενός μεγαλειώδους πολιτισμού από καταστροφή λόγω πλημμύρας και πως αυτή η πλημμύρα ήταν που έφερε στην εποχή των θεών το τραγικό της τέλος.

Οι διάφορες χρονολογήσεις των θρυλικών Βασιλειάδων τοποθετούν την εποχή αυτή τουλάχιστον στο 10.000 π.Χ.. Αυτά είναι και τα χρόνια που ο Πλάτων στον Τίμαιο και τον Κριτία τοποθέτησε την καταστροφή της Ατλαντίδας. Και είναι επίσης η ίδια χρονολογία, όπως μπορεί να αποδειχθεί από σύγχρονες επιστημονικές μελέτες, που χαρακτηρίστηκε από σημαντικές κλιματικές, γεωλογικές και γεωμαγνητικές διαταραχές, συνοδευόμενες από μαζικές παλαιο-βιολογικές εξαφανίσεις στον πλανήτη, σημειώνοντας τη μεταβατική φάση μεταξύ της εποχής των πάγων και της τωρινής εποχής.

Οι γεωλόγοι που εξέτασαν τα απολιθώματα που βρέθηκαν στην Αίγυπτο, ανακάλυψαν ότι η επίδραση του λιωσίματος των πάγων στα 'Βουνά της Σελήνης' σε συνδυασμό με μία έντονη αύξηση των επιπέδων καθίζησης στην κεντρική Αφρική, προκάλεσε το 10.000 π.Χ. μία τεράστια πλημμύρα στο Νείλο που παρέσυρε παρόχθιους βράχους πολλά μίλια μακριά και ξέπλυνε ολόκληρη την κοιλάδα σε όλη την περιοχή της Αιγύπτου. Την ίδια εποχή, καθώς η Μεσόγειος Θάλασσα άρχισε να γεμίζει και να υψώνεται λόγω της αύξησης του επιπέδου των νερών που προέκυψε από το λιώσιμο των πάγων του Βορά, τα νερά της για μια σύντομη περίοδο γέμισαν το κατώτερο τμήμα της κοιλάδας του Νείλου. Αυτά είναι σύμφωνα με τους γεωλόγους τα τελευταία σημαντικά γεγονότα που αφορούν τις πλημμύρες της Αιγύπτου, πριν από την αποχώρηση της θάλασσας που άφησε τον Νείλο στη σημερινή του σχετικά ήρεμη ροή. Εν τούτοις, αν και είναι γνωστά τα παραπάνω, οι γεωλόγοι διστάζουν να εξηγήσουν γιατί υπάρχει ένα στρώμα ιζήματος πάχους 4 μέτρων γύρω από τη βάση της μεγάλης πυραμίδας, στρώμα που επίσης περιέχει πολλά όστρακα και το απολίθωμα μιας θαλάσσιας αγελάδας, τα οποία σύμφωνα με χρονολόγηση με τη μέθοδο του ραδιενεργού άνθρακα, έχουν ηλικία 11.600 χρόνων (συν πλην 300 χρόνια).

Θρύλοι και γραπτά μνημεία κατά τον ίδιο τρόπο αναφέρονται στο γεγονός, ότι πριν από την αφαίρεση του πέτρινου επικαλύμματος της πυραμίδας από τους Άραβες, μπορούσε κανείς να δει στις πέτρες αυτές σημάδια που είχαν σχηματιστεί από το νερό, σε ύψος που έφτανε στο μισό του συνολικού ύψους της πυραμίδας, δηλαδή στα 73 μέτρα που είναι περίπου 122 μέτρα πιο πάνω από το σημερινό ύψος των νερών του Νείλου. Ο μεσαιωνικός άραβας ιστορικός Al Biruni γράφοντας στην πραγματεία του 'Η Χρονολογία των Αρχαίων Κρατών' (The Chronology of Ancient Nations) σημείωσε: "Οι Πέρσες και η μεγάλη μάζα των Μάγων εκτιμούν πως οι κάτοικοι της Δύσης, όταν είχαν προειδοποιηθεί από τους Σοφούς, κατασκεύασαν κτίρια για το Βασιλιά και τις πυραμίδες της Γκίζας. Τα ίχνη από τα νερά του κατακλυσμού και τα αποτελέσματα των κυμάτων είναι ακόμα ορατά σ' αυτές τις πυραμίδες στη μέση του ύψους τους, μέχρι το σημείο που είχε φτάσει το νερό". Στα παραπάνω συνηγορεί η παρατήρηση που έγινε όταν είχε ανοιχτεί για πρώτη φορά η πυραμίδα και σύμφωνα με την οποία βρέθηκε μέσα της μία κρούστα αλατιού με πάχος 2,5 εκατοστά. Το περισσότερο από αυτό το αλάτι αποτελεί φυσιολογική έκχυση από τον πέτρινο τοίχο, αλλά χημικές αναλύσεις δείχνουν επίσης πως μέρος του αλατιού έχει μεταλλική σύσταση που μοιάζει με αυτή του θαλασσινού αλατιού. Συνεπώς, κατά την διάρκεια της προϊστορικής πλημμύρας, όταν τα νερά είχαν περικυκλώσει τη μεγάλη πυραμίδα, οι γνωστές και οι άγνωστες είσοδοι παρουσίασαν διαρροές, επιτρέποντας το νερό να περάσει στο εσωτερικό της πυραμίδας, το οποίο στη συνέχεια εξατμίστηκε αφήνοντας πίσω του το αλάτι.

Οι περιοχές στις οποίες βρέθηκε αλάτι συμφωνούν με την μαρτυρία ότι η πυραμίδα είχε σκεπαστεί στο μισό της ύψος από το νερό.

Εάν οι πλημμύρες του 10.000 π.Χ. ήταν τα τελευταία μαζικά καταστροφικά γεγονότα της Αιγύπτου και εάν η πυραμίδα παρουσιάζει σημάδια έκθεσης στις πλημμύρες αυτές, τότε η πυραμίδα θα πρέπει να υπήρχε πριν από την εποχή αυτή. Οι περισσότεροι αιγυπτιολόγοι δυσκολεύονται ακόμα να δεχτούν αυτήν τη θεμελιώδη κατάρριψη της χρονολόγησης που έχουν κάνει για την πυραμίδα.

Τις χρονιές 1983 και 1984 ο προϊστοριολόγος Robert J. Wenke του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον και πρόεδρος του Αμερικανικού Ερευνητικού Κέντρου στην Αίγυπτο πήρε άδεια να συλλέξει ασβεστολιθικά δείγματα από διάφορες κατασκευαστικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης πυραμίδας και του ναού της Σφίγγας. Τα δείγματα περιείχαν σωματίδια από κάρβουνο, απομεινάρια από έντομα, γύρη και άλλα οργανικά υλικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για ανάλυση με τη μέθοδο του άνθρακα 14. χρησιμοποιώντας δύο εργαστήρια ραδιοχρονολόγησης το Ινστιτούτο μελέτης του Ανθρώπου στο Southern Methodist University και το Ινστιτούτο Ενεργειακής Φυσικής της Ζυρίχης τα δείγματα αποκάλυψαν διάφορα παράξενα. Για τα δείγματα που προέρχονταν από τη μεγάλη πυραμίδα τα τεστ που έγιναν από τα δύο εργαστήρια έδωσαν αρχικά ένα μεγάλο χρονικό πλαίσιο, με χρονολογίες που διέφεραν μεταξύ τους μερικές χιλιάδες χρόνια. Όταν εφαρμόστηκαν κάποιες ειδικές 'ρυθμίσεις' στα δεδομένα, το χρονικό πλαίσιο περιορίστηκε στο 3100 έως 2850 π.Χ., το οποίο ωστόσο είναι 400 χρόνια πιο πριν από τη χρονολογία που σύμφωνα με την επίσημη άποψη των αιγυπτιολόγων είχε χτιστεί η μεγάλη πυραμίδα. Ακόμα πιο περίεργο είναι το γεγονός, ότι οι χρονολογίες που προέκυψαν από τα δείγματα που βρέθηκαν κοντά στην κορφή της πυραμίδας, τοποθετούν το χτίσιμό της χίλια χρόνια πριν από τις χρονολογήσεις των δειγμάτων που προέρχονται από τη βάση της. Εάν οι ερευνητές πάρουν στα σοβαρά αυτές τις χρονολογίες, θα αναγκαστούν να παραδεχτούν ότι η πυραμίδα κατασκευάστηκε με κάποιον τρόπο από την κορφή προς τη βάση της.

Αυτό που καθιστά τις χρονολογήσεις ακόμα περισσότερο μη αποδεκτές, είναι ότι όλα τα δείγματα προέρχονται από περιοχές που στο παρελθόν ήταν εκτεθειμένες. Ξέρουμε από πηγές όπως η στήλη του Mariette, ότι τα μνημεία της Γκίζας όλα αυτά τα χρόνια είχαν επισκευαστεί ξανά και ξανά και στο εσωτερικό, αλλά και στο εξωτερικό τους. Έτσι η ραδιοχρονολόγηση μπορεί μόνο να μας δώσει στοιχεία σχετικά με το χρονικό πλαίσιο των εργασιών επισκευής, αλλά όχι την πραγματική κατασκευή της πυραμίδας. Εάν πρόκειται να βασιστούμε σ' αυτές τις χρονολογήσεις, θα πρέπει να θεωρήσουμε επίσης, ότι οι επισκευές έγιναν πολύ πριν χτιστεί η ίδια η πυραμίδα, διαφορετικά θα πρέπει να δεχτούμε ότι η επίσημη χρονολόγησή της είναι λανθασμένη.

Επεκτείνοντας την έρευνα συμπεριλαμβάνοντας σ’ αυτή και τις τρεις πυραμίδες που βρίσκονται στη Γκίζα, ανακαλύπτουμε ένα ενδιαφέρον ιστορικό αίνιγμα που αφορά την κατασκευή τους. Εάν όπως υποστηρίζουν οι συντηρητικοί μελετητές οι τρεις πυραμίδες είχαν χτιστεί κατά τη διάρκεια της τέταρτης Δυναστείας προς τιμήν των τριών Φαραώ (Χέοπα, Χαφρίνου και Μικερίνου), αυτό που συνειδητοποιούμε λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος των τριών πυραμίδων σε σχέση με τις τρεις βασιλείες, είναι ασυμβίβαστο με αυτό που θα περιμέναμε να συμβαίνει.

Πρώτα απ' όλα, ο Χέοπας κυβερνούσε και θεωρητικά κατασκεύασε τη μεγάλη πυραμίδα. Ο Χαφρίνος ακολούθησε τη βασιλεία του Χέοπα και προκειμένου να είναι πολιτικώς και θρησκευτικώς 'ορθός', θα περιμέναμε να ύψωνε μία πυραμίδα πιο ψηλή από αυτή του Χέοπα. Διαφορετικά, αυτό θα είχε μια αρνητική επίδραση, καθιστώντας τον στον λαό σε μια θέση κατωτερότητας σε σχέση με τον προκάτοχο της αιγυπτιακής εξουσίας. Μιλώντας γενικά, ένας κυβερνήτης δε μπορούσε να αφήσει το λαό του να πιστέψει ότι ο Φαραώ τους είναι ασθενέστερος στη δύναμη και λιγότερο ευλογημένος από τους Θεούς, σε σχέση με εκείνον που κυβερνούσε πριν απ' αυτόν.

Μετά τον Χαφρίνο, το θρόνο της Αιγύπτου πήρε ο Μικερίνος και για να συνεχίσει να είναι σε μία διαρκώς καλή πολιτική και θρησκευτική θέση, θα περιμέναμε από εκείνον να έχει κατασκευάσει τη μεγαλύτερη από όλες τις πυραμίδες, ώστε να μη φανεί κατώτερος σε σχέση με τους προηγούμενους Φαραώ.

Αλλά αυτό που βρίσκουμε στη Γκίζα είναι ακριβώς το αντίθετο σενάριο: εάν ο Χέοπας έχτισε τη μεγαλύτερη πυραμίδα, ο Χαφρίνος την έχτισε ελαφρώς μικρότερη από αυτή του Χέοπα και ο Μικερίνος κατασκεύασε μια πυραμίδα που είχε το ένα τρίτο του μεγέθους των προηγούμενων δύο. Εάν λοιπόν αυτό που έγινε έρχεται σε αντίφαση με αυτό που θα περίμενε κανείς για την τέταρτη Δυναστεία της Αιγύπτου όπου τοποθετείται το χτίσιμο των τριών πυραμίδων, τότε πολύ πιθανά υπάρχει ένα θεμελιώδες λάθος στο κοινώς αποδεκτό σενάριο για την χρονολόγηση της κατασκευής τους.

Τι θα γινόταν αν το σενάριο ήταν διαφορετικό; Αντί να έχουν κατασκευαστεί οι τρεις πυραμίδες της Γκίζας από του προαναφερόμενους Φαραώ, θα μπορούσαν να ήταν ήδη παρούσες, αρχαίες σε ηλικία, και οι τρεις διαδοχικοί βασιλιάδες πιθανόν θα είχαν ασχοληθεί με την επισκευή τους, καθώς και με το χτίσιμο των μικρότερων πυραμίδων που βρίσκονται στην περιοχή για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Ότι δηλαδή αναφέρεται στη στήλη που βρήκε ο Mariette.

Ο Χέοπας όντας ο πρώτος από τους τρεις Φαραώ, φυσιολογικά θα επέλεγε να έχει τη μεγαλύτερη πυραμίδα. Ομοίως, ο Χαφρίνος που ήταν δεύτερος θα έπαιρνε τη δεύτερη σε μέγεθος και η τρίτη θα απόμενε στον Μικερίνο. Ένα τέτοιο σενάριο θα ήταν πολύ πιο λογικό, αφήνοντας ως πιθανότερη εκδοχή το ότι οι πυραμίδες υπήρξαν πριν από τους τρεις Φαραώ και δεν κατασκευάστηκαν από αυτούς.

Σύμφωνα με συντηρητικούς μελετητές, η τριάδα της Γκίζας προοριζόταν να αναπαριστά το 'ύψος της δόξας' της αιγυπτιακής εποχής των πυραμίδων, από την τρίτη μέχρι την δέκατη τρίτη Δυναστεία, δηλαδή από το 2700 έως το 1800 π.Χ.. Αν ωστόσο δεχτούμε ότι η ηλικία τους είναι στην πραγματικότητα 12.000 χρόνια, τότε θα έπρεπε να εξυπηρέτησαν ως μοντέλα, που οι Αιγύπτιοι προσπάθησαν κατ' επανάληψη να μιμηθούν και να ανταγωνιστούν. Εάν κάνουμε αυτήν την παραδοχή, τότε πολλά μυστήρια που αιωρούνται και που αφορούν τον σχεδιασμό και την κατασκευή των υπολοίπων πυραμίδων της Αιγύπτου, βρίσκουν πλέον τη λύση τους.

Σύμφωνα με τη συντηρητική οπτική, οι πυραμίδες κατά μήκος του Νείλου αναπτύχθηκαν σε στάδια που υποδηλώνουν μία 'εξέλιξη'. Αρχικά στην πρώτη και τη δεύτερη Δυναστεία, περίπου από το 3200 έως το 2800 π.Χ., οι Φαραώ ενταφιαζόντουσαν σε μαστάμπα, που ήταν τετράγωνου σχήματος θολωτές και συχνά υπόγειες κατασκευές. Αυτό που έχει προβληματίσει τους αρχαιολόγους είναι ότι κάθε ένας από τους πρώτους βασιλιάδες της Αιγύπτου, είχε δύο τέτοια μαστάμπα, στην Άβυδο και στην Σαχάρα. Το ένα από τα δύο εξυπηρετούσε ως κενοτάφιο, ή ως κενό μνήμα προς τιμήν του βασιλικού προσώπου. Ο λόγος αυτής της τακτικής αποτελεί ένα άλυτο ζήτημα για τους μελετητές.

Ωστόσο, γνωρίζουμε από αρχαία τεκμήρια ότι οι άνθρωποι της αρχαιότητας γνώριζαν κάποτε την ύπαρξη της εισόδου της μεγάλης πυραμίδας και άφησαν μαρτυρίες (σημάδια από τον καπνό δαυλών και γκράφιτι στους τοίχους) που υποδηλώνουν ότι έφτασαν μέχρι τον καθοδικό διάδρομο και τον θάλαμο-τάφρο. Η δεύτερη και η τρίτη πυραμίδα έχουν επίσης εισόδους και κενούς θαλάμους πολύ πιο κάτω από τα θεμέλιά τους. Είναι πιθανό οι παλαιότεροι Φαραώ, αφού μελέτησαν τα σχέδια των πυραμίδων της Γκίζας να μιμήθηκαν τους κενούς θαλάμους τους στην κατασκευή των δικών τους βασιλικών δευτερευόντων τύμβων, πιστεύοντας ότι οι κενοί θάλαμοι είχαν μία ιδιαίτερη πνευματική σημασία την οποία και ήθελαν να προσομοιώσουν.

Στην τρίτη Δυναστεία που ξεκίνησε περίπου το 2780 π.Χ. ο Φαραώ Ζοσέρ ανέλαβε να χτίσει ένα μαστάμπα για τον εαυτό του όπως είχαν κάνει οι πρόγονοί του, αλλά μετά αποφάσισε να προχωρήσει μερικά βήματα πιο πέρα. Δύο ακόμα μαστάμπα χτίστηκαν το ένα πάνω στο άλλο με βαθμιδωτή δομή κι έτσι σχηματίστηκε μία πυραμίδα 6 επιπέδων. Η ανάπτυξη αυτής της ιδιόμορφης δομής (σήμερα ονομάζεται 'βαθμιδωτή πυραμίδα' και βρίσκεται στη Σαχάρα) υποδεικνύει ότι ο Ζοσέρ προσπαθούσε να αντιγράψει ή να αναπαραγάγει μία συγκεκριμένη μορφή. Η πυραμίδα μοιάζει με σουμερικό ζιγκουράτ ή 'ιερό βουνό', εκτός από το ότι σε αντίθεση με τα ζιγκουράτ η κατασκευή του Ζοσέρ δεν είχε ιερό στην κορυφή και περιλάμβανε ένα σύστημα εσωτερικών τούνελ και θαλάμων. Οι μόνες κατασκευές που πλησιάζουν στο να είναι μοντέλα για την βαθμιδωτή πυραμίδα του Ζοσέρ είναι οι πυραμίδες της Γκίζας.

Είναι σημαντικό και επίσης αποτελεί μία ομοιότητα με τα μνημεία της Γκίζας το ότι ο Ζοσέρ δεν θάφτηκε στην βαθμιδωτή του πυραμίδα. Σε έναν από τους θαλάμους είχε βρεθεί το πόδι από μία μούμια το οποίο είχε αποδοθεί στον Ζοσέρ, αλλά η μελέτη του περιβλήματος απέδειξε ότι προερχόταν από μία περίοδο αρκετά μεταγενέστερη αυτής της τρίτης Δυναστείας. Οι μούμιες που βρέθηκαν μέσα και γύρω από τη βαθμιδωτή πυραμίδα ήταν 60, αλλά χρονολογήθηκαν στην σαϊτική και σε μεταγενέστερες περιόδους, στην πρώτη χιλιετία μ.Χ.. Ο τύμβος του Ζοσέρ αναγνωρίστηκε ότι βρίσκεται στην περιοχή Bet Khalaif και δεν βρέθηκε κάποια πυραμιδική δομή που να συνδέεται μ' αυτόν.

Μετά τον Ζοσέρ, ο διάδοχός του Φαραώ Σεκεμκέτ, προσπάθησε να χτίσει μια πυραμίδα, αλλά φαίνεται ότι ποτέ δεν ολοκληρώθηκε, ενώ σήμερα είναι μόνο μία μάζα από χαλάσματα. Παρολαυτά οι αρχαιολόγοι βρήκαν στον πάτο ενός φρεατίου που βρίσκεται πίσω από τη δομή, μία σφραγισμένη αλαβάστρινη σαρκοφάγο. Όταν ανοίχτηκε βρέθηκε εντελώς άδεια, όπως έγινε και με την πέτρινη θήκη που βρέθηκε στη μεγάλη πυραμίδα και που ήταν επίσης άδεια.

Ο κυβερνήτης που ήταν ο πιο φιλόδοξος κατασκευαστής πυραμίδων στην τρίτη Δυναστεία ήταν ο Φαραώ Σενεφρού. Έχτισε τρία μνημεία και υπάρχει κάθε λόγος να πιστέψουμε ότι προσπάθησε να μιμηθεί το κατόρθωμα των τριών πυραμίδων της Γκίζας. Έφτασε αρκετά κοντά, αφού για τις πυραμίδες του χρειάστηκε σχεδόν τα δύο τρίτα της πέτρας που χρειάστηκαν για τις τρεις πυραμίδες και κάλυψε το 90% της επιφάνειας που είχαν καλύψει αυτές. Μία ολοφάνερη διαφορά είναι ότι και το σχέδιο αλλά και η όλη κατασκευή τους ήταν πολύ άτεχνη συγκρινόμενη με την εργασία που είχε γίνει στην περιοχή της Γκίζας.

Στην περίοδο που ακολούθησε την βασιλεία του Σενεφρού, στις αρχές της τέταρτης Δυναστείας, φαίνεται ότι οι αιγύπτιοι αρχιτέκτονες με κάποιον περίεργο τρόπο ξεπέρασαν αυτομάτως όλα τα κατασκευαστικά τους προβλήματα και τις δυσκολίες και ανέπτυξαν μία απίστευτη για την τότε αλλά και για τη σύγχρονη εποχή τεχνολογία, που τους επέτρεψε να κατασκευάσουν τις πυραμίδες της Γκίζας.

Καταρχήν και απ' όσο μπορούμε να γνωρίζουμε από θρύλους και από την εσωτερική φιλολογία, μόνο η μεγάλη πυραμίδα και οι δύο άλλες πυραμίδες της Γκίζας έχουν θαλάμους την επάνω μεριά του εσωτερικού τους, ενώ όλες οι υπόλοιπες έχουν θαλάμους μόνο κοντά στη βάση τους. Κάτι που θα μπορούσε να αποτελεί απομίμηση των θαλάμων της βάσης που υπάρχουν και στις πυραμίδες της Γκίζας. Οι Αιγύπτιοι της εποχής των Δυναστειών, μη γνωρίζοντας την ύπαρξη των πιο υψηλών θαλάμων, δεν συμπεριέλαβαν τέτοιες δομές στις δικές τους πυραμίδες.

Δεύτερον, μόνο οι τρεις πυραμίδες της Γκίζας είναι ευθυγραμμισμένες με ακρίβεια με τον πραγματικό Βορά, που αποτελεί ένδειξη μίας σαφέστατα ανεπτυγμένης επιστήμης στις μετρήσεις της γης, αλλά και στις κατασκευές, χαρακτηριστικά που δεν συναντούμε στις υπόλοιπες πυραμίδες.

Τρίτον, μόνο οι πυραμίδες της Γκίζας χτίστηκαν με υψηλό βαθμό ακρίβειας, κάτι που πλαισιώθηκε με την απαραίτητη επεξεργασία των τεράστιων και μεγάλων σε βάρος ογκόλιθων και που επέτρεψε στις πυραμίδες να φτάσουν σε τόσο μεγάλο μέγεθος, το μεγαλύτερο σε όλη την Αίγυπτο. Στην δεύτερη και στην τρίτη πυραμίδα οι ογκόλιθοι δεν είναι τόσο μεγάλοι και τόσο ακριβώς τοποθετημένοι όσο αυτοί που συναντούμε στη μεγάλη πυραμίδα, αλλά σίγουρα εμφανίζουν το χαρακτηριστικό αυτό με επάρκεια, ώστε να αποτελούν κι αυτοί ένα δείγμα κατασκευής πολύ διαφορετικό από αυτό των άλλων δομών του Νείλου.

Τέταρτον, τα μνημεία της Γκίζας κατασκευάστηκαν με σχέδια τελείως ξένα σε σχέση με άλλες μορφές πυραμίδων. Όπως παρατήρησε ο William R. Fix στο 'Pyramid Odyssey': "Επειδή οι άλλες πυραμίδες αποτελούνται από πολύ μικρότερους ογκόλιθους, κατασκευάστηκαν σαν μία σειρά από κελύφη με πολλούς ενδιάμεσους εσωτερικούς τοίχους ώστε να εξασφαλιστεί η συνοχή της κατασκευής. Οι τρεις πυραμίδες της Γκίζας δεν παρουσιάζουν αυτούς τους ενδιάμεσους τοίχους. Το ίδιο το μέγεθος των ογκόλιθων προσέδιδε την απαιτούμενη σταθερότητα. Αυτό το χαρακτηριστικό αποκαλύπτει μία γενική υπεροχή στην τεχνοτροπία και επίσης υπονοεί μία πολύ υψηλότερη τεχνολογική επάρκεια που δεν την βρίσκουμε πουθενά αλλού".

Και πέμπτον, σε αντίθεση με οποιαδήποτε άλλη πυραμίδα που θεωρείται ότι κατασκευάστηκε είτε πριν είτε μετά από τις τρεις πυραμίδες της Γκίζας, καμία από τις τρεις αυτές δεν περιέχει θρησκευτικά σύμβολα ή εικόνες στους εσωτερικούς της θαλάμους.

Σύμφωνα με την συντηρητική άποψη, οι πυραμίδες της Γκίζας κατασκευάστηκαν από τους Φαραώ της τέταρτης Δυναστείας ως τύμβοι. Ωστόσο, τα σώματα των Φαραώ αυτών δε βρέθηκαν μέσα σ' αυτές. Ο βασιλικός θάλαμος της μεγάλης πυραμίδας ανακαλύφθηκε ότι ήταν εντελώς άδειος όταν ανοίχτηκε, ενώ η πέτρινη σφραγισμένη θήκη ήταν εντελώς άδεια. Στον θάλαμο του Belzoni κάτω από τη δεύτερη πυραμίδα, βρέθηκε μία πέτρινη θήκη παρόμοια με αυτή της μεγάλης πυραμίδας, αλλά επίσης δεν περιείχε κανένα σώμα. Το 1878 ήρθε στο φως μία σαρκοφάγος που περιείχε μία μούμια και που βρέθηκε στην τρίτη πυραμίδα. Αν και η σαρκοφάγος μαζί με τη μούμια χάθηκαν στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της μεταφοράς τους στο βρετανικό Μουσείο, είχαν παρθεί δείγματα από αυτές και όταν αναλύθηκαν αργότερα με τον ραδιενεργό άνθρακα, βρέθηκε ότι προερχόντουσαν από μία αρκετά μεταγενέστερη εποχή, δηλαδή πριν από 2000 με 2500 χρόνια από σήμερα.

Γίνεται όλο και περισσότερο φανερό ότι οι τρεις Φαραώ που θεωρήθηκε πως έχτισαν τις πυραμίδες, στην πραγματικότητα έδωσαν μονάχα το όνομά τους σ' αυτές, εγκαταλείποντας την ιδέα να φτιάξουν παρόμοιες κατασκευές, όπως είχε προσπαθήσει ο Σενεφρού πριν απ' αυτούς. Υπάρχουν αρκετές μικρότερες πυραμίδες γύρω από τις τρεις μεγάλες, οι οποίες πιθανότατα είχαν κατασκευαστεί από τους Φαραώ, αλλά σήμερα έχουν γίνει σχεδόν συντρίμμια λόγω της σημαντικά κατώτερης κατασκευής τους.

Με τον Μικερίνο η τέταρτη Δυναστεία έφτασε στο τέλος της και στην αρχή της πέμπτης Δυναστείας αναγκαζόμαστε να πιστέψουμε, σύμφωνα με τους ιστορικούς, ότι οι Αιγύπτιοι ξαφνικά γύρισαν πίσω στις παλαιότερες κατασκευαστικές και σχεδιαστικές τους μεθόδους, υιοθετώντας πολύ κατώτερες τεχνικές από αυτές που είχαν χρησιμοποιηθεί για τις πυραμίδες της τέταρτης Δυναστείας. Ο πρώτος Φαραώ, ο Σεπεσκάφ, στην πραγματικότητα δεν κατασκεύασε τίποτε περισσότερο από ένα μαστάμπα για την τοποθεσία ταφής του. Ακολουθήθηκε από τον Ουσερκάφ, του οποίου η πυραμίδα ήταν τόσο κακότεχνη, ώστε σήμερα αποτελεί μονάχα έναν σωρό από ερείπια. Το ίδιο συνέβη και με τις τρεις πυραμίδες που χτίστηκαν κατά τη διάρκεια της βασιλείας των Σαχουρέ, Νισβερέ και Νεφερικαρέ στο Abu Sir και που το μέγεθός τους δεν συγκρινόταν με αυτό των πυραμίδων της Γκίζας. Αυτές οι πυραμίδες σήμερα είναι επίσης συντρίμμια. Το ίδιο μπορεί να διαπιστωθεί για τα μνημεία που κατασκευάστηκαν από την έκτη μέχρι την δέκατη τρίτη Δυναστεία, μετά από την οποία εγκαταλείφθηκε η τακτική της κατασκευής πυραμίδων. Στο σύνολό τους μετά την τέταρτη Δυναστεία χτίστηκαν 23 μεγάλες πυραμίδες και σε κάθε μία περίπτωση η κατασκευή τους ήταν πολύ κατώτερη από απόψεως σχεδίασης, υλικού και διατήρησης στον χρόνο. Εύλογο θα ήταν συνεπώς να αναρωτηθούμε, αν οι με τέτοια υπεροχή κατασκευασμένες τρεις πυραμίδες χτίστηκαν πράγματι κατά τη διάρκεια της τέταρτης Δυναστείας, τι συνέβη σε εκείνη την εντυπωσιακή τεχνολογία και τεχνογνωσία; Γιατί δεν χρησιμοποιήθηκε ξανά από τότε ούτε καν σε μία από τις μεταγενέστερες πυραμίδες;

Ο συγγραφέας William R. Fix συμπέρανε: "οι πολλαπλές θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ των μεγάλων πυραμίδων της Γκίζας και των υπολοίπων πυραμίδων της Αιγύπτου υποδεικνύουν ότι δεν ισχύει η κρατούσα θεωρία για τη χρονολόγησή τους. Αλλά αν δεν προέρχονται από τη δυναστική Αίγυπτο, υπάρχει μόνο μία κατεύθυνση που μπορούν να μετακινηθούν χρονολογικά: πίσω στο παρελθόν".

Στην πραγματικότητα, οι πυραμίδες της Γκίζας δεν αποτέλεσαν ποτέ ένα αναπόσπαστο τμήμα της εξέλιξης των αιγυπτιακών πυραμίδων. Αντίθετα, υπήρχαν εκεί από την αρχή και η επίδρασή του έδωσε έμπνευση για την κατασκευή όλων των υπολοίπων πυραμίδων που χτίστηκαν στις Δυναστείες κατά μήκος του Νείλου.

Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Chris Robinson ισχυρίζεται ότι εδώ και 20 χρόνια βλέπει όνειρα που του αποκαλύπτουν μελλοντικά γεγονότα. Αν αυτό αληθεύει, τότε αναμφισβήτητα του αξίζει ο τίτλος του ‘Ασυνήθιστου Ανθρώπου’, εκείνου που σύμφωνα με τη μαρτυρία ενός αμερικανού καθηγητή, πριν από 6 χρόνια είχε προβλέψει τη μεγάλη τρομοκρατική επίθεση στη Νέα Υόρκη.

Οι απόψεις για την ικανότητα του Robinson να προβλέπει το μέλλον μέσα από τα όνειρά του, διίστανται. Σύμφωνα με τον Sam Wollaston, κριτικό τηλεόρασης από την Guardian, ο Robinson είναι ένας συνηθισμένος άνθρωπος που δεν μπορεί να δει το μέλλον, είναι ένας 'κοινός ψεύτης'.

Αυτό το σχόλιο βέβαια, αγνοεί το γεγονός ότι σε αντίθεση με πολλούς που ισχυρίζονται ότι έχουν υπερφυσικές δυνάμεις ο Robinson (που μένει στα βόρεια του Λονδίνου) συνεργάζεται πρόθυμα με ερευνητές και επιχειρεί να προβλέψει τυχαία επιλεγμένες τοποθεσίες, καταγράφοντας τα όνειρα που βλέπει τη νύχτα. Στην συνέχεια συζητά με τους ερευνητές που τον εξετάζουν σχετικά με τα όνειρά του και τους ακολουθεί στις τυχαία επιλεγμένες τοποθεσίες για να διαπιστωθεί εάν συμφωνούν με όσα είδε στον ύπνο του.

Τότε που βρίσκεται το πρόβλημα;

Ένα από τα προβλήματα με την αξιολόγηση των προβλέψεων του Robinson βρίσκεται στο γεγονός, ότι η αξιολόγηση των στοιχείων που προκύπτουν από τα όνειρά του εξαρτάται από την ερμηνεία των ονείρων αυτών: τη δική του, αλλά και αυτών που τον εξετάζουν. Τα όνειρά του είναι συχνά συμβολικά και όπως δηλώνει ο ίδιος, εδώ και πολλά χρόνια έχει καλλιεργήσει τη δυνατότητα να καταλαβαίνει πολλά από τα σύμβολα που βλέπει στον ύπνο του. Σκύλοι, χιόνι και πάγος για παράδειγμα, αποτελούν ενδείξεις ότι κάτι άσχημο πρόκειται να συμβεί.

Σπανίως θα δει ένα γεγονός όπως ακριβώς πρόκειται να συμβεί, αλλά ακριβώς αυτή η σπάνια περίπτωση είναι που του συνέβη το 2001 όταν εξεταζόταν από τον καθηγητή Gary Schwartz του πανεπιστημίου της Αριζόνα. Ένα πρωί είπε στον Schwartz και σε άλλους μάρτυρες, ότι μόλις πριν από λίγη ώρα είχε ένα τρομερό όνειρο κατά το οποίο αεροσκάφη είχαν προσκρούσει σε ψηλά κτίρια.

Ο Schwartz το αγνόησε θεωρώντας το εφιάλτη και το ξέχασε, μιας και δε σχετιζόταν με τα πειράματα που έκανε εκείνη την εποχή με τον Robinson και τα οποία αφορούσαν τις προβλέψεις του για 12 τυχαίες τοποθεσίες που προσπαθούσε να συνάγει μέσα από τα όνειρά του στα πλαίσια ενός πειράματος. Λίγο αργότερα, στις 11 του Σεπτέμβρη συνέβη το τρομερό γεγονός. Ο Robinson με το όνειρό του αυτό είχε στην πραγματικότητα ένα προφητικό μήνυμα, για την τρομακτική επίθεση που έμελλε να συμβεί στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου της Νέας Υόρκης.
Ο καθηγητής Schwartz εντυπωσιάστηκε με το γεγονός και τέθηκε υπέρ της άποψης ότι ο Robinson είναι ένας ασυνήθιστος άνθρωπος που ονειρεύεται το μέλλον.

Βέβαια, θα μπορούσε κανείς να κάνει αντίλογο, με τον ισχυρισμό ότι ο εφιάλτης του Robinson και τα γεγονότα της 11ης Σεπτέμβρη ήταν απλώς μια σύμπτωση. Ακόμα και τα πειράματα του Schwartz στο πανεπιστήμιο της Αριζόνα δεν κατάφεραν να αποθαρρύνουν τον σκεπτικισμό του βρετανού καθηγητή Chris French του Goldsmiths College, ο οποίος δήλωσε ότι δεν ήταν αρκετά αυστηρά, χωρίς όμως να εξηγεί το λόγο. Προέβη έτσι σε μια νέα σειρά πειραμάτων, όπου ο Robinson επρόκειτο να μεταφερθεί σε τρεις διαφορετικές τοποθεσίες μέσα σε τρεις ημέρες, αφού πρώτα του είχε ζητηθεί να ονειρευτεί σχετικά με αυτές την προηγούμενη νύχτα.

Ο French ζήτησε από έναν ανεξάρτητο κριτή να εξετάζει τις σημειώσεις του Robinson κάθε πρωί και να προσπαθεί να συγκρίνει τα στοιχεία με 8 περιοχές στόχους που επρόκειτο να τεθούν σε κλήρο, ώστε να επιλεχθεί κάποια από αυτές με τυχαίο τρόπο κάθε μέρα. Ο Robinson κατάφερε να προβλέψει τη μία από τις τρεις περιοχές, κάτι που θεωρείται αποτυχία από επιστημονικής απόψεως.

Ωστόσο ο Robinson και άλλοι, διαφώνησαν με τον χαρακτηρισμό αυτό, υποστηρίζοντας ότι η μία από τις τρεις προσπάθειες ήταν στην ουσία επιτυχής, αν και δε χαρακτηρίστηκε ως τέτοια. Είχε ονειρευτεί μπογιά, χαρτί που ήταν βαμμένο με λευκό χρώμα και έναν άνθρωπο που γνώριζε παλιά από το σχολείο. Η τοποθεσία στόχος αποδείχτηκε ότι ήταν αρκετά ασυνήθιστη. Το 'Ice Bar', ένα μέρος όπου τα πάντα είναι κατασκευασμένα από πάγο, δίνοντας την εντύπωση στρώσεων από λευκό χαρτί.

Ο French και ο συνεργάτης του αξιολόγησαν την περίπτωση ως ανεπιτυχή κι έτσι δόθηκε η εντύπωση ότι ο Robinson δεν μπορούσε να κάνει αυτά που ισχυριζόταν. Εκείνος όμως πιστεύει ότι προέβλεψε δύο από τις τρεις τοποθεσίες, κάτι που θεωρεί ως επιτυχία.

Όποιος και να έχει δίκιο, δεν φτάνουν μόνο μερικά πειράματα για να ερευνήσουν επιστημονικά ένα τόσο αμφισβητήσιμο ζήτημα. Η αναζήτηση αποδείξεων για τέτοιου είδους υποθέσεις είναι δύσκολη και εξαρτάται από την επιλογή της επιστημονικής μεθοδολογίας που θα ακολουθηθεί για την εξέτασή τους. Πέρα από αυτό, η αντιστοίχηση των ονειρικών συμβολισμών με πραγματικά γεγονότα είναι από μόνη της αντιφατική και δέχεται πολλές ερμηνείες.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, νεαροί χιμπατζήδες είναι καλύτεροι από τους φοιτητές πανεπιστημίου όσον αφορά στο παίξιμο ενός computer game, που ελέγχει την αριθμητική μνήμη. Τα αποτελέσματα του πειράματος που δημοσιεύτηκαν στις 4 Δεκεμβρίου στο περιοδικό Current Biology, έδειξαν ότι οι φοιτητές δεν κατάφεραν καν να πλησιάσουν τις επιδόσεις των χιμπατζήδων. Ένας νεαρός χιμπατζής που ονομάζεται Ayumu, ο οποίος στον ελεύθερο χρόνο του αγοράζει μόνος του σνακ από το αυτόματο μηχάνημα, επέδειξε σκορ 76% σωστών απαντήσεων μέσα στο παιχνίδι. Ο μέσος όρος των ενήλικων ανθρώπων στο ίδιο παιχνίδι, ήταν μόλις 36%.

Αυτή η έρευνα είναι από τις πρώτες που παρουσιάζουν το ότι, τουλάχιστον κάτω από κάποιες ειδικές περιστάσεις, η μνήμη των χιμπατζήδων μπορεί να υπερέχει από αυτή των ανθρώπων. "Κανένας ενήλικας άνθρωπος δεν κατάφερε να προσεγγίσει το επίπεδο του Ayumu" δηλώνει ο καθηγητής Tetsuro Matsuzawa, διευθυντής του ερευνητικού ινστιτούτου του Πανεπιστημίου του Κιότο.

"Οι νεαροί χιμπατζήδες είναι καλύτεροι από τους ανθρώπους σε έργα μνήμης" λέει ο Matsuzawa. "Οι νεαροί χιμπατζήδες μπορούν να συλλάβουν πολλά αριθμητικά σύμβολα σε μια στιγμή, χωρίς να υπάρχει μείωση της μνημονικής τους απόδοσης, καθώς ο χρόνος που συγκρατούν τα νούμερα στη μνήμη τους ποικίλλει".

Ο Matsuzawa αναφέρεται σε ένα παιχνίδι που μοιάζει με το γνωστό μνημονικό παιχνίδι ταιριάσματος καρτών, που υπάρχει σε πολλούς οικιακούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι τρεις νεαροί χιμπατζήδες παίχτες, οι μητέρες τους και άνθρωποι φοιτητές, έλαβαν μέρος σε ένα πειραματικό παιχνίδι, όπου τους παρουσιάστηκε σε μια οθόνη μια σειρά αριθμών, από το 1 έως το 9. Οι αριθμοί αντικαταστάθηκαν στη συνέχεια με λευκά τετράγωνα, τα οποία οι παίχτες θα έπρεπε να αγγίξουν με βάση τις γνώσεις που έχουν για την ακολουθία των αριθμών.

Για παράδειγμα, εάν είχαν εμφανιστεί στην οθόνη οι αριθμοί 2,3,5,8 και 9, ο παίχτης θα έπρεπε να αγγίξει τα λευκά τετράγωνα με αυτή τη σειρά. Αυτό που μπέρδεψε τους ανθρώπους παίχτες ήταν η χρονική διάρκεια που εμφανίστηκαν αρχικά οι αριθμοί στην οθόνη. Όσο πιο μικρή ήταν η διάρκεια, τόσο χειρότερο αποτέλεσμα είχαν στο παιχνίδι.

Αντίθετα, σύμφωνα με τον καθηγητή Matsuzawa, η απόδοση του Ayumu ήταν συνεχώς η ίδια, ανεξάρτητα με τη χρονική διάρκεια που είχε στη διάθεσή του για να κοιτάξει τους αριθμούς. Ο καθηγητής απέτυχε να μπερδέψει τον χιμπατζή, ακόμα και όταν πρόβαλε σ΄ αυτόν 5 νούμερα μέσα σε χρονικό διάστημα 210 χιλιοστών του δευτερολέπτου.

Πρόκειται για κάποιο διαφορετικό και εξαιρετικό είδος μνήμης; Οι μητέρες των χιμπατζήδων καθώς και οι ενήλικοι άνθρωποι είχαν όλοι χειρότερες επιδόσεις από τους νεαρούς χιμπατζήδες, πιθανότατα λόγω ενός φαινομένου που ονομάζεται 'φωτογραφική φαντασία' (eidetic imagery).

"Αυτή είναι μία ειδική μνημονική ικανότητα που περιγράφει την διατήρηση μίας ακριβούς και λεπτομερούς εικόνας μέσα σε μία περίπλοκη σκηνή ή μοτίβο" λέει ο καθηγητής. Πολλά ανθρώπινα παιδιά έχουν επίσης αυτήν την ικανότητα, η οποία όμως εξασθενεί καθώς μεγαλώνουν.

Παρόλο που οι χιμπατζήδες στο φυσικό τους περιβάλλον δεν παίζουν παιχνίδια σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, χρησιμοποιούν τις ίδιες δεξιότητες για να εκτιμήσουν τον αριθμό των φρούτων που ωριμάζουν επάνω σ' ένα δέντρο, να ιεραρχήσουν τις θέσεις τους μέσα στο κοπάδι τους και να αξιολογήσουν θέσεις και αριθμητική δύναμη των εχθρών τους, μέσα σε ελάχιστο χρόνο.

Ο Matsuzawa θεωρεί ότι υπάρχει μία νοητική ανταλλαγή μεταξύ της μνήμης και της διαδικασίας συμβολισμού, ιδιαίτερα όσον αφορά στην γλώσσα των ανθρώπων. Ίσως αυτό να εξηγεί την φαινομενική παρακμή της μνημονικής ικανότητας, αργότερα.

Ο Δρ. James Anderson, μέλος της πρωτεύουσας ερευνητικής ομάδας της Σκοτίας στο Πανεπιστήμιο του Στίρλινγκ, σχολιάζει ότι η νέα αυτή έρευνα είναι εντυπωσιακή σε πολλά επίπεδα: "Οπωσδήποτε υπάρχει το σημαντικό εύρημα ότι νέοι χιμπατζήδες ξεπερνούν στις επιδόσεις και τους ενήλικους χιμπατζήδες, αλλά και τους ανθρώπους, όσον αφορά έργα με αριθμούς" δηλώνει ο καθηγητής. "Αυτό φυσικά μας οδηγεί να στοχαστούμε επάνω στην ανάπτυξη των γνωστικών δυνατοτήτων που εμπλέκονται σε τέτοια έργα, όχι μόνον όσον αφορά στην ανάπτυξη κάποιου υποκειμένου, αλλά αναφορικά με τις δυνατότητες ολόκληρου του είδους" συμπληρώνει.

"Η συγκεκριμένη έρευνα αποτελεί εξάλλου ένα έξοχο παράδειγμα, σχετικά με το πώς καλά εργαστηριακά πειράματα, μπορούν να αποκαλύψουν δυνατότητες που θα ήταν πολύ δύσκολο να ανιχνευτούν, εάν όχι αδύνατο, μέσω μελέτης που χρησιμοποιεί μόνο παρατηρήσεις".

Κάποτε υπήρχαν δέκα Ήλιοι, που διέτρεχαν τον Ουρανό ο ένας μετά τον άλλο, τη μία μέρα μετά την άλλη. Κάθε μέρα μονάχα ένας Ήλιος μπορούσε να εμφανίζεται στον Ουρανό, ενώ οι υπόλοιποι Ήλιοι θα έπρεπε να περιμένουν τη σειρά τους. Ύστερα από λίγο καιρό όμως, οι Ήλιοι αποφάσισαν ότι θα εμφανιζόντουσαν όλοι μαζί στον Ουρανό και η Γη ζεστάθηκε τόσο πολύ, που τόση θερμότητα οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να την αντέξουν. Ζήτησαν από τους Ήλιους να εμφανίζονται μοναχοί τους, αλλά εκείνοι αρνήθηκαν. Κι έτσι, ο πατέρας των ανθρώπων ζήτησε στον τοξότη Yi να κατέβει από τους Ουρανούς για να επιπλήξει τους ανυπάκουους Ήλιους. Εκείνος, σκότωσε τους εννέα και έμεινε μονάχα ένας, αυτός που ακόμα και σήμερα βασιλεύει στον Ουρανό. (Κινέζικος μύθος)

Το χειμερινό ηλιοστάσιο ως φυσικό φαινόμενο

Στο ετήσιο ταξίδι της Γης γύρω από τον Ήλιο, η μέρα και η νύχτα ανταλλάζουν ρόλους με έναν ρυθμό που κορυφώνεται στα δύο ηλιοστάσια και ισορροπεί στις δύο ισημερίες. Για το βόρειο ημισφαίριο η μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου συμπίπτει με το θερινό ηλιοστάσιο (21 Ιουνίου) ενώ η μικρότερη ημέρα τοποθετείται στο χειμερινό ηλιοστάσιο (21 Δεκεμβρίου). Αυτός ο ρυθμός που είναι υπεύθυνος και για την αλλαγή των εποχών, ερμηνεύτηκε από την αρχαιότητα ως ένα συμβολικό ταξίδι του ήλιου, ή ακόμα και ως μία διαδικασία θανάτου και επαναγέννησής του. Για την φυσική επιστήμη, συνιστά απλά το αποτέλεσμα ενός φυσικού φαινομένου, που οφείλεται στην κλίση του άξονα της γης.

Η γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο κινούμενη σε μία κυκλική τροχιά που βρίσκεται σε ένα νοητό επίπεδο που τον περιβάλλει. Η γη περιστρέφεται και γύρω από τον εαυτό της με άξονα που βρίσκεται σε κλίση 23 μοιρών και 27 λεπτών της μοίρας σε σχέση με το επίπεδο της τροχιάς της γύρω από τον ήλιο. Επειδή η ιδιοπεριστροφή της μοιάζει με αυτήν ενός γυροσκοπίου, ο άξονάς της δείχνει συνεχώς σε ένα σημείο του ουρανού που βρίσκεται κοντά στον Πολικό Αστέρα (Βόρειος Ουράνιος Πόλος).

Λόγω της κλίσης του άξονά της, καθώς η Γη κάνει το ταξίδι της γύρω από τον ήλιο, το φως που δέχεται από αυτόν το βόρειο και το νότιο ημισφαίριο δεν είναι πάντοτε το ίδιο. Στη διάρκεια του χειμώνα, στο βόρειο ημισφαίριο ο άξονας της γης είναι στραμμένος με τέτοιο τρόπο, ώστε οι περιοχές αυτού του ημισφαιρίου να βρίσκονται πιο μακριά από τον ήλιο, ενώ αντίθετα οι περιοχές του νότιου ημισφαιρίου βρίσκονται πιο κοντά (στις περιοχές αυτές υπάρχει καλοκαίρι όταν στο βόρειο ημισφαίριο υπάρχει χειμώνας). Η κορύφωση αυτού του φαινομένου συμβαίνει στα ηλιοστάσια.

Έτσι στο χειμερινό ηλιοστάσιο η προβολή του ηλιακού φωτός στην επιφάνεια της γης που βρίσκεται στο βόρειο ημισφαίριο έχει το μικρότερο πλάτος σε σχέση με όλον τον χρόνο και κάθε περιοχή φωτίζεται από τον ήλιο για χρονικό διάστημα που είναι μικρότερο από κάθε άλλη μέρα του χρόνου. Επίσης, ο ήλιος βρίσκεται χαμηλότερα στον ορίζοντα σε σχέση με το καλοκαίρι και οι σκιές των αντικειμένων το μεσημέρι εμφανίζονται πιο μακριές. Αυτή είναι και η μικρότερη ημέρα του χρόνου. Μετά τις 21 Δεκεμβρίου, το βόρειο ημισφαίριο έρχεται πιο κοντά στον ήλιο και η ημέρα μεγαλώνει, για να φτάσει στην κορύφωσή της στις 21 Ιουνίου, οπότε θα ξεκινήσει και πάλι η ελάττωσή της.

Παραδόσεις που συνδέονται με το χειμερινό ηλιοστάσιο και τον εορτασμό των Χριστουγέννων

Ο εντοπισμός των ηλιοστασίων αποτελεί μία γνώση που μπορεί να ανιχνευτεί σε πολύ αρχαίες εποχές. Μνημεία που η σκοπιμότητα της κατασκευής τους αποτελούν ένα αίνιγμα μέχρι και σήμερα, φαίνεται πως είναι κατασκευασμένα με τρόπο τέτοιο που να λαμβάνει υπόψη του αστρονομικά φαινόμενα όπως αυτά των ηλιοστασίων. Δύο τέτοια μνημεία της αρχαιότητας είναι το Stonehenge της Αγγλίας και το Newgrange της Ιρλανδίας, στα οποία κάθε χρόνο συγκεντρώνονται χιλιάδες άνθρωποι από όλον τον κόσμο (στο Stonehenge για το θερινό και στο Newgrange για το χειμερινό ηλιοστάσιο) για να παρακολουθήσουν τα συμβολικά μηνύματα του φωτός, που είναι αποτυπωμένα στην κατασκευή των μνημείων αυτών εδώ και χιλιάδες χρόνια. Επίσης, στις παραδόσεις διάφορων λαών βλέπουμε να εορτάζεται το χειμερινό ηλιοστάσιο με ποικίλους τρόπους, δίνοντας στοιχεία του εορτασμού τους και στις γιορτές των Χριστουγέννων.

Οι Ρωμαίοι τιμούσαν το χειμερινό ηλιοστάσιο με μία γιορτή που λεγόταν Saturnalia. Στη γιορτή αυτή κατείχαν εξέχουσα θέση τα αειθαλή δέντρα όπως το έλατο, οι σκλάβοι έτρωγαν στο ίδιο τραπέζι με τους κυρίους τους και εκλεγόταν ένας βασιλιάς καρικατούρα, που προέδρευε στη γιορτή. Η ημέρα ήταν αργία, δεν επιτρεπόταν η εκτέλεση κρατουμένων και οι άνθρωποι παρέλαυναν στους δρόμους φορώντας μάσκες, ενώ αντάλλαζαν μεταξύ τους δώρα. Η γιορτή αυτή ήταν αφιερωμένη στον θεό Σατούρνους, που αντιστοιχεί στον θεό Κρόνο.

Στους Σκανδιναβούς ο εορτασμός του χειμερινού ηλιοστασίου συνέπιπτε με τον εορτασμό της θεάς Γιούλ (η Γιούλ είναι θεότητα της θρησκείας Αζατρού, που είναι μία εκ των δύο αναγνωρισμένων θρησκειών της Ισλανδίας, μαζί με τον Λουθηρανισμό). Το όνομα της Γιούλ προέρχεται από τη νορβηγική λέξη 'Jul' που σημαίνει τροχός. Η νορβηγική θεά Φρέγια, καθόταν και ύφαινε στον τροχό (Γιούλ) τις μοίρες των ανθρώπων. Ο εορτασμός της Γιούλ συνδέεται με τον κύκλο των εποχών και την συνέχεια της ζωής και αποτελεί μία εκ των τεσσάρων σημαντικών γιορτών της Αζατρού, που αφορούν τα ηλιοστάσια και τις ισημερίες. Η Γιούλ γιορτάζεται στο χειμερινό ηλιοστάσιο και ο εορτασμός της είναι μια οικογενειακή γιορτή. Στη γιορτή αυτή παραδοσιακά έκαιγαν ένα κούτσουρο και πίστευαν ότι το έθιμο αυτό θα έφερνε καλή τύχη σε κάθε νοικοκυριό. Επίσης άναβαν κεριά και κρέμαγαν καμπανάκια στα κλαδιά των δέντρων, για να μπορούν να αντιληφθούν την εμφάνιση κάποιου καλού πνεύματος. Για τα καλά πνεύματα κρέμαγαν ακόμα γλυκά και φαγώσιμα στα δέντρα, ενώ στην κορφή τοποθετούσαν ένα αστέρι που συμβόλιζε τα πέντε στοιχεία. Θεωρείται ότι η γιορτή αυτή έχει τις ίδιες ρίζες με τη χριστιανική εορτή των Χριστουγέννων, γιατί παλαιότερα ο εορτασμός των Χριστουγέννων δε γινόταν σε μία δεδομένη ημερομηνία. Η εδραίωση της 25ης Δεκεμβρίου ως ημέρας για τη γιορτή των Χριστουγέννων οφείλεται στον Πάπα Ιούλιο τον 1ο, που τον 4ο αιώνα μ. Χ. καθιέρωσε την ημερομηνία αυτή ώστε να αντικατασταθούν οι 'παγανιστικές' εορτές με τη χριστιανική εορτή.

Στη νορβηγική μυθολογία ο Μπάλντρ, γιος του Οντίν και της Φριγκ και θεός του ηλίου του καλοκαιριού, σκοτώνεται από ένα βέλος που είναι φτιαγμένο από φύλλο γκυ. Ο Λόκι, το πνεύμα του κακού, έφτιαξε το βέλος και το έδωσε στον αδελφό του Μπαλντρ, τον Όντουρ, ο οποίος είναι ο θεός του χειμώνα. Η Φριγκ προσπαθώντας να τον επαναφέρει στη ζωή έκλαψε και τα δάκρυά που έριξε γι' αυτόν έγιναν μούρα που άνθισαν στα κλαδιά του γκυ. Ο Μπαλντρ παρέμεινε στον κόσμο των νεκρών και περιμένει την επαναγέννησή του στο νέο κόσμο που θα δημιουργηθεί μετά το Ραγκναρόκ (η μάχη του τέλους του κόσμου). Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή όμως, η ιστορία του θανάτου του Μπαλντρ είχε αίσιο τέλος, αφού η μητέρα του κατάφερε να τον επαναφέρει στη ζωή και έτσι τα μούρα στα κλαδιά του γκυ είναι δάκρυα χαράς και κάθε φορά που συναντιούνται άνθρωποι κάτω από ένα γκυ, αγκαλιάζονται και φιλιούνται γιορτάζοντας την επαναφορά του θεού του φωτός.

Πολλές παραδόσεις που συνδέονται με τον εορτασμό των Χριστουγέννων προέρχονται από τη θρησκεία του θεού Μίθρα. Στις 25 Δεκεμβρίου οι Ρωμαίοι είχαν μια γιορτή που ονομαζόταν 'Dies Natalis Solis Invicti' και αντιστοιχούσε στη γέννηση του ανίκητου Ήλιου, του ήλιου της Δικαιοσύνης που κάθε χρόνο ξαναγεννιόταν για να επαναφέρει τον κόσμο την τάξη. Επίσης, η ημέρα αυτή θεωρούνταν ότι αντιστοιχούσε στο χειμερινό ηλιοστάσιο, που οι Ρωμαίοι το ονόμαζαν 'Μπρούμα'. Παράλληλα, η γιορτή του ανίκητου ήλιου συνέπιπτε με τα Σιγκιλάρια, στη διάρκεια των οποίων οι Ρωμαίοι έκαναν στα παιδιά τους δώρα όπως πήλινα σκεύη, δαχτυλίδια και σφραγίδες. Συχνά δε, στόλιζαν τα σπίτια τους με πράσινα φυτά.

Ο Ήλιος ως θεότητα

Ο Ήλιος αποτελεί θεϊκό σύμβολο από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Ο αιγυπτιακός θεός Ρα ήταν ο θεός Ήλιος και θεωρούνταν ως δημιουργός του φωτός και του κόσμου. Από τον θεό Ρα γεννήθηκε το ζεύγος Σου και Τεφνούτ, που αντιστοιχούν στη γη και στον ουρανό. Ο θεός Ρα απεικονίζεται συχνά ως ένας ηλιακός δίσκος με φτερά ή ως ένα θεϊκό ηλιακό μάτι και τον συναντούμε σαν μυστηριακό θεό Ατούμ Ρα και δημιουργικό θεό Άμμων Ρα.

Ο Μίθρας που λατρευόταν από τους Ρωμαίους από τον 1ο π.Χ. μέχρι τον 5ο μ.Χ. αιώνα, ήταν αρχαίος περσικός θεός του φωτός και της σοφίας. Στην Αβέστα (ιερά συγγράμματα του Ζωροαστρισμού) εμφανίζεται ως πνεύμα του καλού, της αλήθειας και της τάξης. Μετά τον 7ο π.Χ. αιώνα ταυτίστηκε με τον θεό Ήλιο και ως τέτοιος λατρεύτηκε και από τους Έλληνες της Μικράς Ασίας. Οι Έλληνες τιμούσαν τον θεό 'Ήλιο' και θεωρούσαν ότι διέσχιζε τον ουρανό από την ανατολή στη δύση κάθε μέρα καθισμένος επάνω σε ένα χρυσό άρμα και στο ηλιοβασίλεμα χανόταν πίσω από τον ωκεανό.

Ο Ήλιος έχει λατρευτεί και ως αρσενική, αλλά και ως θηλυκή θεότητα. Για τους Εσκιμώους της Γροιλανδίας αντιστοιχεί στην ηλιακή θεά Μαλίνα. Η Μαλίνα και ο αδελφός της ο Ανινγκάν, θεός του φεγγαριού, ζούσαν μαζί. Μπλέχτηκαν όμως σε έναν τρομερό καυγά και η Μαλίνα λέρωσε το πρόσωπο του αδελφού της με μαύρη λάσπη. Τρομαγμένη από την πράξη της αυτή, έτρεξε και έφυγε όσο πιο μακριά μπορούσε πηγαίνοντας προς τον ουρανό, όπου έγινε ο ήλιος. Ο Ανινγκάν την κυνήγησε και έγινε το φεγγάρι. Αυτό το κυνηγητό συνεχίζει ακόμα και έτσι κάθε μέρα και κάθε νύχτα ο ήλιος και το φεγγάρι ανταλλάσσουν τις θέσεις τους στον ουρανό.

Στην Ιαπωνία επίσης, ο Ήλιος είναι γένους θηλυκού. Η Αματεράσου, η θεά του Ήλιου, γεννήθηκε από τις σταγόνες που έπεσαν από το δεξί μάτι του θεού Ιζανάκι, ήταν η ανώτερη των θεών και βασίλευε με δικαιοσύνη στον ουρανό, ενώ φώτιζε και ζέσταινε τη γη. Ο αδελφός της ο Σουσάνο Γούο όμως, ο θεός της καταιγίδας, συνεχώς την ενοχλούσε κι έτσι η Αματεράσου κρύφτηκε στη σπηλιά του ουρανού και έφραξε την είσοδο με έναν ογκόλιθο κι έτσι ο κόσμος βυθίστηκε στο σκοτάδι. Οι Θεοί προσπάθησαν να βρουν κάποιον τρόπο για να τη βγάλουν από τη σπηλιά. Οκτώ εκατομμύρια Θεοί συγκεντρώθηκαν απ' έξω έχοντας μαζί τους διάφορα απαραίτητα αντικείμενα για να τη δελεάσουν: έναν κόκορα, έναν καθρέφτη, ένα περιδέραιο με πολύτιμα πετράδια και μια ξύλινη σκάφη. Στην αρχή άναψαν μεγάλες φωτιές για να φωτίσουν καλά τον χώρο και κρέμασαν τον καθρέφτη και το περιδέραιο σ' ένα δέντρο ώστε τα πετράδια του να αστραποβολούν από τις φλόγες. Έπειτα έκαναν τον κόκορα να κακαρίζει σα να ξημέρωνε. Τα κόλπα αυτά έπεισαν την Αματεράσου ότι ένας καινούργιος ήλιος είχε εμφανιστεί στον ουρανό, που σύμφωνα με τα λεγόμενα των άλλων θεών ήταν πιο λαμπρός από εκείνη. Η Αματεράσου έσπρωξε τον βράχο που έκλεινε την είσοδο της σπηλιάς για να δει καλύτερα και έτσι κατάφεραν και την έβγαλαν έξω. Από τότε, ο ήλιος συνεχίζει καθημερινά το ταξίδι του στον ουρανό.

Κανένα άλλο είδος γάτας, καθαρόαιμο ή όχι, δεν είναι περισσότερο βουτηγμένο στο μύθο και το μυστήριο, όσο είναι η μαύρη γάτα. Από το βασικό χαρακτηρισμό «καλότυχη κακότυχη», μέχρι τον περίπλοκο συμβολισμό που σχετίζεται με διαφορετικές χώρες, οι μαύρες γάτες έχουν υπάρξει τμήμα της πολιτιστικής ιστορίας του κόσμου, από την αυγή του καταγεγραμμένου χρόνου.

Χωρίς αμφιβολία, η πιο κοινή συσχέτιση αφορά τις μάγισσες και τις μαύρες γάτες ως οικείες τους, μαζί με βατράχους, πουλιά και φίδια. Οι παγανιστικές θρησκείες στην Ευρώπη είχαν τη μαγεία ως κυρίαρχή τους πίστη και αυτή σχετιζόταν με ζώα της φύσης, συμπεριλαμβανομένων των γάτων. Καθώς ο Χριστιανισμός έγινε πιο ισχυρός, το 15ο αιώνα το κυνήγι μαγισσών επικεντρώθηκε γύρω από ηλικιωμένες γυναίκες, που ήταν πιο πιθανό να ζουν μόνες τους και να έχουν γάτες ως συντροφιά.

Οι γυναίκες έγιναν ο κύριος στόχος μομφής αν κάποιο είδος καταστροφής χτυπούσε κάποιο χωριό, ιδιαίτερα αν είχαν ένα γάτο που ήταν μαύρος, το χρώμα της μαγείας και του μυστηρίου. Αφθονούν οι ιστορίες σχετικά με μεταμορφώσεις, στις οποίες κάποια γάτα τραυματιζόταν κατά τη διάρκεια που είχε κάποια μάχη με δεισιδαίμονες ανθρώπους. Την ημέρα οι γυναίκες που είχαν συσχετιστεί με τις γάτες βρισκόντουσαν να έχουν παρόμοια τραύματα. Η εικόνα μιας μάγισσας να καίγεται στον πάσσαλο μαζί με τη γατίσια συντροφιά της είναι βαθιά χαραγμένη στην ιστορία, ακόμη και μέσα στην παράδοση της Αμερικής το 17ο αιώνα. Υπήρχε ακόμη η πεποίθηση ότι οι γάτες θυσιάζονταν από μάγισσες κατά τη διάρκεια των τελετουργικών τους, αλλά αυτό έρχεται σε αντίφαση με το φιλικό προς τη φύση πνεύμα της μαγείας.

Είναι κάποιες φορές δύσκολο να διακρίνει κανείς τη μυθολογία της μαύρης γάτας από τις γάτες γενικά. Η εικόνα της γάτας που περιτυλίγεται σε ένα κύκλο όπως ένα ερπετό, μπορεί να ερμηνευτεί ως σύμβολο της αιωνιότητας ή ακόμα και ως σύμβολο της κόλασης, που οδηγεί στη δοξασία ότι οι μαύρες γάτες είναι μοχθηρές.

Υπάρχει ακόμη η εικόνα του κοσμικού Καταστροφέα, στην οποία η γάτα και το φίδι παλεύουν μεταξύ τους. Καθώς η ουράνια γάτα του ηλιακού θεού Ρα πάλεψε με το σκοτάδι της νύχτας, ο Καταστροφέας πήρε τη μορφή ενός φιδιού. Ωστόσο, το φίδι μπορεί να είναι επίσης ένα σύμβολο φωτός και ζωής. Καθώς ο ήλιος έδυε, έπαιρνε τη μορφή ενός φλεγόμενου φιδιού και η γάτα τότε γινότανε σκοτάδι, θάνατος και χάος. Οι Καταστροφείς δεν είναι ούτε αρσενικοί, ούτε θηλυκοί, αν και η περιβάλλουσα άποψη για τη γάτα την οδηγούσε στο να εμφανίζεται ως ένα σύμβολο για την σκοτεινότερη πλευρά της θηλυκότητας.

Ως τέτοια η μαύρη γάτα έγινε μια από τις μεγαλύτερες θεότητες της καταστροφής, γνωστή για το παιχνίδι της γάτας και του ποντικιού με τους νεαρούς θεούς της γονιμότητας της άνοιξης. Έκανε έρωτα μαζί τους, τους ευνούχιζε και τέλος τους σκότωνε.

Δύο μαύρες γάτες έσερναν το άρμα της ηλιακής θεάς Φρέγια. Οδηγώντας τις Βαλκυρίες έγινε γνωστή ως η θεά του θανάτου. Στη Γερμανία ήταν γνωστή ως Χελ και αντιπροσώπευε την καταστρεπτικότητα του χειμώνα. Ως ένας φορέας της Χελ, η μαύρη γάτα θεωρούνταν από πολλούς ως ένας οιωνός του θανάτου. Πολλές ιστορίες λέγονται για φαντάσματα μαύρων γατών, που εθεάθησαν από ανθρώπους στο κρεβάτι του θανάτου τους, ή από τους συγγενείς τους. Οι Γερμανοί και οι Ιταλοί πίστευαν ότι αν μια μαύρη γάτα πηδούσε πάνω στο κρεβάτι ενός άρρωστου ανθρώπου, ο θάνατός του ήταν αναπόφευκτος.

Οι Αιγύπτιοι ήταν γνωστό ότι ειδωλοποιούσαν τις γάτες και τους φερόντουσαν όπως στους βασιλείς. Βρέθηκε ένα νεκροταφείο που περιείχε χιλιάδες μούμιες από μαύρες γάτες. Ο φόνος μιας γάτας τιμωρούνταν με θάνατο. Έβλεπαν τη γάτα ως ένα νυχτερινό πλάσμα, που περπατούσε στις σκιές με μεγάλη αυτοπεποίθηση, με την τέλεια ικανότητα να νιώθει και να αισθάνεται το περιβάλλον στο σκοτάδι της νύχτας. Για το λόγο αυτό θεωρούνταν ως ένα ζώο σύμβολο της μεταθανάτιας ύπαρξης.

Στη Βρετανία και την Ιαπωνία αν ο δρόμος ενός ανθρώπου διασταυρωνόταν με μιας γάτας, αυτό θα του έφερνε καλοτυχία, αλλά η ίδια συγκυρία θεωρείται ως κακοτυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες και διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες. Μια σκωτική πρόληψη θεωρεί τη θέαση μιας μαύρης γάτας στη βεράντα ενός σπιτιού ως σημάδι ευημερίας. Οι αγρότες της Λάτβια πιστεύουν ότι οι μαύρες γάτες στις δεξαμενές των σπόρων τους είναι το πνεύμα του Rungis, ενός θεού της συγκομιδής. Σε αντίθεση, οι κινέζοι πίστευαν ότι οι μαύρες γάτες ήταν οι προάγγελοι λιμών και φτώχειας.

Στη Φιλανδία θεωρούσαν ότι οι μαύρες γάτες μετέφεραν τις ψυχές των νεκρών στον άλλο κόσμο. Οι Κέλτες πίστευαν ότι οι μαύρες γάτες ήταν μετεμψυχωμένα όντα, ικανά να βλέπουν στο μέλλον. Στην Ινδία πιστεύεται ότι μια μετενσαρκωμένη ψυχή θα μπορούσε να απελευθερωθεί ρίχνοντας μια μαύρη γάτα μέσα σε μια φωτιά. Στη Βεγγάλη οι γυναίκες του λαού μπορούσαν να μετατρέψουν την ψυχή τους σε μαύρη γάτα και πίστευαν πως οποιοδήποτε κακό πάθαινε η γάτα θα το υπέφερε και η γυναίκα. Στη Νορμανδία υπήρχε η δοξασία, πως εάν κάποιος διασταυρώσει την πορεία του με την πορεία μιας γάτας στο φως του φεγγαριού, ήταν πολύ πιθανό να πεθάνει από επιδημία, ενώ στη Ρωσία έπρεπε κανείς σ' αυτήν την περίπτωση να αλλάξει δρόμο ή να τον περάσει κρατώντας ένα κουμπί. Ωστόσο, η μπλε γάτα (το μπλε θεωρείται ως λιγότερο έντονο μαύρο) της Ρωσίας, ήταν το αγαπημένο ζώο του Τσάρου Νικόλαου Ι και θεωρούνταν πως έφερνε καλοτυχία.

Οι μαύρες γάτες έχουν χρησιμοποιηθεί με μεγάλη συχνότητα στον χώρο της διαφήμισης. Το άρωμα 'My Sin', τα πυροτεχνήματα 'Black Cat' και το ομώνυμο ταϊλανδέζικο Ουίσκι, χρησιμοποιούν την εικόνα της στο λογότυπό τους. Η εταιρία Carreras που κατασκεύαζε στην Αγγλία τσιγάρα από τα μέσα του 1800 μέχρι το 1950, χρησιμοποιούσε μια μαύρη γάτα ως λογότυπο στα πακέτα της. Η βιομηχανία της εταιρίας άνοιξε το 1928 και στην πρόσοψή της είχε μια αναπαράσταση που αποτελούνταν από δύο μπρούτζινες γάτες με ύψος 2 μέτρα η καθεμία και οι οποίες φύλαγαν την κύρια είσοδο, ενώ την πρόσοψη συμπλήρωναν 10 ακόμα μαύρες γάτες. Το σχέδιο του κτιρίου είχε αντλήσει έμπνευση από την ανακάλυψη του τύμβου του Τουταγχαμών και του ναού της Βούβαστις, της θεάς που είχε γατίσιο κεφάλι.

Σε πολιτικό επίπεδο η μαύρη γάτα έχει συνδεθεί με τον αναρχισμό και ακόμα και σήμερα αποτελεί σύμβολο της εργατικής κίνησης. Σε κοινωνικό επίπεδο οι μαύρες γάτες της εποχής μας κυκλοφορούν άνετα σε διαμερίσματα φορώντας ονόματα όπως 'Όνυξ', 'Έβενος', 'Σκιά', κ.λπ.. Ολοένα και αποσυνδέονται από το μυστηριώδες παρελθόν τους, υπάρχουν όμως και εκείνοι που διστάζουν μα υιοθετήσουν μια τέτοια γάτα, χωρίς να ομολογούν ανοιχτά την πρόληψή τους. Όποια κι αν είναι η ερμηνεία που δίνουμε σήμερα στις μαύρες γάτες, το σίγουρο είναι ότι η φήμη τους (όποια κι αν είναι αυτή) δεν είναι αβάσιμη.

Στις μάχες του Matrix, ο Neo μπορούσε να αποφύγει τις σφαίρες που του έριχναν, επειδή ο χρόνος κυλούσε αργότερα γι’ αυτόν. Και στον πραγματικό κόσμο, άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνδυνο συχνά νιώθουν ότι ο χρόνος γι΄ αυτούς τρέχει με πιο αργή ταχύτητα. Αυτή η διαστρέβλωση του χρόνου δεν οφείλεται στην επιτάχυνση της εγκεφαλικής λειτουργίας λόγω της αδρεναλίνης, αλλά αντίθετα, η αίσθηση αυτή φαίνεται πως αποτελεί ένα είδος ψευδαίσθησης, όπως υποστηρίζει μία ομάδα ερευνητών από το πανεπιστήμιο του Houston.

Για να διαπιστώσουν εάν ο κίνδυνος μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να αντιληφθούν ότι ο χρόνος κυλάει πιο αργά, επιστήμονες του Baylor College της Ιατρικής Σχολής του Houston, προσπάθησαν να διεξάγουν μία έρευνα στην οποία τρόμαζαν εθελοντές. Οι τεχνικές που μοιάζουν με παιχνίδια που συναντά κανείς σε Λούνα Παρκ δεν ήταν ικανές να προκαλέσουν τέτοιον κίνδυνο που να μπορέσει να αργοπορήσει τον χρόνο.

Έτσι, οι ερευνητές δοκίμασαν να 'πετάξουν' τους εθελοντές στο κενό, από μεγάλο ύψος. Τους ζήτησαν να βουτήξουν με την πλάτη στο κενό χωρίς προστατευτικά σκοινιά, σε ένα ειδικό δίχτυ που ανέκοπτε την πτώση τους. Τα 3 δευτερόλεπτα πτώσης από ύψος 45 μέτρων, στάθηκαν ικανά να 'κόψουν τη χολή' των εθελοντών. "Είναι το πιο τρομακτικό πράγμα που έχω κάνει ποτέ στη ζωή μου" δήλωσε ο ερευνητής David Eagleman, νευροεπιστήμονας του ιατρικού κολεγίου Baylor. "Ήξερα ότι ήταν απολύτως ασφαλές, όπως επίσης ότι ήταν ο τέλειος τρόπος για να προκληθεί στους ανθρώπους η αίσθηση ότι αυτό που τους συνέβαινε διαρκούσε περισσότερο χρόνο".

Πράγματι, οι εθελοντές εκτίμησαν ότι η δική τους πτώση ήταν κατά ένα τρίτο διαρκέστερη από την πτώση των άλλων εθελοντών, την οποία παρακολουθούσαν.

Για να διαπιστώσει ο Eagleman και οι συνεργάτες του, εάν αυτή η τεχνητά προκαλούμενη αίσθηση κινδύνου, μπορούσε να κάνει τους εθελοντές να βλέπουν και να αντιλαμβάνονται περισσότερα πράγματα μέσα στον ίδιο χρόνο, κατασκεύασε μια συσκευή που λέγεται 'χρονόμετρο αντίληψης' και το οποίο ήταν δεμένο στους καρπούς των εθελοντών. Η συσκευή που έμοιαζε με ρολόι, εμφάνιζε αριθμούς στην οθόνη της. Οι επιστήμονες μπορούσαν να ρυθμίσουν την ταχύτητα με την οποία εμφανιζόντουσαν οι αριθμοί, τόσο ώστε να είναι πολύ γρήγοροι και να μην μπορεί κανείς να τους δει υπό φυσιολογικές συνθήκες.

Εάν η λειτουργία του εγκεφάλου επιταχύνεται στον κίνδυνο, οι ερευνητές θεώρησαν ότι οι αριθμοί στο 'χρονόμετρο αντίληψης' θα εμφανίζονταν αρκετά αργά, ώστε να μπορούν να διαβαστούν από τους εθελοντές κατά τη διάρκεια της πτώσης τους.

Ωστόσο, βρέθηκε ότι οι εθελοντές δεν μπορούσαν να διαβάσουν τους αριθμούς πιο γρήγορα από όσο μπορούσαν να τους διαβάσουν όταν αυτοί εμφανίζονται σε κανονικές ταχύτητες.

"Ανακαλύψαμε ότι οι άνθρωποι δεν είναι σαν τον Neo στο Matrix, που μπορεί να αποφεύγει τις σφαίρες σε slow motion", δήλωσε ο Eagleman.

Τέχνασμα της μνήμης

Κάποιες φορές, η στρέβλωση του χρόνου φαίνεται ότι οφείλεται σε ένα τέχνασμα που κάνει η ίδια η μνήμη του ανθρώπου. Όταν κάποιος φοβάται, μία εγκεφαλική περιοχή που λέγεται αμυγδαλή γίνεται πιο ενεργή, παράγοντας περισσότερες αναμνήσεις που προστίθενται σε αυτές που παράγονται υπό φυσιολογικές συνθήκες από άλλα μέρη του εγκεφάλου.

"Κατά αυτόν τον τρόπο, τρομακτικά γεγονότα είναι συνδεδεμένα με πιο πλούσιες και πιο πυκνές αναμνήσεις" εξηγεί ο Eagleman. Και όσο περισσότερες αναμνήσεις μπορεί να έχει κανείς από ένα γεγονός, τόσο πιο μεγάλη διάρκεια πιστεύει ότι έχει το γεγονός αυτό".

Προσθέτει ότι αυτή η ψευδαίσθηση "σχετίζεται με το φαινόμενο, ότι ο χρόνος μοιάζει σα να τρέχει γρηγορότερα καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει. Όταν κάποιος είναι παιδί, έχει πλούσιες αναμνήσεις για κάθε του εμπειρία. Όταν μεγαλώνει, έχοντας δει περισσότερα πράγματα οι αναμνήσεις που του δημιουργούνται είναι λιγότερες. Έτσι, όταν ένα παιδί θυμάται πως ήταν το καλοκαίρι που πέρασε, του φαίνεται σα μια αιωνιότητα, ενώ οι μεγάλοι δεν καταλαβαίνουν πότε πρόλαβε και τέλειωσε".

Αυτή η έρευνα θα μπορούσε να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση των δυσλειτουργιών που σχετίζονται με τον χρόνο, όπως η σχιζοφρένεια. Ο Eagleman θεωρεί ότι χρειάζεται πολύ δουλειά για να κατανοήσουμε αυτήν τη μηχανή 'εικονικής πραγματικότητας' στην οποία είμαστε όλοι παγιδευμένοι.

Οι έρευνες για διάφορες διαστάσεις του θέματος της αντίληψης είναι πολλές και συχνά αντιφατικές μεταξύ τους. Το σίγουρο είναι πως έχουμε να μάθουμε πολλά ακόμα για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και για τους μηχανισμούς μέσω των οποίων σχηματίζουμε εικόνες και για τον εαυτό μας, αλλά και για τα πάντα γύρω από εμάς.

Ένας επιστήμονας από το τμήμα Φυσικής και Αστρονομίας του πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια συνέταξε μία παράξενη πρόταση που αφορά στο ότι υπάρχουν δύο διαστάσεις χρόνου και όχι μία όπως μέχρι στιγμής υποθέταμε. Πρότεινε ακόμα και τον τρόπο για να ελεγχθεί πειραματικά η πρωτοφανής αυτή ιδέα, στο έτος που μας έρχεται.

Ο χρόνος δεν είναι πλέον μία απλή γραμμή που έρχεται από το παρελθόν και πηγαίνει στο μέλλον μέσα σε έναν τετραδιάστατο κόσμο που περιλαμβάνει τρεις χωρικές διαστάσεις και μία τέταρτη χρονική διάσταση. Αντίθετα, ο φυσικός Itzhak Bars οραματίζεται το πέρασμα των χρονικών στιγμών με τη μορφή καμπύλων που είναι ενσωματωμένες σε ένα πλέγμα έξι διαστάσεων, δύο εκ των οποίων αφορούν στον χρόνο και οι υπόλοιπες στον χώρο. "Δεν υπάρχει μόνο μία διάσταση του χρόνου", δηλώνει ο Itzhak Bars του πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες. "Υπάρχουν δύο. Μία ολόκληρη διάσταση χρόνου και ακόμα μία διάσταση χώρου είχαν μέχρι τώρα περάσει τελείως απαρατήρητες σ' εμάς."

Ισχυρίζεται πως η θεωρία του που ονομάζεται 'φυσική δύο χρόνων' (Two time Physics ή 2T-Physics) και την οποία ανέπτυσσε για περισσότερο από μία δεκαετία, μπορεί να βοηθήσει να λυθούν προβλήματα σχετικά με τις ήδη υπάρχουσες κοσμολογικές θεωρίες και ιδιαίτερα, έχει σημαντική προβλεπτικότητα που μπορεί να ελεγχθεί σε ένα προσεχές πείραμα με σωματίδια. Εάν επιβεβαιωθεί, θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για μία ΄θεωρία των πάντων' που ενώνει όλους τους φυσικούς νόμους του σύμπαντος σε έναν, και ιδιαίτερα την γενική σχετικότητα που εξηγεί τη βαρύτητα και τη δομή του σύμπαντος σε μεγάλη κλίμακα, με την κβαντική θεωρία που εξηγεί τα φαινόμενα του υποατομικού κόσμου.

Στην αναζήτηση μιας θεωρίας που θα μπορούσε να αγκαλιάζει τα πάντα, οι επιστήμονες για δεκαετίες προσθέτουν στις εξισώσεις τους όλο και περισσότερες χωρικές (αλλά πολύ μικρής κλίμακας) διαστάσεις. Ήδη από το 1920 οι μαθηματικοί ανακάλυψαν ότι η εισαγωγή μιας τέταρτης χωρικής διάστασης θα μπορούσε να βοηθήσει στη συμφιλίωση των θεωριών για τον ηλεκτρομαγνητισμό και τη βαρύτητα. Σήμερα, θεωρητικοί φυσικομαθηματικοί μελετούν μία θεωρία που λέγεται 'θεωρία Μ' και που προσθέτει ακόμα μία διάσταση, προτείνοντας ένα σύνολο 11 διαστάσεων, 10 χωρικών και μίας χρονικής.

Μέχρι στιγμής όμως, υπήρχε μια επιφύλαξη όσον αφορά στη μελέτη της χρονικής διάστασης, επειδή εμπεριέχει μη αναμενόμενες συνέπειες, όπως το ταξίδι στον χρόνο. Εάν άλλαζε η εικόνα που έχουμε για τον χρόνο από μία γραμμή σε ένα επίπεδο (δηλαδή από μία σε δύο διαστάσεις), θα σήμαινε πως η πορεία μεταξύ του παρελθόντος και του μέλλοντος θα μπορούσε να σχηματίσει βρόγχο, επιτρέποντας την μετακίνηση μπροστά και πίσω στον χρόνο ή ακόμα και το πασίγνωστο 'παράδοξο του παππού', σύμφωνα με το οποίο, θα μπορούσε κανείς να ταξιδέψει στο παρελθόν και να σκοτώσει τον παππού του πριν από τη γέννηση της μητέρας του, αποτρέποντας έτσι τη γέννηση του ιδίου!

Ο Bars παρατήρησε για πρώτη φορά ενδείξεις που συνηγορούσαν στην ύπαρξη μιας επιπλέον διάστασης, στα πλαίσια της θεωρίας Μ το 1995, και όταν το ερεύνησε περισσότερο ανακάλυψε πως το 'παράδοξο του παππού' και άλλοι φόβοι που σχετίζονται με τα ταξίδια στο χρόνο, θα μπορούσαν να ξεπεραστούν εάν γινόταν χρήση μίας νέας μορφής συμμετρίας (όσον αφορά στη σχέση μεταξύ της θέσης και της ορμής ενός αντικειμένου). Αυτή είναι η συμμετρία που θα μπορούσε να βοηθήσει να εναρμονιστούν οι δύο ισχυρότερες θεωρίες της φυσικής του 20ου αιώνα, δηλαδή η κβαντομηχανική και η σχετικότητα.

Η πρόσθεση μία επιπλέον διάστασης χρόνου δεν μπορεί να λύσει τα πάντα ωστόσο. Για να προκύψουν εξισώσεις που θα μπορούν να λειτουργήσουν με τη νέα μορφή συμμετρίας που περιγράφει τον κόσμο με ακρίβεια, χρειάζεται επίσης και μία επιπλέον διάσταση χώρου (μεγάλης κλίμακας), δίνοντας ένα σύνολο τεσσάρων χωρικών διαστάσεων. Σύμφωνα με τον Bars, ο γνωστός τετραδιάστατος κόσμος που παρατηρούμε γύρω μας είναι μερικώς μία 'σκιά' της εξαδιάστατης πραγματικότητας, όπως ένα χέρι μπορεί να παράγει διαφορετικές σκιές σε έναν τοίχο εάν το φωτίσουμε από διαφορετικές γωνίες. Αν και δεν μπορούμε να αντιληφθούμε άμεσα την επιπλέον χρονική διάσταση, μπορούμε να έχουμε μία εποπτεία της έννοιας μέσω των διαφορετικών προοπτικών από τις διαφορετικές 'σκιές'.

Ο Bars ακόμα αναφέρεται σε ήδη υπάρχουσες ενδείξεις που συνηγορούν στη θεωρία του και αφορούν φυσικά φαινόμενα σε μακροσκοπική και μικροσκοπική κλίμακα. Επιπλέον, πιστεύει πως περισσότερα ακόμα στοιχεία θα προκύψουν όταν τον επόμενο χρόνο θα γίνουν πειράματα σύγκρουσης σωματιδίων στο CERN της Γενεύης, που θα δημιουργήσουν, άγνωστα μέχρι στιγμής, 'υπερσυμμετρικά' σωματίδια.

Η θεωρία του Bars μας βάζει απέναντι σε ένα ερώτημα: αποτελεί η πρότασή του μία μαθηματική μόνο σύλληψη, ή μία πραγματική φυσική οντότητα;

Εκείνος, επιμένει ότι οι επιπλέον διαστάσεις του, είναι κάτι περισσότερο από μαθηματικές επινοήσεις. Πιστεύει ότι υπάρχουν πραγματικά και είναι τόσο αληθινές όσο οι τρεις διαστάσεις του χώρου και η μία διάσταση του χρόνου, που μέχρι στιγμής είχαμε εντάξει στη σύλληψή μας για την πραγματικότητα.

Ζούμε σε έναν κατά το μεγαλύτερο μέρος άγνωστο και ίσως κάπως μυστηριώδη κόσμο, προσπαθώντας από τις πιο μακρινές στιγμές του παρελθόντος να ξεκλειδώσουμε τα μυστικά του, που είναι και τα μυστικά της ύπαρξής μας. Χιλιάδες είναι τα ερωτήματα που έχουν διατυπωθεί ανά τους αιώνες, κάποια από αυτά απαντήθηκαν, κάποια άλλα όχι. Πολλές φορές δε φαίνεται, πως μια απάντηση γεννάει και νέα ερωτήματα. Κάπως έτσι έγινε και με το νου του ανθρώπου. Βαδίζοντας στον 21ο αιώνα η σύγχρονη επιστήμη έχει προσεγγίσει σε μεγάλο βαθμό την κατανόηση νοητικών λειτουργιών, που πριν από μερικούς αιώνες φαινόντουσαν ερωτήματα που θα παρέμεναν για πάντα μυστηριώδη. Τα έχει όμως απαντήσει, ή απλά άνοιξε το κουτί της Πανδώρας;

Όνειρα

Αν ρωτούσατε 10 ανθρώπους σχετικά με τη φύση των ονείρων, πιθανότατα θα παίρνατε 10 διαφορετικές απαντήσεις. Κι αυτό, επειδή οι επιστήμονες ακόμα προσπαθούν να λύσουν το μυστήριο. Μία πιθανότητα: τα όνειρα ασκούν το νου ενεργοποιώντας συνάψεις μεταξύ νευρικών κυττάρων. Άλλη θεωρία είναι ότι οι άνθρωποι ονειρεύονται για στόχους και αισθήματα που δεν πραγματώθηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας και η διαδικασία των ονείρων βοηθάει στη στερεοποίηση των σκέψεων και των αναμνήσεων. Γενικά, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι ονειρευόμαστε κυρίως κατά τη διάρκεια του βαθύτερου σταδίου του ύπνου, του ονομαζόμενου ύπνου REM (REM: Rapid Eye Movement γρήγορη κίνηση των ματιών), αν και συμβαίνει να βλέπουμε όνειρα και στα υπόλοιπα στάδια του ύπνου.

Ύπνος

Το κάνουν οι μύγες των φρούτων, το κάνουν οι τίγρεις και άλλα ζώα, το κάνει ο άνθρωπος και φαίνεται πως δεν χορταίνει με τίποτε. Ο λόγος, για τον ύπνο. Κλείνουμε τα μάτια και αυτή η διαδικασία είναι τόσο σημαντική για μας, ώστε ξοδεύουμε το ένα τέταρτο ολόκληρης της ζωής μας κοιμούμενοι. Αλλά οι λόγοι που κρύβονται πίσω από το φαινόμενο του ύπνου εξακολουθούν να αποτελούν ένα αίνιγμα, όσο αποτελούν και τα όνειρα. Ένα πράγμα που γνωρίζουν οι επιστήμονες είναι, πως ο ύπνος έχει κριτική σημασία για τα θηλαστικά. Παρατεταμένες περίοδοι αϋπνίας μπορούν να οδηγήσουν σε ζαλάδες, ψευδαισθήσεις και σε ακραίες περιπτώσεις, ακόμα και στο θάνατο. Υπάρχουν δύο βασικά στάδια ύπνου, ο NREM (non REM) κατά τη διάρκεια του οποίου ο εγκέφαλος παρουσιάζει χαμηλή μεταβολική δραστηριότητα και ο REM, όπου ο εγκέφαλος εμφανίζει μεγάλη δραστηριότητα. Κάποιοι επιστήμονες θεωρούν ότι ο NREM ύπνος είναι αυτός που πρακτικά ξεκουράζει το σώμα εξασφαλίζοντας τη συντήρηση της ενέργειάς μας, όπως γίνεται στα ζώα με τη χειμερία νάρκη. Ο REM ύπνος θα μπορούσε να βοηθάει στην οργάνωση των αναμνήσεων. Αυτή η άποψη όμως δεν έχει αποδειχθεί, και τα όνειρα που εμφανίζονται σ΄ αυτό το στάδιο δε σχετίζονται πάντα με αναμνήσεις.

Αισθήσεις από μέλη φαντάσματα

Υπολογίζεται πως περίπου το 80% των αναπήρων (με κολοβώματα) έχουν αισθήσεις που περιλαμβάνουν θερμότητα, φαγούρα, πίεση και πόνο και που προέρχονται από το αφαιρεμένο μέλος. Τα άτομα που βιώνουν αυτό το φαινόμενο, το οποίο είναι γνωστό ως 'μέλος φάντασμα', νιώθουν σαν το μέλος που έχουν χάσει να είναι ακόμα μέρος του σώματός τους. Μία εξήγηση θεωρεί ότι τα νεύρα που αντιστοιχούν στο απολεσθέν μέλος δημιουργούν νέες συνδέσεις με τον νωτιαίο μυελό και συνεχίζουν να στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο σα να υπήρχε το μέλος ακόμα εκεί. Μια άλλη πιθανότητα είναι πως ο εγκέφαλος είναι ρυθμισμένος να λειτουργεί θεωρώντας πως υπάρχει ολόκληρο το σώμα, δηλαδή ο νους συνεχίζει να διατηρεί ένα σχεδιάγραμμα του σώματος στο οποίο περιλαμβάνει όλα τα μέλη του.

Το βιολογικό ρολόι

Βρίσκεται στον υποθάλαμο και ονομάζεται υπερχιασματικός πυρήνας, ή βιολογικό ρολόι και προγραμματίζει το σώμα να ακολουθεί έναν ρυθμό 24 ωρών (κιρκαδιανός ρυθμός). Το πιο ευδιάκριτο αποτέλεσμα του κιρκαδιανού ρυθμού είναι ο κύκλος του ύπνου και της εγρήγορσης, αλλά το βιολογικό ρολόι επίσης ελέγχει τη λειτουργία της πέψης, τη θερμοκρασία του σώματος, την πίεση του αίματος και την παραγωγή ορμονών. Ερευνητές έχουν βρει ότι η ένταση του φωτός μπορεί να προσαρμόσει το ρολόι προς τα μπρος ή προς τα πίσω, ρυθμίζοντας την έκκριση της ορμόνης μελατονίνη. Η τελευταία διαφωνία αφορά στο εάν συμπληρώματα μελατονίνης θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόληψη του jet lag, το σύνδρομο που προκαλείται όταν κάποιος πετάει με αεροπλάνο διασχίζοντας διαφορετικές ζώνες ώρας.

Μνήμη

Κάποιες εμπειρίες είναι δύσκολες να τις ξεχάσουμε, όπως ίσως το πρώτο φιλί. Αλλά πως διατηρείται όλη αυτή η 'ταινιοθήκη' της ζωής μας; Χρησιμοποιώντας εγκεφαλο-απεικονιστικές τεχνικές, οι επιστήμονες προσπαθούν να αποκαλύψουν τους μηχανισμούς που είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία και την αποθήκευση των αναμνήσεων. Έχουν ανακαλύψει ότι ο ιππόκαμπος που βρίσκεται στη φαιά ουσία του εγκεφάλου, θα μπορούσε να λειτουργεί σαν ένα κουτί μνήμης. Αλλά αυτή η περιοχή διατήρησης των μνημών δεν είναι πλήρως διακριτή. Προκύπτει πως τόσο αληθινές, όσο και ψευδείς αναμνήσεις μπορούν να ενεργοποιήσουν ίδιες εγκεφαλικές περιοχές. Για να ανακληθεί η πραγματική ανάμνηση, κάποιοι ερευνητές ζητούν σε ένα υποκείμενο να την ανακαλέσει μαζί με τα περιβάλλοντα γεγονότα που σχετίζονται μ' αυτή, κάτι που είναι δύσκολο εάν το γεγονός δεν έχει συμβεί στην πραγματικότητα.

Γέλιο

Το γέλιο αποτελεί μία από τις πιο δυσνόητες ανθρώπινες συμπεριφορές. Επιστήμονες έχουν βρει πως κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 'καλού γέλιου' ενεργοποιούνται τρεις εγκεφαλικές περιοχές: μία που αφορά τις νοητικές διεργασίες που συντελούν στην κατανόηση του αστείου, μία κινητική περιοχή που δίνει την χαρακτηριστική για το γέλιο κίνηση των μυών και μία συναισθηματική περιοχή που δίνει το αίσθημα της ιλαρότητας. Αλλά παραμένει άγνωστο γιατί ένα άτομο γελάει με τα ανόητα αστεία κάποιου φίλου του, ενώ κάποιο άλλο άτομο ξεκαρδίζεται παρακολουθώντας μία ταινία τρόμου. Ο John Morreall, που είναι ένας από τους σημαντικότερους ερευνητές του χιούμορ στο Κολέγιο William και Mary, βρήκε ότι το γέλιο είναι μία παιχνιδιάρικη αντίδραση σε ιστορίες που δεν παρουσιάζουν μία εννοιολογική συνάφεια που θα περιμέναμε. Άλλοι ερευνητές του πεδίου τονίζουν ότι το γέλιο είναι ένας τρόπος μη λεκτικής επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων που υποδηλώνει ότι αυτός που γελάει βρίσκεται σε κέφι. Ένα είναι σίγουρο: το γέλιο μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα.

Κληρονομικότητα ή περιβάλλον

Σ' αυτή τη μακρόχρονη μάχη σχετικά με το εάν οι σκέψεις και οι προσωπικότητές μας ελέγχονται από γονίδια ή από το περιβάλλον, οι επιστήμονες έχουν έναν πειστικό όγκο στοιχείων που υποδηλώνει ότι ισχύουν ταυτόχρονα και τα δύο. Η δυνατότητα της μελέτης μεμονωμένων γονιδίων παρέχει ενδείξεις πως λίγο έλεγχο έχουμε επάνω στην κληρονομικότητά μας, ωστόσο σε πολλά πεδία, η άσκηση συγκεκριμένων πιέσεων και μεθόδων ανατροφής έχουν δείξει ισχυρή επίδραση σχετικά με το ποιοι είμαστε και τι κάνουμε.

Γιατί γερνάμε

Η αθανασία είναι μόνο για τις ταινίες του Hollywood. Αλλά γιατί γερνούν οι άνθρωποι; Γεννιόμαστε με ένα εύρωστο σώμα γεμάτο με μηχανισμός για να καταπολεμούν την ασθένεια και τους τραυματισμούς, που θα περίμενε κανείς ότι θα εξακολουθούσαν να μας προστατεύουν από δύσκαμπτες αρθρώσεις και άλλες ασθένειες που εμφανίζονται καθώς μεγαλώνουμε. Αλλά καθώς γινόμαστε μεγαλύτεροι, οι μηχανισμοί επιδιόρθωσης του σώματός μας αρχίζουν να μας εγκαταλείπουν. Ως αποτέλεσμα, η αντοχή μας απέναντι σε φυσικούς τραυματισμούς και φορτία ολοένα και μειώνεται. Οι θεωρίες που εξετάζουν το γιατί γερνάμε διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: 1) όπως όλα τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, η γήρανση θα μπορούσε να είναι απλά ένα τμήμα της ανθρώπινης γενετικής και με κάποιον τρόπο είναι ευεργετική για εμάς, 2) στην λιγότερο αισιόδοξη θέαση, η γήρανση δεν επιτελεί κανέναν σκοπό, αλλά είναι αποτέλεσμα της καταστροφής των κυττάρων που γίνεται κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Κάποιοι λίγοι ερευνητές ωστόσο, πιστεύουν ότι η επιστήμη θα καταφέρει τελικά να επιβραδύνει τη γήρανση, τουλάχιστον τόσο ώστε να ζούμε διπλάσιο χρόνο από όσο ζούμε τώρα.

Κρυογονική

Το να ζει κανείς για πάντα ίσως δε γίνει ποτέ. Αλλά ένα πρωτοποριακό πεδίο που λέγεται κρυογονική θα μπορούσε να δώσει σε κάποιους ανθρώπους δύο ζωές. Ένα τέτοιο κέντρο είναι το Alcor Life Extension Foundation στην Αριζόνα, που αποθηκεύει σώματα σε θήκες που είναι γεμάτες με υγρό άζωτο σε θερμοκρασίες πολύ χαμηλές, των 320 βαθμών Fahrenheit (ή 78 Kelvin). Η ιδέα είναι πως ένα άτομο που πεθαίνει από μία ανίατη για τη σημερινή επιστήμη ασθένεια, θα μπορούσε να παγώσει και να αναζωογονηθεί στο μέλλον όταν βρεθεί η θεραπεία. Το σώμα του τέως θρυλικού παίχτη του μπέϊζμπολ Ted Williams είναι φυλαγμένο σε μία από τις καταψύξεις του Alcor. Όπως και τα άλλα σώματα που βρίσκονται εκεί, βρίσκεται σε μια θέση με το κεφάλι προς τα κάτω. Μ' αυτόν τον τρόπο, εάν ποτέ υπήρχε κάποια διαρροή στο δοχείο, ο εγκέφαλος θα παρέμενε μέσα στο ψυχρό υγρό. Ακόμα δεν έχει αναζωογονηθεί κανένα από τα κατεψυγμένα σώματα, επειδή δεν υπάρχει τέτοια τεχνολογία. Εάν το σώμα δεν καταψυχθεί στην ακριβώς κατάλληλη θερμοκρασία, τα κύτταρά του θα μετατραπούν σε πάγο και θα σπάσουν σε κομμάτια.

Συνείδηση

Όταν σηκωνόμαστε το πρωί, μπορεί να αντιλαμβανόμαστε ότι ο ήλιος μόλις σηκώθηκε, να ακούμε μερικά πουλιά να τιτιβίζουν, ή ακόμα να νιώθουμε μια στιγμή αγαλλίασης καθώς ο φρέσκος πρωινός αγέρας χαϊδεύει το πρόσωπό μας. Με άλλα λόγια, είμαστε συνειδητοί. Αυτό το περίπλοκο θέμα έχει παιδέψει την επιστημονική κοινότητα από την αρχαιότητα. Μόνο πρόσφατα οι νευροεπιστήμονες έχουν θεωρήσει τη συνείδηση ως ένα πραγματικό θέμα για έρευνα. Το μεγαλύτερο αίνιγμα είναι να εξηγηθεί το πώς οι διεργασίες που γίνονται στον εγκέφαλο δίνουν γένεση σε υποκειμενικές εμπειρίες. Για την ώρα όμως, αυτό που έχουν καταφέρει οι επιστήμονες είναι να συντάξουν μια μεγάλη λίστα από ερωτήσεις.