Ο Μονομάχος

 

 

Μια αυστηρά Χολυγουντιανή ταινία, που όμως αναφέρεται σε μια πολύ σημαντική εποχή - μεταίχμιο της ιστορίας. Στην αρχή της πτώσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Έρχεται να μας θυμίσει για λίγο την λάμψη της Ρώμης, πολύ πριν αμαυρωθεί στην Ιστορία από την πένα των Χριστιανών ιστοριογράφων, οι οποίοι περισσότερο την κατηγόρησαν για την πτώση της παρά την ύμνησαν για την εποχή της ακμής της.

Αυτός είναι και ο λόγος που ενώ ιστορικά, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είναι από τους πολιτισμούς που εντάξανε την ανεξιθρησκία μέσα στο κοινωνικό τους πλαίσιο (στην Ρώμη υπήρχαν Μιθραϊκοί, ελληνορωμαϊκοί και αιγυπτιακοί ναοί) έμεινε στην Ιστορία ως διώκτης των Χριστιανών.

Αποσιωπάται βέβαια το γεγονός, ότι η νέα τότε θρησκεία, θέλησε να επιβληθεί πάνω σε όλες τις άλλες (κάτι που είναι αντίθετο με το πνεύμα της ανεξιθρησκίας), και επίσης για να το καταφέρει χρησιμοποιούσε μεθόδους χειραγώγησης του απλού λαού με στόχο την πολιτική αστάθεια. Ήταν μια μάχη εξουσίας.

Αλλά ότι ήταν να γίνει έγινε, και η ιστορία μας αποδεικνύει ότι πάντα υπάρχουν λόγοι πίσω από τις αιτίες και η πραγματική αιτία της πτώσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν η διαφθορά που άρχισε να μεγαλώνει μέσα σε αυτούς που θα έπρεπε να είναι οι στυλοβάτες της.

Μια από τις τελευταίες προσωπικότητες που ανήκει στην δοξασμένη σειρά των Στωικών Φιλοσόφων-Αυτοκρατόρων της ήταν ο Μάρκος Αυρήλιος. Στην ταινία τον βλέπουμε να γράφει στην σκηνή του, στο πεδίο της μάχης, το πιο βαθυστόχαστο ίσως ημερολόγιο στον κόσμο. "Τα εις εαυτόν". Ένα βιβλίο μέσα στο οποίο φαίνεται καθαρά η ηθική ποιότητα του αυτοκράτορα. Ένα βιβλίο που δεν γράφτηκε για να διαβαστεί από κάποιους , ή για να διδάξει κάποιους, αλλά γράφτηκε μόνο για τον ίδιο τον συγγραφέα. Για να εκφράσει τις σκέψεις του, που είναι διδάγματα και παρατηρήσεις προς τον εαυτόν του. Γράφτηκε μυστικά, όταν ήξερε ότι κανείς δεν θα τον ακούσει παρά μόνο ο ίδιος του ο εαυτός.Αυτό είναι που κάνει τόσο σημαντικές αυτές τις παρατηρήσεις και τους διαλογισμούς.

Η ταινία τον παρουσιάζει σοφό και δίκαιο να μεριμνεί και να ανησυχεί για την συνέχεια της αυτοκρατορίας, διαισθανόμενος ότι έρχεται η πτώση της. Όλες του τις ελπίδες της έχει συγκεντρώσει σε ένα πρόσωπο το οποίο γνωρίζει ότι είναι δίκαιο και ικανό να συνεχίσει το έργο του. Το πρόσωπο αυτό είναι ο Μονομάχος. Ο Μονομάχος είναι ένας κλασικός ήρωας, με ένα προδιαγραμμένο μέλλον, που έρχεται για να τον κάνει να υποφέρει και να τον οδηγήσει τελικά στην δόξα, την στιγμή που αυτός από μόνος του, απαλλαγμένος από φιλοδοξίες ζητά μόνο ένα πράγμα: να ζήσει μια απλή καθημερινή ζωή.

Όμως το "Δάρμα" του, όπως θα έλεγαν στην Ινδία, η Μοίρα του δηλαδή είναι γραμμένη διαφορετικά. Του ζητά να επιδείξει αρετές, να τις βγάλει από μέσα του, να τις καλλιεργήσει να τις αναπτύξει σταθερά και όταν τα πράγματα γίνουν δύσκολα, να τις προσφέρει στους άλλους υπηρετώντας ανώτερους σκοπούς. Έτσι σιγά, σιγά μεταλλάσσει τον εαυτό του σε υπόδειγμα ηθικής, έχοντας για σύνθημά του την παρακάτω πρόταση "ότι κάνεις σε αυτή την ζωή αντανακλά στην αιωνιότητα"

Όμως υπάρχει και ένα τρίτο πρόσωπο στην Ιστορία, μια και πάντα όπου υπάρχει ένας Ήρωας υπάρχει εκεί κοντά και ένας προδότης. Στην ταινία είναι ο Κόμμοδος, ο υιοθετημένος γιος του Αυτοκράτορα. Σαν χαρακτήρας έχει όλες τις ιδιότητες του "κακού", είναι ανίκανος, διεφθαρμένος, δειλός, φιλόδοξος συκοφάντης. Είναι ο αντίποδας του Ήρωα.

Η ταινία δεν κρατιέται σε αυστηρά ιστορικά πλαίσια, για αυτό ας σημειώσουμε ότι ο ίδιος ο μονομάχος είναι ένα φανταστικό πρόσωπο. Ο Μ. Αυρήλιος δεν δολοφονήθηκε αλλά πέθανε σε μεγάλη ηλικία και επίσης ο Κόμμοδος ήταν μεν ο γιος του τον οποίο όμως ανακήρυξε ο ίδιος ο Μ. Αυρήλιος ως νέο Αυτοκράτορα και αντικαταστάτη του.

Όμως το ενδιαφέρον στην ταινία αυτή είναι οι συμβολισμοί που βρίσκονται κρυμμένοι μέσα σε κάθε πρόσωπο. Ο Προδότης συμβολίζει τα κατώτερα στοιχεία του Ήρωα με τα οποία πρέπει να έρθει αντιμέτωπος και να τα νικήσει, ακόμα κι αν φαίνονται να έχουν όλη την δύναμη και την εξουσία. Ο Μονομάχος συμβολίζει την συνείδηση μέσα στον κάθε άνθρωπο, η οποία θα πολεμήσει με τα κατώτερα στοιχεία της προσωπικότητάς του (που συμβολίζονται από τον Κόμοδο), παίρνοντας βοήθεια από έναν μεγάλο σύμμαχο και δάσκαλο ταυτόχρονα, που είναι το Ανώτερο ΕΓΩ, το πιο πνευματικό στοιχείο μέσα μας (αυτό συμβολίζεται από τον Μ. Αυρήλιο).

Έτσι λοιπόν φαίνεται, πως το Χόλυγουντ ίσως να μην μπορεί να μπει στο βάθος μιας Μπαγκαβάτ Γκίτα ή μιας Ραμαγιάνα, αλλά καταφέρνει, αν το θελήσει, να κρατήσει τα κυριότερα στοιχεία αυτών των Ηρωικών Επών, όπως είναι η Ανδρεία, η Τιμή, η Αξιοπρέπεια, το Καθήκον, η Pροσφορά, η Eσωτερική Mάχη. Πράγματα που τόσο έχουν υποτιμηθεί στην εποχή μας, αλλά και που τόσο ανάγκη τα έχουμε.

Αρκεί να θυμόμαστε πως...

"ό,τι κάνουμε σε αυτή την ζωή αντιστοιχεί στην αιωνιότητα".

Α.Χ

 

Προσθέστε: Σχόλια - Παρατηρήσεις - Δικές σας απόψεις,

στην διεύθυνση arthra@esoterica.gr

 

 

 

 

 

Κεντρική σελίδα ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Κινηματογράφος - αρχική σελίδα